Ο διάλογος για το μάθημα των Θρησκευτικών στο σύγχρονο σχολείο: ταυτότητα, περιεχόμενο και προοπτικές

«Επιμορφωτική  συνάντηση θεολόγων Π.Δ.Ε.Δυτικής Μακεδονίας»

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, Χριστός Ανέστη!!

Σας προσκαλώ στην επιμορφωτική μας συνάντηση την

6η Ιουνίου 2013, ημέρα Πέμπτη και ώρα 18:00

Η Συνάντηση οργανώνεται σε συνεργασία με το τοπικό παράρτημα του «Πανελληνίου Θεολογικού Συνδέσμου, ΚΑΙΡΟΣ για την αναβάθμιση της θρησκευτικής εκπαίδευσης», θα πραγματοποιηθεί  στο χώρο του 4ου ΓΕΛ Κοζάνης σύμφωνα με το παρακάτω πρόγραμμα:

18:00-18:15  Ενημέρωση από το Σχολικό Σύμβουλο για τρέχοντα ζητήματα

18:15-19:00 « Ο διάλογος για το μάθημα των Θρησκευτικών στο σύγχρονο σχολείο: ταυτότητα, περιεχόμενο και προοπτικές» , Σταύρος Γιαγκάζογλου, Σύμβουλος Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, προϊστάμενος Γραφείου Α του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής

19:00-20:00 Συζήτηση

20:00 Λήξη επιμορφωτικής συνάντησης 

Με συναδελφικούς χαιρετισμούς

Ανδρέας Αργυρόπουλος

Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων Δυτικής Μακεδονίας

Οι θεολόγοι ως "φουσκωτοί" του Θεού

Ορισμένοι θεολόγοι,ευτυχώς λίγοι, δεν έχουν ακόμα καταλάβει ότι ο Θεός μας είναι Θεός της Αγάπης και της Ελευθερίας.Μας θέλει απόλυτα ελεύθερους,τόσο πολύ ,που μας επιτρέπει να τον αρνηθούμε.Δεν έχει ανάγκη από "φουσκωτούς" που θα τον "υπερασπιστούν".Μας θέλει ελεύθερα πρόσωπα που θα τον αγαπήσουμε και Αυτόν και όλους γύρω μας και πιο πολύ τους "αρνητές" του, ειδικά όταν αυτοί είναι νέα παιδιά,μαθητές Λυκείου....Έτσι συνεχίζουν να τον "υπερασπίζονται" σκοτώνοντας τις ψυχές των δεκαεξάρηδων . Όταν η Αγάπη δεν αντέχει και δεν αγκαλιάζει την άρνηση παύει να είναι Αγάπη.

Καθηγητής Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, Μετάφραση της Βίβλου και εθνική ταυτότητα: Από τον Ροστισλάβο στον Κοραή

Εισήγηση στο πλαίσιο των τριήμερων εκδηλώσεων του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ για την επέτειο των 1150 χρόνων από την αποστολή των Θεσσαλονικέων ιεραποστόλων Κυρίλλου και Μεθοδίου, φωτιστών των Σλάβων στη Μεγάλη Μοραβία

Περίληψη

Πρώτος ομιλητής της τρίτης και τελευταίας ημέρας των τριήμερων εκδηλώσεων προς τιμήν των αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου ήταν ο καθηγητής της Παλαιάς Διαθήκης Μιλτιάδης Κωνσταντίνου. Ο ομιλητής παρουσίασε την ιστορία της μετάφρασης της Βίβλου στην Ελλάδα από τις αρχές του 20ουαιώνα, την περίοδο δηλαδή κατά την οποία η εθνική ταυτότητα διαμορφώθηκε στην Ελλάδα,  μέχρι τις μέρες μας.  Ο κ. Κωνσταντίνου έκανε αναφορές σε σημαντικούς σταθμούς της μετάφρασης των βιβλικών κειμένων από τον 7ο μέχρι και τον 16οαιώνα (Πενθέκτη εν Τρούλλω Οικουμενική Σύνοδος στη Κωνσταντινούπολη το 691 μ.Χ. και σύνοδος του Τριδέντου το 1545-1563 μ.Χ.). Σχετικά με τη μετάφραση της Βίβλου στην Ελλάδα ο κ. Κωνσταντίνου εξήγησε αναλυτικά τους παράγοντες εκείνους που εξακολουθούν να καθορίζουν ένα τέτοιο εγχείρημα. Οι σημαντικότεροι από αυτούς είναι: Η Ελλάδα είναι μονοπολιτισμική χώρα και ο πληθυσμός της είναι σε ποσοστό μεγαλύτερο από 90% ορθόδοξος. Η ιστορική μνήμη παίζει καθοριστικό ρόλο στην Ελλάδα και το πρόβλημα της μετάφρασης είναι συνυφασμένο με τις ιστορικές και τις πολιτιστικές συνθήκες.

Ο ομιλητής αναφέρθηκε επίσης στις απαρχές των σχέσεων της Βρετανικής Βιβλικής Εταιρίας και της Ορθοδοξίας, ενώ σχετικά με τη μετάφραση του Νεόφυτου Βάμβα τονίστηκε ότι ήταν μεγαλειώδες έργο και αυτός είναι ο λόγος που χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα. Η μετάφραση της Βίβλου στο νέο ελληνικό κράτος προκάλεσε αντιδράσεις, τις οποίες ο κ. Κωνσταντίνου επεσήμανε και εξήγησε με ευσύνοπτο τρόπο στους συμμετέχοντες στο σεμινάριο. Μερικές από τις παρανοήσεις που έχουν κατά καιρό εκδηλωθεί αφορούν την ιδέα ότι η σημασία της λέξης «έθνος» ταυτίστηκε στην Ελλάδα με την έννοια «εκλεκτός λαός του Θεού». Η Εκκλησία αντέδρασε γιατί η μετάφραση του Βάμβα θεωρήθηκε ο δούρειος ίππος των Προτεσταντών, ενώ το κείμενο των Ο΄ αναγνωρίστηκε ως θεόπνευστο. Μετά απ’ όλα αυτά η Εκκλησία εμφανίστηκε ως  προστάτης των εθνικών παραδόσεων. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο ζήτημα του κανόνα της Αγίας Γραφής και φυσικά στα γεγονότα που προηγήθηκαν και ακολούθησαν μετά τα Ευαγγελιακά (5-8 Νοεμβρίου 1901). Όλα τα παραπάνω αναφέρθηκαν για να φανερωθεί η τεράστια δυσκολία της μετάφρασης των θρησκευτικών κειμένων και να κατανοηθούν οι αντιδράσεις που συνάντησαν στο έργο τους οι ιεραπόστολοι των Σλάβων Κύριλλος και Μεθόδιος. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε ο ομιλητής και είναι απόρροια της πολύχρονης εμπειρίας του από τη μετάφραση της Βίβλου, αφορά ένα δίλημμα, το οποίο αντιμετωπίζει σήμερα η Ορθοδοξία. Η Ορθόδοξη Εκκλησία θα πρέπει να επιλέξει αν επιθυμεί να ανοιχτεί στην οικουμένη ή να περιοριστεί στον εαυτό της.

Μπορείτε να δείτε τις διαφάνειες που ετοίμασε ο καθηγητής Κωνσταντίνου ακολουθώντας το σύνδεσμο παρακάτω:

Cyrill & Methodios


http://blogs.auth.gr/moschosg/

π. Χρήστου Ζαχαράκη: Κυριακή τοῦ Παραλύτου

«Ἄνθρωπον οὐκ ἔχω...»


