Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2010


Δ.Ε. 39 : Ο Ταοϊσμός

Του Γεωργίου Καπετανάκη


Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
Μεθοδολογικές επισημάνσεις (γενικές) για την ομαδοσυνεργατική οργάνωση της τάξης και διδασκαλία
Σε ετήσιο επίπεδο
Ο δάσκαλος μόνος του

• Φροντίζω για την εξασφάλιση των απαραίτητων προϋποθέσεων (αναγνώριση των ικανοτήτων των μαθητών, των συνθηκών του σχολείου)
• Προγραμματίζω τις τάξεις, το είδος της ύλης, τα κεφάλαια ή τις ενότητες που θα διδάξω με ομαδική
• Καταγράφω τα ζητήματα / θέματα που προκύπτουν από την ύλη κάθε διδακτικής ενότητας που έχω αποφασίσει να δουλέψω
• Συγκεντρώνω και ταξινομώ το υλικό (εκτός από αυτό του βιβλίου) που σκέφτομαι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τις ομάδες (χάρτες, διαφάνειες, άλλα κείμενα κ.ά.)

Ο δάσκαλος στην τάξη

• Προετοιμάζω το έδαφος, εξοικειώνοντας σιγά σιγά τα παιδιά να λειτουργούν συνεργατικά στην τάξη (να σέβονται το λόγο των συμμαθητών τους, να τηρούν τους κανόνες λειτουργίας και τάξης, να συζητούν ανά θρανίο, να συνεργάζονται σε συνθετικές εργασίες κ.ά.)
• Συζητώ με τους μαθητές για τη δυναμική της ομάδας και τη σημασία της ομαδικής εργασίας
• Χρησιμοποιώ το παράδειγμα μιας ομάδας που εργάζεται (μια ομάδα εθελοντών δουλεύει μπροστά σε ολόκληρη την τάξη. Έπειτα συζητούμε, εκφράζουμε τις κρίσεις μας για το είδος αυτής της εργασίας.

• Συντάσσω ένα κοινωνιόγραμμα (χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα κριτήρια)
• Επιτρέπω στα παιδιά να δημιουργήσουν αυθόρμητα τις ομάδες τους / Αν χρειαστεί επεμβαίνω διακριτικά και με συγκεκριμένα κριτήρια (συμβουλευόμενος και το κοινωνιόγραμμα)
• Συνάπτουμε το συμβόλαιό μας (που αφορά στις υποχρεώσεις, τους χρόνους, την αξιολόγηση κ.ά. / βλ. σχετικό παρακάτω)
• Οι μαθητές αναλαμβάνουν τους ρόλους τους στην ομάδα (π.χ. συντονιστής, γραμματέας, υπεύθυνος υλικού, υπεύθυνος για το χρόνο…)
• Προσοχή: Μια λειτουργική ομάδα έχει το περισσότερο 5 μέλη, το λιγότερο 3
• Κάθε ομάδα διατηρεί φάκελο εργασίας

• Ενημερώνω τους μαθητές για τα κριτήρια αξιολόγησης της εργασίας των ομάδων
ΗΕ
Ο δάσκαλος μόνος του

• Προετοιμάζω τα ζητήματα εργασίας των ομάδων, συντάσσω τις κατάλληλες ερωτήσεις / θέματα
• Προετοιμάζω το βοηθητικό υλικό που θα δοθεί στην κάθε ομάδα (κείμενο, εικόνες, φωτογραφίες, αποκόμματα, φωτοτυπίες…)




Η καθοδήγηση της ομάδας από το δάσκαλο στη διάρκεια της εργασίας

Ένα ενδεικτικό συμβόλαιο
ü Προετοιμάζουμε τα θρανία στο διάλειμμα
ü Διατηρούμε φάκελο υλικού
ü Συζητάμε χαμηλόφωνα
ü Φροντίζουμε να συμμετέχουν στη συζήτηση όλα τα μέλη της ομάδας μας
ü Προσέχουμε και λαμβάνουμε υπόψη τη γνώμη και τις παρατηρήσεις του
ü Συναποφασίζουμε
ü Ο καθένας μας παίζει σωστά το ρόλο του
ü Ο δάσκαλος θα μας βοηθήσει μόνο αν το θέλει όλη η ομάδα
ü Τηρούμε τους χρόνους
ü Μοιραζόμαστε τον ίδιο βαθμό

Δ.Ε. 39 : Ο Ταοϊσμός
1. Διδακτικοί στόχοι:
Οι μαθητές :
ü να γνωρίσουν τον τρόπο σύλληψης του θείου και το κοσμοείδωλο των λαών της Άπω Ανατολής,
ü να αντιληφθούν τις βασικές διδασκαλίες των θρησκειών των Κινέζων και ειδικά του Ταοϊσμού και
ü να αποκτήσουν κριτήριο σύγκρισης των αντιλήψεων αυτών με τις χριστιανικές διδαχές.
2. Περιεχόμενα:
2.1. Ταοϊσμός
ü Τάο = Δρόμος
ü Ταοϊστική Κοσμογονία
ü Ταοϊστική αντίληψη περί χρόνου
2.2. Φιλοσοφικός Ταοϊσμός:
Λάο Τσέ : Τάο τε κίνγκ
ü Τάο: η μητέρα όλων, των πάντων.
ü Γιν:
Κάτω κόσμος
Θηλυκό
Σάρκα
Κοιλιά
Ασήμι
Αυλή
ü Γιανγκ:
Ουρανός
Αρσενικό
Οστά
Κεφάλι
Χρυσό
Σπίτι

