Σταύρος Γιαγκάζογλου: Απάντηση σε ανοικτή επιστολή του καθ. κ. Ηρακλή Ρεράκη

Σταύρος Γιαγκάζογλου

Σύμβουλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου/

Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής

Αθήνα 14 Μαρτίου 2012

Απάντηση σε ανοικτή επιστολή του καθ. κ. Ηρακλή Ρεράκη

Κατά το προηγούμενο σχολικό έτος, στο πλαίσιο του λεγόμενου Νέου Σχολείου, εκπονήθηκαν νέα Προγράμματα Σπουδών σε όλα τα μαθήματα της Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης Δημοτικό και Γυμνάσιο). Βασικό χαρακτηριστικό της νέας αυτής παρέμβασης ήταν ο παιδαγωγικός αναπροσανατολισμός της διδακτικής διεργασίας στην κατεύθυνση της διερευνητικής, βιωματικής και συνεργατικής μάθησης. Η αλλαγή αυτή κρίθηκε ως αναγκαία, με βάση τις σύγχρονες θεωρίες μάθησης και διδακτικής, αλλά και το αίτημα υπέρβασης χρόνιων αγκυλώσεων στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Στο πλαίσιο της ευρύτερης αλλαγής, μεταξύ όλων των άλλων μαθημάτων, εκπονήθηκε νέο Πρόγραμμα Σπουδών και στο μάθημα των Θρησκευτικών.

Για την προετοιμασία του εργάστηκε Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων που συστήθηκε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, ύστερα από προκήρυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος, υποβολής δικαιολογητικών και αξιολόγηση των ενδιαφερόμενων. Τα συγχρηματοδοτούμενα έργα των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, όπως το ΕΣΠΑ, στο οποίο εντάσσεται και το ΠΣ του Νέου Σχολείου, δεν ανατίθενται απευθείας σε φυσικά πρόσωπα αλλά ύστερα από συγκεκριμένη διαδικασία προκήρυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος, υποβολής δικαιολογητικών σε ειδικό Μητρώο εμπειρογνωμόνων και αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων από ειδικές επιτροπές και από το Συντονιστικό Συμβούλιο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου εγκρίνονται τα ονόματα των εμπειρογνωμόνων που τελικά θα συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα. Ο καθηγητής Ηρακλής Ρεράκης δεν υπέβαλε αίτηση υποψηφιότητας για να επιλεγεί ως εμπειρογνώμονας στην επιτροπή εκπόνησης νέου Προγράμματος Σπουδών για τα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου. Ως εκ τούτου, δεν συμμετείχε καθόλου στην διαδικασία. Αυτό που είπα στα Τρίκαλα ήταν ακριβώς το εξής: «Το  Υπουργείο Παιδείας και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο δεν απηύθυνε πρόσκληση σε πανεπιστήμια και φορείς γενικά αλλά σε επιστήμονες μέσα από μια συγκεκριμένη διαδικασία. Οι επιστημονικές ενώσεις όλων των κλάδων, συνεπώς και του κλάδου των Θεολόγων, κλήθηκαν στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτου για διαβούλευση και ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τα Προγράμματα Σπουδών του Νέου Σχολείου. Έτσι κλήθηκε και παρέστη και η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (ΠΕΘ). Πράγματι, ο καθηγητής Ηρακλής Ρεράκης δεν κλήθηκε, όπως δεν κλήθηκε προσωπικά και κανένας άλλος πανεπιστημιακός ή εκπαιδευτικός. Αναφέρθηκα προσωπικά στον καθηγητή Ηρακλή Ρεράκη, επειδή οι θεολόγοι στα Τρίκαλα με ρώτησαν επιτακτικά γιατί δεν μπήκε ο συγκεκριμένος καθηγητής στην επιτροπή και απάντησα ότι ο εν λόγω καθηγητής και όταν ήταν παλαιότερα μέλος επιτροπής αξιολόγησης διδακτικού υλικού στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2003-2006) δεν εμφανίσθηκε ποτέ, επικαλούμενος το κόστος των  οδοιπορικών για την Αθήνα, τα οποία ως γνωστόν, στο Δημόσιο δεν προπληρώνονται αλλά καταβάλλονται ορισμένους μήνες αργότερα στον δικαιούχο».

Πράγματι, ο καθηγητής του Τμήματος Θεολογίας Κωνσταντίνος Δεληκωνσταντής και ο πρώην Σχολικός Σύμβουλος Μανόλης Πεπονάκης παραιτήθηκαν από την επιτροπή εκπόνησης του Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά αμέσως μετά την πρώτη συνάντηση εργασίας της επιτροπής. Ο μεν καθ.  Κ. Δεληκωνσταντής επικαλούμενος φόρτο ακαδημαϊκών υποχρεώσεων, ο δε Μ. Πεπονάκης, δίχως να δώσει καμία απολύτως συγκεκριμένη εξήγηση.

Όλα τα μέλη της Επιτροπής ήταν θεολόγοι. Έλαβαν μέρος Καθηγητές από τις δύο Θεολογικές Σχολές, Σχολικοί Σύμβουλοι Θεολόγων και θεολόγοι εκπαιδευτικοί με αυξημένα προσόντα που υπηρετούν στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Η Επιτροπή εργάστηκε επί επτά μήνες συνεργατικά και συνθετικά, με πλήρη συνείδηση - επιστημονική, παιδαγωγική και θεολογική - του υψηλού χρέους, χωρίς «άνωθεν» οδηγίες και δεσμεύσεις. Κατεβλήθησαν φιλότιμα όλες οι ανθρωπίνως δυνατές προσπάθειες για όσο γίνεται καλύτερο αποτέλεσμα. Κατά την ολοκλήρωση του έργου της, η Επιτροπή υπέβαλε δύο παραδοτέα: α) Πρόγραμμα Σπουδών για τα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου, και β) Οδηγό του Εκπαιδευτικού για το μάθημα των Θρησκευτικών. Τα συγκεκριμένα κείμενα, ήδη, έχουν δημοσιευθεί στον κόμβο του Ψηφιακού Σχολείου του Υπουργείου Παιδείας                         (http://digitalschool.minedu.gov.gr/info/newps.php).