Στὸ δοξαστικὸ τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Κυριακῆς τοῦ Θωμᾶ, ὁ ὑμνογράφος σὲ μιὰ καταπληκτικὴ καὶ μοναδική, νομίζω, εἰκόνα, παρουσιάζει τὸν Θωμᾶ νὰ θέλει νὰ δεῖ τὴν πληγή τοῦ Κυρίου, μὲ τὴν ὁποία «ἰάθη τὸ μέγα τραῦμα, ὁ ἄνθρωπος». Τὸ «μέγα τραῦμα», ἡ μεγάλη πληγή, εἶναι ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος! Μεταφερόμαστε δυὸ Κυριακὲς ἀργότερα, στὴ διήγηση τοῦ Εὐαγγελίου τῆς Κυριακῆς τοῦ Παραλύτου· ἕνας ἄνθρωπος βασανιζόταν μέσα στὴν ἀρρώστια του, ξαπλωμένος στὸ κρεβάτι του, γιὰ τριανταοχτώ ὁλόκληρα χρόνια.
Κρεβάτι μπορεῖ νὰ εἶναι πράγματι μιὰ σωματικὴ ἀσθένεια, ποὺ μᾶς ταλαιπωρεῖ χρόνια ὁλόκληρα. Ὅμως ἡ σωματικὴ ἀσθένεια, ὅταν τὴ σηκώνει κανεὶς μὲ καρτερία καὶ ὑπομονή, ὄχι μόνο δὲν ἀποκλείει τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ ἀλλὰ τὴν ἐνδυναμώνει, μεταβάλλοντας τὸ μαρτύριο τοῦ πόνου σὲ μαρτυρία «τοῦ πλήθους τῶν οἰκτιρμῶν» τοῦ Κυρίου. Κρεβάτι πάλι μπορεῖ νὰ εἶναι ὁ,τιδήποτε μᾶς κρατάει δέσμιους, ὁ,τιδήποτε γίνεται ἡ ἁμαρτία μας, τὴν ὁποία δὲν θέλουμε ν᾽ ἀποχωριστοῦμε, ὡς ἄλλοθι τῆς πνευματικῆς μας παραλυσίας. Κρεβάτι μπορεῖ νὰ εἶναι καὶ ἡ βόλεψή μας, τὴν ὁποία ἀνάλογα μὲ τὶς περιστάσεις μποροῦμε νὰ τὴν ἀλλάζουμε, ἀρκεῖ νὰ μὴν τὴν χάσουμε.
Ἡ πρόσκληση τοῦ Ἰησοῦ στὴ θεραπεία, ἀποτελεῖ ταυτόχρονα καὶ πρόκληση ποὺ ἀπογυμνώνει τὸν παράλυτο, ὁ ὁποῖος ὁμολογεῖ: «Κύριε, ἄνθρωπον οὐκ ἔχω, ἵνα ὅταν ταραχθῇ τὸ ὕδωρ, βάλῃ με εἰς τὴν κολυμβήθραν». Ἡ ἀπάντηση τοῦ Παραλύτου ἀποτυπώνει μὲ τὸν ἀκριβέστερο τρόπο τὴ φύση τῆς ἁμαρτίας· ἁμαρτία εἶναι νὰ μένεις μόνος, νὰ μὴν κοινωνεῖς μὲ κανένα, νὰ μὴν ἀγαπᾶς, ἁμαρτία εἶναι ἡ πνευματικὴ καὶ ψυχικὴ ἀκινησία. «Ἄταφο νεκρό» χαρακτηρίζει ὁ ὑμνογράφος τὸν παράλυτο, ὄχι βέβαια ἐξαιτίας τῆς σωματικῆς του ἀσθένειας, ἀλλὰ λόγω τῆς ἀδυναμίας του νὰ βγεῖ ἀπὸ τὸν ἑαυτό του καὶ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, νὰ περιμένει τὸ θαῦμα χωρὶς ν᾽ ἀγαπᾶ. Ὅμως τὸ θαῦμα δὲν εἶναι ἡ μαγικὴ λύση, τὸ θαῦμα εἶναι πάντα τὸ ξεχείλισμα τῆς ἀγάπης, ποὺ ἀνασταίνει τὴ ζωή. Ὁ ὑμνογράφος καὶ πάλι μᾶς δίνει τὴν ἑρμηνεία τῆς Ἐκκλησίας γιὰ τὸ θαῦμα, ἀποκλείοντας κάθε ὑποψία μαγείας: «Κύριε, τὸν Παράλυτον οὐχ ἡ κολυμβήθρα ἐθεράπευσεν, ἀλλ᾽ ὁ σὸς λόγος ἀνεκαίνισε…». Ἐκεῖνος ποὺ μᾶς βάζει στὴν κολυμβήθρα εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Ὁ ἄγγελος ὑπάρχει πάντοτε, γιὰ νὰ ἀνανεώνει τὴν κλήση τῆς σωτηρίας μας, ἀλλὰ ἡ σωτηρία δὲν ἔρχεται, γιατί περιμένουμε νὰ μᾶς σώσει κάποιος ἄλλος… Ὁ Ἄλλος ὅμως ἔχει ἔρθει: «Διὰ σὲ ἄνθρωπος γέγονα, διὰ σὲ σάρκα περιβέβλημαι, καὶ λέγεις ἄνθρωπον οὐκ ἔχω;»
Μπορεῖ νὰ εἴμαστε μέλη τῆς Ἐκκλησίας γιὰ χρόνια ὁλόκληρα, ἀλλὰ οὐσιαστικὰ νὰ μὴν ἔχουμε γνωρίσει τὸ Χριστὸ, ὁ λόγος του νὰ μὴν μᾶς ἄγγιξε ποτέ. Ἡ πίστη μας ὅταν δὲν εἶναι μεταστροφή καὶ μετά-νοια δὲν ἀρκεῖ, δὲν ἀρκεῖ τὸ νὰ εἴμαστε «καλοί χριστιανοί». Ἡ τυπική τήρηση τῶν κανόνων γίνεται τὸ κρεβάτι, ποὺ μᾶς ἀναπαύει, μὰ καὶ ποὺ μᾶς πονάει … Ὁ Παράλυτος σώθηκε μόνον ὅταν γνώρισε τὸ Χριστό! Κι ὅταν γνωρίζεις τὸ Χριστὸ δὲν μπορεῖς νὰ λές: «ἄνθρωπον οὐκ ἔχω...». Ὅταν γνωρίσεις τὸ Χριστὸ βγαίνεις ἀπὸ τὸν ἑαυτό σου, ἀγαπᾶς, σώζεσαι, γιατί «πάντα σοι δυνατά, πάντα ὑπακούει, πάντα ὑποτέτακται…». Ὅταν γνωρίσεις τὸ Χριστὸ, ἀγαπᾶς ὅ,τι ἀγαπάει κι ὁ Χριστός, θυσιάζεσαι, πονᾶς, σταυρώνεσαι κι ἀνασταίνεσαι… Ὅμως ἡ ἀνάσταση δὲν εἶναι δικό μας κατόρθωμα, εἶναι τοῦ Χριστοῦ… Δικό μας εἶναι, -ἄν τὸν σηκώνουμε- μονάχα ὁ σταυρός…

http://pchristoszacharakis.blogspot.gr/

Μιλτιάδη Κωνσταντίνου:Η δύναμη του Λόγου του Θεού

Κυριακή του Παραλύτου

του Μιλτιάδη Κωνσταντίνου, Καθηγητή στο Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ., για το Amen.gr

Τόσο τα αποστολικά όσο και τα ευαγγελικά αναγνώσματα των Κυριακών της περιόδου από το Πάσχα ως την Πεντηκοστή αναφέρονται σε διάφορα θαύματα που κάνει ο Ιησούς ή οι απόστολοι στο όνομά του. Τυφλοί ξαναβρίσκουν το φως τους, άρρωστοι θεραπεύονται, παράλυτοι για χρόνια μπορούν να ξαναπερπατήσουν, ακόμη και νεκροί ανασταίνονται. Στόχος των αφηγήσεων αυτών δεν είναι ο εντυπωσιασμός των ακροατών με την περιγραφή της δύναμης του Ιησού, αλλά συνιστούν ένα διαφορετικό τρόπο διδασκαλίας για το ποιος είναι ο Ιησούς και ποιο είναι το έργο του. Τα θαύματα είναι δείκτες αυτού που αποκαλείται “Βασιλεία του Θεού” και γι’ αυτό οι σχετικές αφηγήσεις διαβάζονται κατά την αναστάσιμη περίοδο, καθώς περιγράφουν παραστατικά τον καινούργιο κόσμο που επαγγέλλεται ο Χριστός και αγωνίζονται οι χριστιανοί να πραγματώσουν. Αναμφίβολα, με μερικά θαύματα δεν αλλάζει ο κόσμος, ούτε μπορεί να απαλλαγεί από το κακό· ως παραδείγματα όμως δείχνουν σε επιμέρους περιπτώσεις τις δυνατότητες που έχουν οι χριστιανοί να εξαφανίσουν το κακό από τον κόσμο.

Το επεισόδιο που περιγράφει το ευαγγελικό ανάγνωσμα της τρίτης μετά το Πάσχα Κυριακής αναφέρεται στη θεραπεία ενός παράλυτου ανθρώπου. Χρόνια ολόκληρα περίμενε ο δυστυχισμένος αυτός άνθρωπος να βρει τη θεραπεία του δίπλα σε μια δεξαμενή με ιαματικά νερά, όμως δεν είχε κανένα να τον βοηθήσει να μπει στο νερό την κατάλληλη στιγμή. Τη βοήθεια αυτή που τόσο απελπισμένα περίμενε έρχεται να του τη δώσει ο Ιησούς. Με ένα και μόνο λόγο του χαρίζει στον άνθρωπο την υγεία.

Η πράξη αυτή του Ιησού έχει έναν βαθύτατο συμβολισμό και μεταφέρει στους ανθρώπους όλων των εποχών ένα βαρυσήμαντο μήνυμα. Ο συμβολισμός προκύπτει από τη σύγκριση της συγκεκριμένης ευαγγελικής περικοπής με το πρώτο κεφάλαιο της Αγίας Γραφής στο βιβλίο Γένεσις. Όπως κατά την εποχή της δημιουργίας ο αυθεντικός λόγος του Θεού δίνει ύπαρξη σε όλα τα όντα, κατά τον ίδιο τρόπο ο δυναμικός λόγος του Υιού του Θεού αναδημιουργεί το κατεστραμμένο από την αμαρτία πλάσμα του. Το μήνυμα, λοιπόν, που βγαίνει από το ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής του Παραλύτου είναι ότι ο λόγος του Θεού είναι παντοδύναμος. Έχει τη δύναμη να μεταμορφώσει τον κόσμο, έχει τη δύναμη να σώσει και να απελευθερώσει τον άνθρωπο από όλες τις μορφές του κακού που τον καταδυναστεύουν.

Παρά το προφανές του συμβολισμού όμως, η ισχύς του μηνύματος δεν φαίνεται σήμερα αδιαμφισβήτητη, καθώς ούτε ο μεταμορφωτικός για τον κόσμο ούτε ο απελευθερωτικός για τον άνθρωπο χαρακτήρας του λόγου του Θεού είναι πάντοτε αναγνωρίσιμοι, κι ακόμα, οι διαφορετικές ερμηνείες του από διάφορες θρησκευτικές ομάδες οδηγούν συχνά σε διαιρέσεις και αντιπαραθέσεις μέσα στην κοινωνία.