2.3 Θρησκευτικός ταοϊσμός:
ü Μακροβιότητα
ü Αθανασία

3. Ασκήσεις
3.1. Ασκήσεις κατανόησης: (εργασία στην τάξη με 3 ομάδες των 7 μαθητών και ένα ερώτημα στην κάθε μία)
Να σχολιάσετε κι όπου μπορείτε να συγκρίνετε με τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό τα παρακάτω κείμενα (περ. 120 λέξεις):
Ø Το μεγάλο Τάο κυλάει προς όλες τις κατευθύνσεις,
μπορεί να πάει αριστερά ή δεξιά.
Όλα τα πράγματα εξαρτώνται από αυτό για τη ζωή τους.
Και αυτό δεν απομακρύνεται από αυτά.
Εκπληρώνει το έργο του, αλλά δεν απαιτεί αναγνώριση γι αυτό.
Ντύνει και τρέφει τα πάντα, αλλά δεν αξιώνει ότι είναι ο κύριός τους.
Ø Το τάο παρήγαγε το Ένα.Το Ένα παρήγαγε τα δύο.Τα δύο παρήγαγαν τα τρία.Και τα τρία παρήγαγαν τα δέκα χιλιάδες πράγματα.Τα πάντα.
Ø Όσο περισσότερα ταμπού και απαγορεύσεις υπάρχουν στον κόσμο,
τόσο περισσότερο φτωχοί θα είναι οι άνθρωποι.
Όσο περισσότερο κοφτερά όπλα έχουν οι άνθρωποι, τόσο περισσότερα προβλήματα θα έχει το κράτος.
Όσο περισσότερη εξυπνάδα και δεξιότητα έχει ο άνθρωπος,
τόσο περισσότερα κακά πράγματα θα εμφανιστούν.
Όσο περισσότερη σημασία δίνεται στους νόμους και στα διατάγματα, τόσο περισσότεροι κλέφτες και ληστές θα εμφανιστούν.
Γι αυτό ο σοφός (ηγεμόνας) λέει:
Δεν παίρνω κανένα μέτρο και οι άνθρωποι βελτιώνονται από μόνοι τους.
Αγαπώ τη γαλήνη και οι άνθρωποι διορθώνονται από μόνοι τους.
Δεν αναλαμβάνω καμία δραστηριότητα και οι άνθρωποι ευημερούν από μόνοι τους.
Δεν έχω καμία επιθυμία και οι άνθρωποι γίνονται απλοί από μόνοι τους.

3.2. Ερωτήσεις εμπέδωσης (εργασία στην τάξη με 5 ομάδες των 5 μαθητών και ένα ερώτημα στην κάθε μία)
• Τι είναι το γιν και το γιανγκ;
• Ποια είναι η βασική ιδέα του ταοϊσμού για την κοσμογονία;
• Ποιο μέρος της ζωής του Κινέζου καλύπτει ο θρησκευτικός ή λαϊκός ταοϊσμός;
• Ποιο μέρος της ζωής του Κινέζου καλύπτει ο φιλοσοφικός ταοϊσμός;
• Ποια είναι η σημασία και λειτουργία του χρόνου κατά τον ταοϊσμό;
.


4. Ενδεικτική βιβλιογραφία:

1. Afee W. Μ. (1997) Τα πέντε μεγάλα ζωντανά θρησκεύματα, εκδ. Άρτος Ζωής, Αθήνα .
2. Eliade M. – Couliano I. ( 1992) Λεξικό των Θρησκειών, Χατζηικολή, Αθήνα.
3. Glasenap H. (χ.χ) Οι 5 μεγάλες Θρησκείες του κόσμου, Στέντωρ, Αθήνα.
4. Grundy S. (2003) Αναλυτικό πρόγραμμα: προϊόν ή πράξις, Σαββάλας, Αθήνα.
5. Lipman M. (2004) Η σκέψη στην εκπαίδευση, εκδ. Πατάκης, Αθήνα.
6. Mitri T. (2004) Σκέψεις για τις σχέσεις ορθοδόξων χριστιανών και μουσουλμάνων, στο: Καλαϊτζίδης Π. – Ντόντος Ν. (επιμ.), Ισλάμ και φονταμενταλισμός, ορθοδοξία και παγκοσμιοποίηση, Ίνδικτος, Αθήνα.
7. Pollis A., (1999) Ελλάδα, ένα προβληματικό κοσμικό κράτος, στο: Χριστόπουλος Δ., (επιμ.), Νομικά ζητήματα θρησκευτικής ετερότητας στην Ελλάδα, Κριτική & ΚΕΜΟ, Αθήνα.
8. Sharpe Er. (2008) Συγκριτική Θεολογία, Άρτος Ζωής, Αθήνα.
9. Stenhouse L., (2003) Εισαγωγή στην έρευνα και την ανάπτυξη του αναλυτικού προγράμματος, Σαββάλας, Αθήνα.
10. Αβδελά Ε. ,(1997) Εθνική ταυτότητα στο σχολείο, στο: Φραγγουδάκη Α. – Δραγώνα Θ., (επιμ) «Τι είν’ η πατρίδα μας;» Εθνοκεντρισμός στην εκπαίδευση, εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα.
11. Αγουρίδης Σ., (2002) Ορθοδοξία και Ελληνικότητα, στο: Λίποβατς Θ., Δεμερτζής Ν., Γεωργιάδου Β., (επιμ.), Θρησκεία και Πολιτική στη Νεωτερικότητα, Κριτική, Αθήνα.
12. Αναγνωστίδης Κ. (χ.χ.) Παγκόσμια ιστορία των Θρησκειών, Αναγνωστίδη, Αθήνα.
13. Βασιλειάδης Π., (2002) Μετανεωτερικότητα και Εκκλησία. Η πρόκληση της Ορθοδοξίας. Ακρίτας, Αθήνα .
14. Δεληκωσταντής Κ., (2005) Η νέα γενιά των δασκάλων και το μάθημα των Θρησκευτικών, περ. Σύναξη, τ.93, Αθήνα
15. Δρίτσας Δ. – Μόσχος Δ. – Παπαλεξανδρόπουλος Σ., (2003) Χριστιανισμός και θρησκεύματα, (Β΄ Εν. Λυκείου), ΟΕΔΒ, Αθήνα.
16. Ζαμπέτα Ε., (2003) Σχολείο και Θρησκεία, Θεμέλιο, Αθήνα.
17. Ζιάκα Γρ. (1986), Ιστορία των Θρησκευμάτων, Εκδ. Πουρναρά, Θεσ/νίκη.
18. Ζώνιου-Σιδέρη Αθ. – Χαραμής Π., (1997) Πολυπολιτισμική εκπαίδευση, Ελληνικά γράμματα, Αθήνα.
19. Κανακίδου Ε. – Παπαγιάννη Β., (1998) Διαπολιτισμική αγωγή, Ελληνικά Γράμμματα, Αθήνα.
20. Καραμούζης Π. (2007) Πολιτισμός και διαθρησκειακή αγωγή, Ελληνικά Γράμμματα, Αθήνα.
21. Καριώτογλου Αλ. – Κεσόπουλος Αρ. – Παπαευαγγέλου Π. – Τσανανάς Γ. (1993) Χριστιανισμός και Θρησκεύματα, ΟΕΔΒ, Αθήνα
22. Κλάψης Εμμ.(επιμ) (2006) Ορθόδοξες εκκλησίες σε έναν πλουραλιστικό κόσμο, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα.
23. Κογκούλης Ι. (2003) Διδακτική των Θρησκευτικών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, Αφοί Κυριακίδη Θες/νίκη.
24. Μαγνήσαλης Κ. (2003) Δημιουργική σκέψη, Ελλ. Γράμματα, Αθήνα
25. Ματσαγγούρας Ηλ. (1999) Η σχολική τάξη. Εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα.
26. Μαυροσκούφης Δ. (2008) Διδακτική μεθοδολογία και ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, Αφοί Κυριακίδη, Θεσ/νικη.
27. Μπέγζος Μ. (2006) Εισαγωγή στη Θρησκειολογία, Ελλ. Γράμματα, Αθήνα.
28. Ντεμπρέ Ρ., (2004) Η διδασκαλία της θρησκείας στο ουδετερόθρησκο σχολείο, εκδ. Εστία, Αθήνα.
29. Παπαρίζος Αν. (2001) Θεός εξουσία και Θρησκευτική Συνείδηση, Ελλ. Γράμματα, Αθήνα.
30. Περσελής Εμ. (1994) Χριστιανική αγωγή και σύγχρονος κόσμος, εκδ. Αρμός Αθήνα.
31. Πορτελάνος Στ. (2002) Διαπολιτισμική Θεολογία, Ελλ. Γράμματα, Αθήνα/
32. Τζε Λάου (χ.χ.) Τάο τε τζιγκ, Πύρινος Κόσμος, Αθήνα.
33. Τσε Λάο (1983) Το βιβλίο του Λόγου και της Φύσης, Εκκρεμές, Αθήνα.
34. Χατζηγεωργίου Γ. (2004) Γνωθι το curriculum, Ατραπός, Αθήνα


5. Χρήσιμες συνδέσεις:www.esoterica.gr/articles/eastern/taotechig/taotechig.htm - 85k www.hellenictao.com/ - 4k www.artofwise.gr/html/categories_contεnt/filosofia/evretirio_theon_taοοhtml- www.pyrinoskosmos.gr/pricelists.asp?categoryname=%CE%A4%CE%B1%CE%BF%CF%8A%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82%20&categoryid=90www.oodegr.com/oode/biblia/kritiki/tao1.htmwww.actiongr.com/tao/tao_concepts.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...