Η διαπίστωση αυτή απαιτεί μια πιο προσεκτική ανάγνωση της παραπάνω ευαγγελικής περικοπής, ώστε να αναζητηθούν οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες ο λόγος του Θεού θα μπορούσε να καταστεί και σήμερα ενεργός. Η πρώτη προϋπόθεση στην περίπτωση αυτή προκύπτει από την αντίδραση των θρησκευτικών ηγετών των Ιουδαίων στη θεραπεία του παραλύτου. Η μελέτη του λόγου του Θεού αποτελούσε για τους ανθρώπους αυτούς καθημερινή ενασχόληση. Από το πρωί μέχρι το βράδυ μελετούσαν τις Γραφές, όμως το μόνο που κατόρθωσαν να δουν από την όλη ιστορία ήταν ότι ο παράλυτος παραβίασε μια εντολή του Θεού κουβαλώντας το κρεβάτι του το Σάββατο. Και ήταν αναμενόμενη η αντίδραση αυτή, γιατί για τους ανθρώπους αυτούς ο λόγος του Θεού δεν ήταν ζωή, δεν ήταν πηγή χαράς και μέσο απελευθέρωσης, αλλά θεσμός αυστηρά τυποποιημένος μέσα από μια σειρά κανόνων που στόχευαν στο να ελέγξουν κάθε εκδήλωση της καθημερινής ζωής των ανθρώπων.

Αν, κατά συνέπεια, ανάλογα ισχύουν και για τους χριστιανούς, η απάντηση στο σχετικό με την αδυναμία των χριστιανών σήμερα να αναγνωρίσουν την αναγεννητική δύναμη του λόγου Θεού ερώτημα είναι προφανής. Αν η Αγία Γραφή δεν παίζει κάποιον πραγματικό ρόλο στην καθημερινότητα των χριστιανών, αν η ανάγνωση της Αγίας Γραφής δεν αποτελεί πηγή έμπνευσης και δύναμης στον αγώνα τους για μεταμόρφωση του κόσμου σε Βασιλεία του Θεού, τότε και οι χριστιανοί έχουν μετατρέψει την πίστη τους σε έναν νεκρό θεσμό, που τίποτε άλλο δεν προσφέρει παρά μόνον την ψεύτικη ικανοποίηση ότι τα έχει κανείς καλά με τον Θεό. Στην περίπτωση αυτή τα χρυσά εξώφυλλα του Ευαγγελίου που βρίσκεται πάνω στην αγία τράπεζα αποκτούν έναν άλλο συμβολισμό, καθώς μεταθέτουν το σημασιολογικό βάρος από το εσωτερικό στο εξωτερικό• το χαρμόσυνο άγγελμα που θα αλλάξει τον κόσμο γίνεται Ιερόν Ευαγγέλιον, αντικείμενο ευλαβικής προσκύνησης και τοποθετημένο στην πιο τιμητική αλλά και πλέον δυσπρόσιτη θέση του ναού, όπου ουδείς επιτρέπεται να πλησιάσει. Αυτό όμως ισοδυναμεί με θάψιμο του ζωντανού λόγου του Θεού μέσα στις εκκλησίες με αποτέλεσμα να καταστεί ανενεργός. Γιατί είναι προφανές ότι ένας θαμμένος θησαυρός, όσο πολύτιμος και να είναι, παραμένει εντελώς άχρηστος για τους κατόχους του. Ένας θαμμένος θησαυρός παρέχει στον κάτοχό του μόνον έναν τίτλο ιδιοκτησίας, που ενδεχομένως του προσφέρει ένα αίσθημα ασφάλειας και υπεροχής έναντι των άλλων, ποτέ όμως δεν προάγει τις σχέσεις του με τους άλλους, επομένως ούτε τον ίδιο μπορεί να σώσει ούτε κάποιον άλλον να βοηθήσει.

Στο ίδιο πλαίσιο θα πρέπει να αναζητηθεί και η δεύτερη προϋπόθεση που απαιτείται, ώστε ο λόγος του Θεού να ενεργήσει λυτρωτικά για τους ανθρώπους. Όταν ξανασυναντάει ο Ιησούς τον θεραπευμένο πια παράλυτο, τον προτρέπει να αποφεύγει στην υπόλοιπη ζωή του την αμαρτία, τον προτρέπει, δηλαδή, να αλλάξει ριζικά τον τρόπο της ζωής του. Αλλά ριζική αλλαγή του τρόπου της ζωής είναι δυνατή μόνον όταν υπάρχει ζωντανή σχέση με τον Θεό. Ριζική αλλαγή του τρόπου της ζωής δεν μπορεί να επιτευχθεί με μια χλιαρή πίστη ή με μια παραδοσιακή θρησκευτικότητα που κληρονόμησε κανείς από τους γονείς του. Ζωντανή σχέση με τον Θεό προϋποθέτει καθημερινή αναζήτηση του Θεού, καθημερινή πάλη του ανθρώπου με τον ίδιο του τον εαυτό, καθημερινό αγώνα και προβληματισμό για να βρεί κανείς τον δρόμο που οδηγεί στον Θεό. Είναι, δηλαδή, κάτι που το κατακτάται καθημερινά και που πιστοποιείται στην καθημερινή ζωή του καθένα με τον τρόπο που αντιμετωπίζει τους συνανθρώπους του.

Ο λόγος του Θεού έχει τη δύναμη να ελευθερώσει τον άνθρωπο, θα πρέπει όμως και ο άνθρωπος να θελήσει να ελευθερωθεί και, κυρίως, να παραμείνει ελεύθερος. Και ελεύθερος παραμένει ο άνθρωπος μόνον όταν συνεργάζεται με τον Θεό για την απαλλαγή του κόσμου από το κακό. Κάθε φορά, σε όλη τη μακραίωνη ιστορία του, στήριξε αλλού τις ελπίδες του διαψεύστηκε οικτρά. Κάθε φορά που ο άνθρωπος πίστεψε ότι βρήκε τον τρόπο να απελευθερωθεί βρέθηκε χειρότερα υποδουλωμένος μέσα στα ίδια τα κατασκευάσματά του. Αυτό είναι σήμερα περισσότερο εμφανές από ποτέ, καθώς σήμερα γνωρίζουν οι άνθρωποι καλύτερα από κάθε άλλη εποχή ότι η τεχνολογική ανάπτυξη δεν έφερε την πολυπόθητη ευτυχία, αλλά αποξένωσε ακόμη περισσότερο τους ανθρώπους και η δύναμη των όπλων κανένα δεν εξασφάλισε, αλλά μόνο το δίκαιο του ισχυροτέρου επιχείρησε να επιβάλει, οδηγώντας εκατομμύρια ανθρώπους στη δυστυχία και την απόγνωση. Προϋπόθεση, λοιπόν, για να ενεργήσει ο λόγος του Θεού είναι να πιστέψουν οι άνθρωποι στη δύναμή του. Πριν αρχίσει να παραπονιέται κανείς ότι σήμερα δεν γίνονται πια θαύματα, θα πρέπει να επιχειρήσει να κάνει ο ίδιος ένα θαύμα. Θα πρέπει να πάρει την απόφαση να αλλάξει τον τρόπο της ζωής του και μαζί με αυτόν να αλλάξει τον κόσμο. Θα πρέπει να ανοίξει την Αγία Γραφή και να ζητήσει καθοδήγηση από τον Θεό για τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει. Μόνον όταν οι χριστιανοί αποφασίσουν να πάρουν σοβαρά τον ρόλο τους στην κοινωνία και αρχίσουν να αγωνιζόνται, ώστε να μετατρέψουν τον κόσμο σε Βασιλεία του Θεού, θα αρχίσουν και να βλέπουν να πραγματοποιούνται θαύματα.

____________

Eικόνα: "Τhe paralytic", by John Thompson 

http://www.amen.gr/

Το ζήτημα του νεωτερισμού στην Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση- Innovation in the Orthodox Christian Tradition? The Question of Change in Greek Orthodox Thought and Practice

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

 Σας προσκαλούμε στην παρουσίαση του

συλλογικού τόμου

 Innovation in the Orthodox Christian Tradition?

The Question of Change in Greek Orthodox Thought and Practice

[Το ζήτημα του νεωτερισμού στην Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση]

που επιμελήθηκαν οι

Λίνα Μολοκότου-Liederman και Trine Stauning Willert

  Η βιβλιοπαρουσίαση θα γίνει

την Πέμπτη 30 Μαΐου, 6:30-8:00 μμ

στην Αθήνα στο

Polis Art Café, Στοά του Βιβλίου,

Πεσμαζόγλου 5 & Σταδίου

 Το βιβλίο δημοσιεύτηκε από τον Βρετανικό ακαδημαϊκό εκδοτικό οίκο,Ashgate,

τον Οκτώβριο του 2012.

Το βιβλίο θα παρουσιάσουν οι

 Έφη Γαζή

Αν. Καθηγήτρια Θεωρίας της Ιστοριογραφίας και της Νεότερης Ιστοριας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

 Βασιλική Γεωργιάδου

Αν. καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης, Πάντειο Πανεπιστήμιο

 Πολύκαρπος Καραμούζης

Επίκουρος καθηγητής κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Νίκη Παπαγεωργίου

Αν. καθηγήτρια κοινωνιολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Συντονιστής της παρουσίασης θα είναι ο δημοσιογράφος

Νίκος Παπαχρήστου

Με εκτίμηση,

Trine Stauning Willert και Lina Molokotos-Liederman

ΑΝΔΡΕΑ ΒΙΤΟΥΛΑ: Σὲ ποιὰ πράγματα ἀντηχοῦν οἱ λέξεις;περὶ ἀναρχίας καὶ συναφῶν μικροαστικῶν φαντασμάτων

ΟΔΟΣ

«ἐλευθερία σημαίνει

ὅτι μαθαίνεις νὰ ἔχεις ἀπαιτήσεις μόνο ἀπὸ τὸν ἑαυτό σου,

ὄχι ἀπὸ τὴ ζωὴ ἢ ἀπὸ τοὺς ἄλλους

καὶ ξέρεις νὰ δίνεις:

ἐλευθερία σημαίνει θυσία ἐν ὀνόματι τῆς ἀγάπης»

Ἀντρέι Ταρκόφσκι

Δὲν ἦταν λίγες οἱ φορὲς στὴν ἱστορία ποὺ λέξεις φορτισμένες πυροδότησαν διαμάχες, ἰδεολογικοὺς φανατισμούς, συγκρούσεις ἀκόμη καὶ πόλεμο. Ἡ ἀλήθεια ὅμως φανερώνεται στὰ πράγματα, ποὺ κοινοποιοῦν κάθε φορὰ οἱ λέξεις, καὶ ὄχι στὸν χρησιμοποιούμενο γλωσσικὸ κώδικα. Αὐτὸ ἔχοντας ὑπ’ ὄψιν του ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης τὸν 14^ο αιώνα, στὸ τέλος μίας σοβαρῆς θεολογικῆς καὶ φιλοσοφικῆς ἀντιπαράθεσης, ἔγραφε συνοψίζοντας: «οὐ γὰρ ἐν ρήμασιν ἡμῖν, ἀλλ’ ἐν πράγμασιν ἡ ἀλήθειά τε καὶ ἡ εὐσέβεια […] κἂν τὶς ἐπὶ τῶν πραγμάτων ὁμοφωνῇ, πρὸς τὰς λέξεις οὐ διαφέρομαι». Τὸ κύριο λοιπὸν εἶναι νὰ διερευνηθεῖ σὲ ποιὰ πράγματα, σὲ ποιὸν τρόπο ζωῆς, παραπέμπουν οἱ λέξεις. Λίγη σημασία ἔχει ἡ ἐπιλογὴ τῆς διατύπωσης, ὅταν ἡ ποικιλία τῆς προφορικῆς ἢ γραπτῆς ἐκφορᾶς σημαίνει τὸ αὑτὸ σημαινόμενο.

Ἡ σύγχυση ποὺ προκύπτει ἀπὸ τὴν ἐμμονὴ στὸν ἀχὸ τῶν λέξεων, χωρὶς νὰ λαμπικάρεται τὸ νοούμενο, περιπλέκει ἀδιέξοδα τὰ πράγματα.Γεννᾶ ἀνούσιες ἀντιπαραθέσεις, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ συσκοτίζονται τὰ ἴδια τὰ πράγματα ἀπὸ τὴν σκόνη ποὺ παράγουν τὰ ποδοβολητὰ στὴν ἐπιφάνειά τους. Κλασικὸ πιὰ παράδειγμα τῶν ἡμερῶν οἱ δημόσιες συζητήσεις περὶ τῆς ἀναρχίας. Συνθήματα, κοινοτοπίες καὶ ἀφορισμοὶ ἀποστέλλονται ἑκατέρωθεν, ὥστε ἡ ὄντως ἐνδιαφέρουσα συζήτηση, γιὰ κάτι ποὺ ἔχει περιβληθεῖ τὴν θρησκευτικὴ ἱερότητα τοῦ ταμποῦ καὶ ἐμποδίζει τὴν κριτική του προσπέλαση, νὰ μὴν γίνεται ποτέ. Τὸ χειρότερο δὲ εἶναι ὅτι στὸ ὑπόβαθρο τῶν περισσότερων καταγγελιῶν ἐναντίων τῆς «ἐπάρατης» ἀναρχίας λιμνάζει μία ἀποκρουστικὴ χριστιανίζουσα ἠθική, ποὺ φανερώνει ὅτι οἱ αὐτοεπονομαζόμενοι χριστιανοὶ ἀπέχουμε ἀπὸ «τοῦ Θεοῦ τὰ πράματα» ἔτη φωτός.

Τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι ἡ δαιμονοποίηση λέξεων, στὴ συγκεκριμένη περίπτωση ἡ «ἀναρχία», ἡ ὁποία ἀποκαλύπτει μὲ τὸν πιὸ τραγικὸ τρόπο τὴν ὑπαναχώρηση τοῦ ριζοσπαστικοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἤθους σὲ μιὰ καρικατούρα ἠθικιστικῆς ἀστικῆς νομιμοφροσύνης. Μία περιδιάβαση ὅμως στὴν ἱστορία καὶ τὸ δόγμα τῆς Ἐκκλησίας παρουσιάζει μία ἐντελῶς διαφορετικὴἀντίληψη τῶν πραγμάτων.

Ἡ βιβλικὴ ἐπιστήμη σήμερα γνωρίζει ὅτι στὶς ἀρχαιότερες παραδόσεις τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης συγκαταλέγονται ἐκεῖνες ποὺ ἀναγνωρίζουν τὸν Θεὸ ὡς ἐλευθερωτὴ τοῦ Ἰσραὴλ ἀπὸ τὴ σκληρὴ σκλαβιὰ τῶν Αἰγυπτίων. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι γιὰ τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ προέχει ἡ ἀνίχνευση τῆς ἀπελευθερωτικῆς παρουσίας Του στὴν ἱστορία. Ὁ Θεὸς λοιπὸν αὐτοαποκαλύπτεται καὶ ἀναγνωρίζεται ὡς ἐλευθερωτής: «ἐγώ εἰμι Κύριος ὁ Θεός σου, ὅστις ἐξήγαγόν σε ἐκ γῆς Αἰγύπτου, ἐξ οἴκου δουλείας». Ὁ Θεὸς φανερώνεται στὴν ἱστορία γιὰ νὰ ἐλευθερώσει. Ἡ θεολογικὴ ἐπεξεργασία τοῦ δημιουργικοῦ Του ἔργου ἕπεται τῆς ἀπελευθερωτικῆς Του παρέμβασης.

η συνέχεια:http://odos-kastoria.blogspot.gr/2013/05/blog-post_25.html

«Ο Έρωτας είναι καλύτερος δάσκαλος από το Καθήκον»

Jose Vilson, 10 Μαρτίου 2011

Το δασκαλίκι δεν είναι επάγγελμα για υπερόπτες. Το να εργάζεσαι άμεσα με μαθητές χρειάζεται μεγάλη ταπείνωση, ώστε να μπορείς να αναδεικνύεις μικρά ασήμαντα γεγονότα και να υποβαθμίζεις δυσάρεστα, οδυνηρά περιστατικά, των οποίων γινόμαστε μάρτυρες κάθε μέρα. Ένα παιδί, του οποίου η μητέρα είναι στο Νοσοκομείο από υπερκόπωση, δεν μπορεί να είναι ενεργά παρόν στη Τάξη και είναι χαμένο στη δίνη του προβλήματος του μέχρι το μεσημέρι; Είναι αναμενόμενο. Καταφέραμε να προσέξει στο Μάθημα, βοηθώντας το να ξεπεράσει τα προβλήματα του, με όσο γίνεται λιγότερη διάσπαση; Φτιάχτηκε η μέρα μας. Ένα παιδί έρχεται «βαρεμένο», βρίζοντας τους πάντες και σχεδόν δεν αφήνει τον δάσκαλο να κάνει τη δουλειά του με τα ξεσπάσματα του; Υπάρχει πάντα η επόμενη ώρα. Σου έφερε εργασία ενώ εσύ νόμιζες ότι δεν σε πρόσεχε καθόλου;Ευχαριστώ πολύ.

Αυτά τα συνήθη περιστατικά, όπου μαθαίνουμε να ξεπερνάμε προσωπικές και επαγγελματικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε με τους μαθητές μας και βρίσκουμε την ανθρωπιά μέσα τους, είναι που οικοδομούν ή αποδομούν τη σταδιοδρομία μας στο δασκαλίκι. Μπορεί να συνεχίζουμε τη δουλειά μας παίρνοντας τον μισθό μας, να μαθαίνουμε την τελευταία έκδοση της αργκό που μιλάνε οι μαθητές μας, μπορεί να παίζουμε με συσκευές τελευταίας τεχνολογίας μέχρι να κυκλοφορήσει το επόμενο μοντέλο σε τρεις μήνες, αλλά αν δεν δούμε την ανθρωπιά στην εργασία μας δεν νομίζω ότι μπορούμε να είμαστε πραγματικά αποτελεσματικοί. Οφείλουμε να προσεγγίσουμε τη δουλειά μας με αγάπη για τους ανθρώπους για τους οποίους εργαζόμαστε· αυτό θα υποσκελίσει τις όποιες ανοησίες (χωρίς νόημα υποχρεώσεις) της δουλειάς μας.

Ακόμη και στη θέση που κατέχω, έχω τη πεποίθηση ότι δεν το κάνω αυτό για τη προβολή μου και την δόξα· αν μη τι άλλο, γίνομαι ταπεινότερος όντας το νεότερο μέλος του προσωπικού, βοηθώντας τους μεγαλύτερους, να αποκτήσουν πιο σύγχρονες γνώσεις στην παιδαγωγική. Δράττομαι της ευκαιρίας, να βλέπω περισσότερα παιδιά πιο συχνά και να κατανοώ πολύ καλύτερα το πως αυτά μαθαίνουν από πρώτο χέρι, και συχνά πιάνω τον εαυτό μου να θέλει να βοηθήσει σε κάθε Τάξη όπου μπαίνω. Ωστόσο το πάθος μου πηγάζει από τους μαθητές που διδάσκω άμεσα κάθε πρωί και τον αγώνα ενάντια στις αρνητικές περιστάσεις της ζωής τους. Ζω μαζί τους μέσα από αυτή τη διαδικασία μάθησης και αυτή την εμπειρία, ακόμα κι αν δεν το βλέπουν άμεσα.

Ο Έρωτας είναι καλύτερος δάσκαλος από το καθήκον [Άλμπερτ Αϊνστάιν]. [Αυτός που διδάσκει από αγάπη, από πάθος, από έρωτα, είναι καλύτερος δάσκαλος από αυτόν που διδάσκει από καθήκον.] Και δεν χρειάζεται να είσαι μεγαλοφυΐα για να το καταλάβεις.

Ο Jose (Χοσέ), ο οποίος αναρωτιέται, με τι είστε παθιασμένοι ...

Πηγή (στα Αγγλικά): http://thejosevilson.com Μετάφραση με τη βοήθεια της Σοφίας Λαζάρου

http://dip88.blogspot.gr/2013/03/blog-post.html

Του Άη-Γιώργη του Βαλσαμίτη στην Αμοργό!!

Σε απόσταση 5 χλμ. από τη Χώρα στο δρόμο που τη συνδέει με την Κάτω Μεριά βρίσκεται Ιερός Ναός αφιερωμένος στον Αγ. Γεώργιο τον Βαρσαμίτη με τέμπλο του 18ου αιώνα,και τοιχογραφίες των 600 ετών. Ο Ναός είναι χτισμένος στη θέση φημισμένου αρχαίου υδρομαντείου εφάμιλλου της Δωδώνης και των Δελφών Ο Άγιος Γεώργιος είναι μία από τις σημαντικότερες εκκλησίες του νησιού, μια τρίκλιτη βασιλική του 16ου αιώνα, χτισμένη πιθανότατα πάνω στα θεμέλια μιας Παλαιοχριστιανικής εκκλησίας του 9ου αιώνα και συνδυάζει Οθωμανικά και Βυζαντινά αρχιτεκτονικά στοιχεία.Το όνομα του οφείλεται στο φυτό αγριοδυόσμο ή βάλσαμος το οποίο φυτρώνει στην γύρω περιοχή. Από εδώ ξεκινά ένα παλιό μονοπάτι που φτάνει μέχρι τα Κατάπολα τα οποία διακρίνονται στο βάθος. Μέχρι τους βυζαντινούς χρόνους αποτελούσε αυτόνομη Μονή έως ότου έγινε μετόχι της Χοζοβιώτισσας. Κάθε χρόνο οι πιστοί που συγκεντρώνονται να τιμήσουν τη μνήμη του Αγίου μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας μεταφέρουν την εικόνα του μοναστηριού στα Κατάπολα ακολουθώντας το παλιό μονοπάτι.Φέτος είχαμε τη χαρά να βρεθούμε εκεί.....






πολύ περισσότερα:http://e-theroad.blogspot.gr/2013/05/blog-post_24.html

Κλήμης Πυρουνάκης: Με μια διαφορετική ματιά

Πέθανε ο ιερωμένος Αντρέα Γκάλλο, «ο παπάς των ανυπεράσπιστων»

«Το πιο σημαντικό είναι να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε, ώστε να μετρά η φωνή των φτωχών. Θα ξανασυναντηθούμε. Θα συναντιόμαστε γα πάντα. Σε όλο τον κόσμο, σε όλες τις εκκλησίες, τα σπίτια, τις ταβέρνες. Οπουδήποτε υπάρχουν άνθρωποι που αγωνίζονται για αλήθεια και δικαιοσύνη»







Σε ηλικία 84 ετών πέθανε σήμερα το απόγευμα στην Γένοβα λόγω πνευμονικής και καρδιακής ανεπάρκειας ο πατέρας Αντρέα Γκάλο, γνωστός στην Ιταλία και ως «ο παπάς των έσχατων και των ανυπεράσπιστων».Ο πατήρ Γκάλο έπαιρνε συχνά επί σειρά ετών αποστάσεις από τις επίσημες θέσεις της ιεραρχίας της Καθολικής Εκκλησίας.
Ήδη από την δεκαετία του 1950, όταν ιερουργούσε σε αναμορφωτήριο, διαμόρφωνε μια «επαναστατική» για την εποχή του μέθοδο, που βασιζόταν στην δημιουργία ενός κλίματος εμπιστοσύνης και στην προσπάθεια ενίσχυσης της ατομικής ελευθερίας των εφήβων.Κατόπιν, ως το 1970, προσέφερε το έργο του σε ενορία του ιστορικού κέντρου της Γένοβας, σε μια περιοχή με έντονα κοινωνικά προβλήματα.Πολλοί ιεραρχικά ανώτεροι κληρικοί θεωρούσαν τότε τις θέσεις του κοντινές με εκείνες της «Θεολογίας της Απελευθέρωσης» και τις ιδέες του, υπερβολικά προοδευτικές.Το 1975 ο καθολικός ιερέας, μαζί με μια ομάδα συνεργατών του, ίδρυσε την κοινότητα Σαν Μπενεντέτο αλ Πόρτο, για να βοηθήσει «τους τελευταίους κι όσους βρίσκονται στο περιθώριο»: τοξικομανείς, άστεγους, άτομα με ψυχικά νοσήματα, χωρισμένους γονείς με μικρά παιδιά.
Όπως επισημαίνουν μέσα ενημέρωσης της Ιταλίας, «από εκείνη την στιγμή, ο πατέρας Γκάλο θεωρήθηκε σημείο αναφοράς από όσους επιθυμούν μια εκκλησία που να πλησιάζει τους ανθρώπους με την δύναμη της κατανόησης, χωρίς διακρίσεις και φραγμούς».
Επί τέσσερις δεκαετίες συμμετείχε σε εκατοντάδες διαδηλώσεις και πορείες, γράφοντας βιβλία και λαμβάνοντας δημόσια θέση υπέρ των μεταναστών των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων και κατά της αμφισβήτησης και καταπάτησης της αξιοπρέπειας των εργαζομένων.





Πηγή: rednotebook.gr

 Aπό μια λειτουργία στην εκκλησία του, το Δεκέμβριο του 2012

Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων :π.Χρήστου Ζαχαράκη

Πολλές φορές ἀδικοῦμε κάποιους ὅταν τοὺς προσάπτουμε κάποιο χαρακτηρισμό, ποὺ δὲν ἀντιστοιχεῖ οὔτε στὸ βαθμό οὔτε στὴ μορφή ποὺ τὸ ἐννοοῦμε. Ἡ ἀπιστία ἤ ἡ ὁλιγοπιστία τοῦ Θωμᾶ ἦταν πολὺ λιγότερη ἀπὸ τὴ δική μας καὶ ἴδια μὲ τῶν ὑπόλοιπων μαθητῶν, ποὺ σχεδὸν ἐξαφανίστηκαν στὰ δύσκολα. Ὁ Ἰωάννης, ὁδηγούμενος ἀπὸ τὴ μεγάλη ἀγάπη του γιὰ τὸν Κύριο, ἀλλὰ χρησιμοποιώντας καὶ τὶς γνωριμίες του, παρακολουθοῦσε ἀπὸ κοντά τὰ γεγονότα μέχρι καὶ τὸ σταυρό, ὅταν «Ἰησοῦς οὖν ἰδὼν τὴν μητέρα καὶ τὸν μαθητὴν παρεστῶτα ὃν ἠγάπα, λέγει τῇμητρί αὐτοῦ· Γύναι, ἴδε ὁ υἱός σου, εἶτα λέγει τῷ μαθητῇ· Ἰδοὺ ἡ μήτηρ σου». Ὁ Πέτρος ποὺ πρωτοστατοῦσε στὸ ζῆλο καὶ στὴν προθυμία, χρειάστηκε τὸ λάλημα τοῦ κόκορα καὶ τὸ βλέμμα τοῦ Ἰησοῦ γιὰ νὰ συνέλθει καὶ νὰ ξεσπάσει στὸ κλάμα. Μόνο δυὸ κρυφοί «διὰ τὸν φόβον τῶν Ἰουδαίων» μαθητές, ὁ Ἰωσήφ ὁ ἀπὸ Ἀριμαθαίας καὶ ὁ Νικόδημος, ὅταν «πέπαυται τόλμα Μαθητῶν», ζήτησαν τὴν ἄδεια ἀπὸ τὸν Πιλάτο γιὰ νὰ ἐνταφιάσουν τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. Ἔπρεπε δηλαδὴ κάτι, καὶ στὴν προκειμένη περίπτωση ὁ θάνατος, νὰ τοὺς συνταράξει κι αὐτοὺς, γιὰ ν᾽ ἀποφασίσουν πὼς ὁ θάνατος καὶ ἡ ζωὴ εἶναι πάνω ἀπὸ κάθε κοινωνικὴ θέση καὶ κοινωνικὸ φραγμό, πάνω ἀπὸ κάθε βόλεμα.
Ὅταν ὁ φόβος καὶ οἱ «λογικοὶ» ὑπολογισμοὶ βασάνιζαν τὸ μυαλὸ τῶν μαθητῶν, οἱ Μυροφόρες γυναῖκες ἔδειχναν πὼς τὶς μεγάλες ὑπερβάσεις τὶς κάνει πάντα ἡ καρδιά! Ἡ καρδιὰ, ποὺ ὁδηγημένη ἀπὸ τὴν ἀγάπη, ἀψηφᾶ κάθε «λογικὸ» κοινωνικό φραγμό καὶ ὅριο, ποὺ ἀψηφᾶ τὸν ἴδιο τὸ θάνατο. Καὶ τὸ θάνατο μονάχα ἡ ἀγάπη μπορεῖ νὰ τὸν ἀψηφήσει… Μόνο οἱ γυναῖκες θὰ μποροῦσαν νὰ εἶναι μάρτυρες τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, γιατὶ εἶναι αὐτὲς ποὺ ὑπηρετοῦν τὴ ζωή, εἶναι αὐτὲς ποὺ ἀκολουθοῦν, πότε μὲ τὸν πόνο καὶ πότε μὲ τὴ χαρὰ, ὁλόκληρο τὸ θαῦμα τῆς ζωῆς, σ᾽ὁλόκληρη τὴν πορεία του, ἀπὸ τὰ σπλάχνα τους μέχρι τὰ σπλάχνα τῆς γῆς, κι ἀπὸ τὰ σπλάχνα τῆς γῆς μέχρι τὴν Ἀνάσταση! Γι᾽ αὐτὲς ἡ Ἀνάσταση δὲν εἶναι ὑπόθεση, ἀλλὰ προσδοκία!


http://pchristoszacharakis.blogspot.gr/2013/05/blog-post_22.html

Γιοκαρίνης Κωνσταντίνος:Εκκλησία και Γυναίκα

Από την εκδήλωση που πραγματοποίησε ο Πανελλήνιος Θεολογικός Σύνδεσμος «ΚΑΙΡΟΣ – για την αναβάθμιση της Θρησκευτικής Εκπαίδευσης»  στην αίθουσα  του Βιβλιοπωλείου «Αρμός» στην Αθήνα, την Τρίτη 19/03/2013 στις 18:30 με θέμα:
«Εκκλησία και Γυναίκα» 

«Μικρά Ασία. Προσφυγικά ατελεύτητα»

Ένα νέο βιβλίο του Μητροπολίτου Αρκαλοχωρίου κ. Ανδρέα Νανάκη για τα αίτια και τις συνέπειες της Μικρασιατικής καταστροφής, 90 Χρόνια μετά τον ξεριζωμό

Του Χάρη Ανδρεόπουλου *

Το νέο βιβλίο του Μητροπολίτου Αρκαλοχωρίου κ. Ανδρέα Νανάκη δεν αποτελεί μια επιστημονική μονογραφία μόνον, σαν τις πολλές αντίστοιχες που μας έχει χαρίσει υπό την ιδιότητα του καθηγητού Εκκλησιαστικής Ιστορίας του Νεωτέρου Ελληνισμού στο Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ. Ολοκληρώνοντας κανείς την ανάγνωση αυτού του βιβλίου νιώθει πλουσιότερος σε γνώσεις ιστορικές αλλά και κατακλύζεται από συναισθήματα, τα οποία έχουν την προσωπική σφραγίδα του συγγραφέως, αλλά δεν αφορούν μόνον αυτόν. Αφορούν μια πολυβασανισμένη γενιά του Ελληνισμού, τη γενιά της προσφυγιάς του ΄23, τους Ρωμιούς, οι οποίοι μετά τη Μικρασιαστική καταστροφή αναγκάσθηκαν ν΄ αφήσουν  πίσω τους χώματα ιερά της Ρωμιοσύνης, πατρίδες ευλογημένες και δοξασμένες, που έμειναν και παραμένουν αλησμόνητες. Ο Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου κ. Ανδρέας γράφει, προκειμένου, όχι απλώς να συμβάλλει στη διατήρηση αυτής της μνήμης, αλλά για να την εμπλουτίσει ιστορικά και να την τονώσει συναισθηματικά. Παράλληλα δε για να επισημάνει ότι και ο αιώνας που διανύουμε μαστίζεται και δοκιμάζεται από προσφυγικά ατελεύτητα, καθώς το δράμα της προσφυγιάς βιώνεται από χιλιάδες συνανθρώπων μας σ΄ όλο τον πλανήτη και να τονίσει το χρέος μας, ως χριστιανών, να πλησιάζουμε και να διακονούμε τους πρόσφυγες συνανθρώπους μας, με πρότυπο τον Χριστό, τον «εκ βρέφους ως ξένον ξενωθέντα εν κόσμω».  

Ο τίτλος του νέου βιβλίου, το οποίο κυκλοφόρησε προσφάτως από τις εκδόσεις Αντ. Σταμούλη της Θεσσαλονίκης: «Μικρά Ασία. Προσφυγικά ατελεύτητα». Πρόκειται για ένα ιστορικό πόνημα που αρθρώνεται σπονδυλωτά με μια σειρά μικρασιατικών κειμένων του συγγραφέα, στα οποία καταγράφεται σύνολη η πορεία, η πνευματική και πολιτισμική κυριαρχία του μικρασιατικού Ελληνισμού, όπως αυτή εκφράσθηκε, με κέντρο την Κωνσταντινούπολη, στους αιώνες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αλλά και μετά την Αλωση (1453) και μέχρι το διάστημα πριν τη Μικρασιατική καταστροφή (1922), όταν, παρά τους κατά καιρούς διωγμούς ο Ελληνισμός, το Γένος μας εξακολουθούσε να ζει, να δημιουργεί και να διαφυλάττει την πολιτιστική και πνευματική παρακαταθήκη της Ρωμιοσύνης με πόλο αναφοράς και στήριγμα το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, σε ρόλο εθναρχούσας Εκκλησίας. 

Το βιβλίο το οποίο αποτελείται από επτά κεφάλαια και 240 σελίδες συνολικά πραγματεύεται καίρια εκκλησιαστικά, πολιτικά, ιδεολογικά και κοινωνικά δρώμενα που σημάδεψαν στο διάβα της ιστορίας την πορεία του μικρασιατικού Ελληνισμού, με επίκεντρο την εποχή που διαμόρφωσε τις ιδεολογικοπολιτικές συνθήκες που οδήγησαν στη Μικρασιατική καταστροφή όσο και τη μετά ταύτα περίοδο για το δράμα που βίωσαν οι πρόσφυγες και τα προβλήματα προσαρμογής που αντιμετώπισαν αναφορικώς με την ενσωμάτωσή τους στον εθνικό κρατικό κορμό.  

Ξεκινώντας με μια αναδρομή στην ιστορία του αρχαιοελληνικού κόσμου, της αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τη ρωμαϊκή εποχή και εστιάζοντας στην περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας των δέκα αιώνων, ο συγγραφέας υπογραμμίζει ότι ο Ελληνισμός στη ευρύτερη αυτή περιοχή αποτελεί την κυρίαρχη πολιτισμική και πνευματική ταυτότητα στην οποία εντάσσονται οι αλλόγλωσσοι, κυρίως σλαβόφωνοι και βλαχόφωνοι, προκειμένου να δρέψουν τα πολλά και ακριβά αγαθά που τους προσπόριζε ο ελληνικός πολιτισμός. Περαιτέρω ο σεβασμιώτατος Αρκαλοχωρίου επεξεργάζεται τα αίτια της πτώσεως της Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινουπόλεως (1453) και αναλύει τη νέα, μετά την πτώση, ιστορική πραγματικότητα κατά την διάρκεια της οποίας ο ελληνορθόδοξος κόσμος βρέθηκε κάτω από την κυριαρχία των Οθωμανών. Επισημαίνοντας εν προκειμένω τον τιτάνιο αγώνα που αναλαμβάνει το Οικουμενικό Πατριαρχείο για να διασώσει το ορθόδοξο φρόνημα και την ορθόδοξη συνείδηση τόσο των Ελληνορθοδόξων, όσο και των ορθοδόξων άλλων εθνοτήτων, όπως των Σέρβων και Βουλγάρων, οι οποίοι συσπειρωμένοι πλέον στο Φανάρι αγωνίζονται για να διασώσουν την πίστη τους και μαζί μ΄ αυτή τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις τους, τα συστατικά δηλαδή στοιχεία που τους διαφοροποιούν από τους μουσουλμάνους. 

Φθάνοντας στα νεώτερα χρόνια και στην περίοδο του 19ου αιώνος κατά την οποία υπό την επίδραση του ευρωπαϊκού αναπτύχθηκε ο νεοελληνικός διαφωτισμός, οι εκπρόσωποι του οποίου έθεσαν ως πρόταγμα τη δημιουργία του εθνικού κράτους της Ελλάδος, ο συγγραφέας, κάνοντας λόγο για προσκόλληση του νεοελληνικού διαφωτισμού στην κλασσική Ελλάδα και αποστροφή του προς την Αυτοκρατορία της Κωνσταντινουπόλεως, αναζητά στην αποστροφή αυτή τα ιδεολογικά δεδομένα της συρρικνώσεως του Ελληνισμού, κυρίως δε την απώλεια της Μικράς Ασίας, ενώ ιδεολογικά σπέρματα της Μικρασιατικής καταστροφής ανιχνεύει στην ανακήρυξη της ελλαδικής επικρατείας σε αυτοκέφαλη Εκκλησία το 1833, με πρωτεργάτη τον Θεόκλητο Φαρμακίδη. Σε ιδιαίτερο υποκεφάλαιο αναλύεται η ιδεολογικοπολιτική αντιπαράθεση ανάμεσα στο Βενιζέλο και τον Βασιλιά Κωνσταντίνο για το θέμα της Μικράς Ασίας. Με τον πρώτο να θεωρείται από τον συγγραφέα ως ο εκφραστής του εθνικού μεγαλοϊδεατισμού που επιδιώκει τη δημιουργία ενός διευρυμένου εθνικού κράτους που θα συμπεριλάβει εντός του το ζωτικότερο τμήμα της Μικράς Ασίας και του εκεί Ελληνισμού και τον δεύτερο να εκλαμβάνεται ως εκφραστής ενός εσωστρεφούς πατριωτισμού της παλαιάς Ελλάδος με τους αντιβενιζελικούς υποστηρικτές του στην κρίσιμη στιγμή της μικρασιατικής εκστρατείας να προβάλλουν το σύνθημα του «Οίκαδε» και της μικράς και εντίμου Ελλάδος. Το 1920 ο Βενιζέλος χάνει τις εκλογές και το 1922 η Μεγάλη Ιδέα συντρίβεται στο Σαγγάριο. Ορισμένοι έχουν την εκτίμηση ότι αν έμενε ο Βενιζέλος, τα πράγματα θα ήταν όχι μόνο καλύτερα, αλλά θα διασωζόταν η Μεγάλη Ελλάδα. Αποψη η οποία - όπως ομολογεί ο ίδιος - έχει επηρεάσει και τον συγγραφέα.    

Στο βιβλίο αφιερώνεται ξεχωριστό κεφάλαιο για τον Ποντιακό Ελληνισμό, και το πλούσιο πολιτιστικό παρελθόν του, όπως αυτό αποτυπώθηκε μέσα από τη ποντιακή διάλεκτο, τα λαμπρά εκκλησιαστικά του καθιδρύματα, όπως η Παναγιά του Σουμελά, ο άγιος Γεώργιος του Περιστερεώτα, το περίλαμπρο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας που σταμάτησε τη λειτουργία του με τη Μικρασιατική καταστροφή, η οποία σηματοδότησε την τελευταία πράξη της τραγωδίας με την οποία ολοκληρώθηκε η γενοκτονία (1914 – 1922) των Ελλήνων του Πόντου. Ο Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου εκτιμώντας ότι η ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού δεν διδάσκεται επαρκώς στο σημερινό σχολείο εισηγείται την αλλαγή του πλαισίου της διδακτέας ύλης στο ιστορικό μάθημα, θεωρώντας ότι ένα ιστορικό παρελθόν με πολιτιστικό μέγεθος όπως αυτό του Ποντιακού Ελληνισμού, θα πρέπει να  αναδειχθεί και καταστεί διδακτέα ύλη στα σχολεία, έτσι ώστε τα πρόσωπα, η γλώσσα, τα μνημεία, τα εκκλησιαστικά καθιδρύματα ν΄ αποτελέσουν εθνικά σύμβολα και σημεία εθνικής αναφοράς για την ιστορία του χθες και του απωτέρου παρελθόντος του εθνοκρατικού συνόλου που θα εδράζεται σε μια τόσο εύσχημη ιστορία, όπως αυτή του Ποντιακού Ελληνισμού.

Στη διάρκεια όλης αυτής της ιστορικής πορείας του εξωελλαδικού Ελληνισμού, εν μέσω πολλών και κάποτε ανυπερβλήτων δυσκολιών και ιστορικών αντιξοοτήτων  (σφαγών, διωγμών, καταπιέσεων, εξισλαμισμών») υπάρχει στο Γένος μια συνέχεια πολιτιστική και πνευματική που κράτησε το φως της καντήλας ακοίμητο. Σε δύσκολες ιστορικές στιγμές μπορεί να τρεμόσβηνε, αλλά δεν έσβησε κι αυτό είναι που έχει σημασία, θα υπογραμμίσει ο Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, επισημαίνοντας, ωστόσο, τη σκληρή, οδυνηρή αλήθεια: ότι η Μικρασιατική καταστροφή υπήρξε πληγή  αθεράπευτη, γιατί για πρώτη φορά στην τρισχιλιετή του ιστορία – από την εποχή που στην γη αυτή γεννήθηκαν και καλλιέργησαν θαλερό πολιτισμό μεγάλες πνευματικές μορφές του αρχαίου Ελληνισμού, όπως ο Θαλής ο Μιλήσιος, ο Ηράκλειος ο Εφέσιος, ο Ηρόδοτος ο Αλικαρνασσεύς, κ.α. μέχρι την τραγωδία της Μικρασιατικής καταστροφής – ο Ελληνισμός απώλεσε την αυτοκρατορική του οικουμένη, με ότι αυτό συνεπάγεται για την ταυτότητά του. «Αυτό δεν σημαίνει», θα παρατηρήσει ο συγγραφέας «ότι το αποτέλεσμα που διαμορφώθηκε με την Επανάσταση του 1821, την αρχή των εθνοτήτων και την εθνική ιδεολογία, το σημερινό κράτος, δεν υπήρξε μεγάλο επίτευγμα. Αντιθέτως», θα υπογραμμίσει, «το μετά τη Μικρασιαστική καταστροφή ελληνικό κράτος των Βαλκανικών πολέμων και του Μακεδονικού αγώνα είναι ένα μεγάλο δημιούργημα. Η γενιά της Επαναστάσεως του 1821 αλλά και η γενιά των Βαλκανικών πολέμων του 1912 – 13 επιτέλεσαν το χρέος τους. Απελευθέρωσαν με το αίμα τους και κατοχύρωσαν με τις διεθνείς συνθήκες τη σημερινή ελληνική επικράτεια από την οποία λείπει η Μικρά Ασία που υπήρξε το θύμα όχι μόνο των εσωτερικών μας περιπετειών και συγκρούσεων, αλλά και των αγώνων για τη συγκρότηση και οριοθέτηση των εθνικών κρατών». Θα καταθέσει, όμως, και τον κρίσιμο ιστορικό προβληματισμό: «Το γεγονός της συγκρότησης του νεοελληνικού κράτους είναι ισοδύναμο με την απώλεια μιας οικουμενικής και αυτοκρατορικής πορείας του Ελληνισμού;», εκφράζοντας, παράλληλα, την - εν είδει προσδοκίας - αισιοδοξία ότι «αν οι οραματισμοί για την Ευρωπαϊκή Ενωση γίνουν πραγματικότητα τότε μπορούμε να ελπίζουμε στο ξαναλειτούργημα των Εκκλησιών της Μικράς Ασίας, στην επανένωση των δύο πλευρών του Αιγαίου…».      

Σε ιδιαίτερο, επίσης, κεφάλαιο του βιβλίου καταγράφονται ζητήματα αναφορικά με τα προβλήματα κοινωνικής εντάξεως που αντιμετώπισαν εγκαθιστάμενοι στην Ελλάδα οι προσφυγικοί πληθυσμοί των Ρωμιών των οποίων τη μεγάλη αγάπη στη γενέτειρα γη και τη βαθιά προσήλωση στη θρησκευτική πίστη επισημαίνει ο συγγραφέας, μέσα από προσωπικά του βιώματα με πρόσφυγες, ελληνόφωνους, τουρκόφωνους, σλαβόφωνους και αρβανιτόφωνους της πρώτης γενιάς. Εχοντας βιώσει ο Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου την καθημερινή ζωή του προσφυγικού συνοικισμού Ατσαλένιου – Νέων Κλαζομενών στο Ηράκλειο, στον οποίο γεννήθηκε και μεγάλωσε θα τονίσει ότι ο όρος «πατρίδα» μπορεί να σημαίνει για τους πρόσφυγες και την εθνική επικράτεια, πρωτίστως, όμως, ή και παράλληλα, η πατρίδα σηματοδοτεί τον τόπο της γεννήσεώς τους και τον πλησιόχωρο προς αυτόν τόπο, ενώ για το θρησκεύειν τους θα υπογραμμίσει ότι «η σχέση τους με την Εκκλησία ήταν όπως η αναπνοή μας ή η ανάγκη να πιούμε νερό. Ηταν πολιτισμός, παράδοση. Ηταν λιβάνι, θυμίαμα, νηστεία, προσευχή, λειτουργία, εσπερινός και χαιρετισμοί της Παναγιάς…».

Διαβάζοντας το συγκεκριμένο κεφάλαιο θυμήθηκα, συνειρμικά, σκηνές από τη βιωματική ταινία «Πολίτικη Κουζίνα», του Τάσου Μπουλμέτη, Εκεί όπου, όταν το ζευγάρι των προσφύγων που εβίωσαν τον διωγμό που υπέστησαν οι Έλληνες της Πόλης το 1964 και ζεί πλέον με το γιο τους στα Πατήσια της Αθήνας, έχοντας καλέσει στο σπίτι του για ευχέλαιο τον - ανυποψίαστο για τη προέλευσή τους - ιερέα της ενορίας, τον ακούν έκπληκτοι να τους λέει ότι «γέμισαν Τούρκους τα Πατήσια…». Τότε, με έκδηλη τη πίκρα στα πρόσωπα για τη προσβολή της ταυτότητάς τους, ως Ρωμιών, θα του απαντήσουν χωρίς περιστροφές (τους ρόλους ενσαρκώνουν λίαν παραστατικά οι εξαίρετοι ηθοποιοί Ιεροκλής Μιχαηλίδης και Ρένια Λουϊζίδου) πως «δεν είμαστε Τούρκοι. Ελληνες είμαστε, Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Ρωμιοί από την Πόλη!», απάντηση μέσα από την οποία αναδεικνύεται το μεγάλο παράπονο των ανθρώπων εκείνων που οι Τούρκοι τους έδιωξαν ως Ελληνες και μερίδα Ελλήνων τους υποδέχθηκε ως Τούρκους... 

Και έμεινα με την αίσθηση ότι όπως ο Κωνσταντινουπολίτης Τάσος Μπουλμέτης έστησε τη θαυμάσια ταινία του για ν’  αναδείξει μια πονεμένη, πραγματική ιστορία της Ρωμιοσύνης των προσφάτων χρόνων, έτσι κι ο Αλατσατιανός (Αλάτσατα: πόλη κειμένη στη χερσόνησο της Ερυθραίας απέναντι από τη Χίο, σε απόσταση 10 περίπου χλμ. από τον Τσεσμέ / Κρήνη) στη καταγωγή, εκ μητρός, Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου και πανεπιστημιακός καθηγητής κ. Ανδρέας Νανάκης, μ΄ αφορμή τα ενενηντάχρονα (1922– 2012) της Μικρασιατικής καταστροφής, έγραψε το πόνημά του αυτό, για την ιστορία και τους καημούς της προσφυγιάς, αποσκοπώντας στη διατήρηση της μνήμης του πονεμένου Ελληνισμού. Για να  συνεχίσει να παραμένει – εκεί στην Πόλη – ακοίμητο της καντήλας το φώς. Του οικουμενικού Ελληνισμού η καρδιά. Της Ρωμιοσύνης η ψυχή.  

Σημείωση: Ο Χάρης Ανδρεόπουλος (xaan@theo.auth.gr) είναι θεολόγος καθηγητής Β/θμιας, αρθρογράφος της εφημερίδος «Ελευθερία» Λαρίσης και συνεργάτης της Πύλης Εκκλησιαστικών Ειδήσεων «Αmen.gr».

Μιλτιάδη Κωνσταντίνου:Η θέση των γυναικών στην Εκκλησία του

Το ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής των Μυροφόρων περιγράφει δύο επεισόδια, που, αν και συνδέονται στενά μεταξύ τους -καθώς το ένα αποτελεί συνέχεια και συνέπεια του άλλου- ανήκουν σε δύο εντελώς διαφορετικούς κόσμους. Το πρώτο επεισόδιο αναφέρεται στην τελευταία πράξη του δράματος της επίγειας ζωής του Ιησού, στην ταφή του, και σηματοδοτεί ταυτόχρονα το τέλος μιας εποχής, του παλιού κόσμου που σε λίγο θα αντικατασταθεί από μιαν άλλη εντελώς καινούργια πραγματικότητα. Το δεύτερο επεισόδιο αναφέρεται στην εμπειρία που έζησαν οι γυναίκες, οι οποίες, πηγαίνοντας στο μνήμα για να προσφέρουν τις τελευταίες τιμές στον νεκρό Ιησού, πληροφορήθηκαν την ανάστασή του. Το επεισόδιο αυτό σηματοδοτεί την αρχή της νέας εποχής, την έναρξη του καινούργιου κόσμου, της Βασιλείας του Θεού, που σημαίνει ταυτόχρονα και το τέλος της κυριαρχίας του θανάτου.
Τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν σ’ αυτά τα δύο επεισόδια φέρουν όλα τα χαρακτηριστικά των κόσμων στους οποίους ανήκουν. Όλοι οι πρωταγωνιστές του πρώτου επεισοδίου είναι άνδρες που κατέχουν κάποια σημαντική θέση. Ο Νικόδημος, μέλος της λεγόμενης ‘‘υψηλής’’ ιουδαϊκής κοινωνίας, ευυπόληπτος πολίτης, είχε εντυπωσιαστεί από το κήρυγμα του Ιησού, αλλά, φοβούμενος να διακινδυνεύσει την κοινωνική του θέση, παραμένει κρυφός μαθητής του, χωρίς να εκτίθεται. Τώρα που ο δάσκαλος είναι νεκρός, τώρα που όλα τέλειωσαν και οι κρυφές ελπίδες διαψεύστηκαν, σπρωγμένος ποιος ξέρει από ποια συναισθήματα, παίρνει μια ηρωική απόφαση. Αποφασίζει να βγει από την αφάνεια και να τολμήσει να κάνει αυτό που φοβόταν σ’ όλη του τη ζωή· να προσφέρει, έστω και την τελευταία, τιμή στον δάσκαλό του, θάβοντάς τον αξιοπρεπώς. Ο Πιλάτος, Ρωμαίος διοικητής της Ιουδαίας, αφού ξεμπέρδεψε εύκολα με τη δίκη του Ιησού που παρά λίγο να τον μπλέξει σε πολιτικές περιπέτειες, αδιαφορεί τώρα πλήρως για την τύχη του θύματός του· μόλις βεβαιώθηκε ότι πέθανε, δίνει τη συγκατάθεση για την ταφή. Σιωπηρά πρωταγωνιστούν στο ίδιο επεισόδιο και οι μαθητές του Χριστού. Αυτοί που επί τρία χρόνια ήταν καθημερινά παρόντες σ’ όλες τις στιγμές της δράσης του Ιησού, άκουγαν τα κηρύγματά του, έβλεπαν τα θαύματά του, ζούσαν μαζί του και ήταν, μάλιστα, προειδοποιημένοι για όλα όσα επρόκειτο να συμβούν, τώρα λάμπουν δια της απουσίας τους. Ο Ιούδας τον πρόδωσε, ο Πέτρος τον αρνήθηκε, οι άλλοι φρόντισαν να κρυφτούν έγκαιρα. Μόνον ο Ιωάννης, εκμεταλλευόμενος τις γνωριμίες του, τόλμησε να πλησιάσει τον σταυρό, αλλά τώρα, θεωρώντας ίσως ότι έχει εκτεθεί αρκετά, βρίσκεται κι αυτός κρυμμένος μαζί με τους άλλους στο πατάρι κάποιου σπιτιού.
Στο δεύτερο επεισόδιο πρωταγωνιστούν τρεις γυναίκες και ένας άγγελος· πρόσωπα με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά από εκείνα του πρώτου. Ο άγγελος δεν ανήκει στον κόσμο τούτο και οι γυναίκες, λόγω του φύλου τους και της κοινωνικής τους κατάστασης, ανήκουν στο περιθώριο της κοινωνίας της εποχής τους. Αντίθετα από τον Νικόδημο, που σ’ όλη τη ζωή του ήταν λογικός και μετρημένος, σ’ αυτές κυριαρχεί το συναίσθημα, το πάθος να βρεθούν κοντά στον Ιησού. Η λογική, ο υπολογισμός, μόνον κατ’ εξαίρεση περνάει απ’ το μυαλό τους:
Ποιος θα κυλήσει για μας την πέτρα από την είσοδο του μνήματος;
Αντίθετα από τον Νικόδημο, που σ’ όλη του τη ζωή φοβόταν για την κοινωνική του θέση, αυτές, ζώντας έτσι κι αλλιώς στο περιθώριο της κοινωνίας, δεν νοιάζονται για το τι θα πει ο κόσμος, τρομάζουν όμως μπρος στο μέγεθος της αποστολής που τους ανατίθεται και χρειάζεται να παρέμβει ο άγγελος για να τις ενθαρρύνει:
Μην τρομάζετε … Πηγαίνετε τώρα και πείτε στους μαθητές του και στον Πέτρο: ‘‘Πηγαίνει πριν από σας στην Γαλιλαία και σας περιμένει’’.
Σ’ αυτήν την προτροπή του αγγέλου οι ρόλοι ανατρέπονται: Οι μαθητές, που λογικά θα έπρεπε να είναι οι πρώτοι που θα μάθαιναν την ανάσταση του Ιησού και θα την διακήρυσσαν παντού, απουσιάζουν· αυτοί, που επί τρία χρόνια προετοιμάζονταν καθημερινά για αυτόν τον ρόλο, αποδείχτηκαν στην κρίσιμη στιγμή κατώτεροι της αποστολής τους· έτσι, αυτές που αναλαμβάνουν τον πρώτο ρόλο της χριστιανικής ιεραποστολής είναι τρεις γυναίκες. Η λογική κρατάει τους μαθητές κρυμμένους στο πατάρι, το πάθος οδηγεί τις γυναίκες στον τάφο του Ιησού και τις κάνει μάρτυρες της πιο συγκλονιστικής εμπειρίας που έζησε ποτέ άνθρωπος. Όμως ο Θεός γνωρίζει πώς σκέφτονται οι άνθρωποι. Ο άγγελος όχι μόνο δεν απορρίπτει τη λογική, αλλά αντίθετα, καλεί τις γυναίκες να εξετάσουν με ακρίβεια τον τάφο, ώστε να μην υπάρξει η παραμικρή αμφιβολία για την ανάσταση του Ιησού.
Παρατηρώντας τα χαρακτηριστικά των πρωταγωνιστών των δύο επεισοδίων, μπορούν να προκύψουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τα χαρακτηριστικά των κόσμων στους οποίους ανήκουν. Στον παλιό κόσμο κυριαρχεί ο θάνατος, ο φόβος, ο μίζερος υπολογισμός. Η κοινωνία είναι λογικοκρατικά δομημένη με αυστηρή ιεραρχία, στην οποία ο καθένας έχει το ρόλο του. Μόνον κάποιες παράτολμες ενέργειες διαφοροποιούν κάπου κάπου το σκηνικό. Ο Θεός υπάρχει, όλοι πιστεύουν σ’ αυτόν, αλλά ζει στον κόσμο του και οι άνθρωποι ζουν στον δικό τους, λειτουργούν με τα δικά τους μέτρα, οργανώνονται με τον δικό τους τρόπο, ακολουθούν τις δικές τους προτεραιότητες. Στον καινούργιο κόσμο όλα είναι αλλιώς. Εδώ κυριαρχεί η ανάσταση, το συναίσθημα, η παρόρμηση. Οι κοινωνικές δομές ανατρέπονται, οι ρόλοι αλλάζουν, οι ανισότητες εξαφανίζονται. Οι γυναίκες περνούν από το περιθώριο στο προσκήνιο και αναλαμβάνουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Η απόσταση ανάμεσα στον Θεό και στον άνθρωπο εκμηδενίζεται.
Η ανάσταση του Χριστού έχει ανατρέψει όλα τα δεδομένα, έχει φέρει μια εντελώς νέα κατάσταση πραγμάτων, που υπόσχεται έναν κόσμο δίκαιο, ευτυχισμένο, χωρίς φόβους, χωρίς ανισότητες και διακρίσεις. Το πρώτο μεγάλο βήμα προς τον νέο αυτόν κόσμο, προς αυτό που χαρακτηρίζεται ως ‘‘Βασιλεία του Θεού’’, έγινε με την ανάσταση του Χριστού. Όμως μένουν αρκετά βήματα ακόμη, και μάλιστα δύσκολα βήματα, καθώς ο παλιός κόσμος δεν παραδίδεται εύκολα, αλλά ανθίσταται σθεναρά.
Η χωρίς διακρίσεις και ανισότητες κοινωνία, όπου όλοι θα νιώθουν και θα είναι αδέλφια, δεν επιτεύχθηκε ακόμη. Η ισοτιμία ανδρών και γυναικών, που ο Χριστός με το παράδειγμά του έκανε πράξη και οι απόστολοι διακήρυξαν, όχι μόνο δεν επιτεύχθηκε, αλλά οι γυναίκες, παρά τους αγώνες τους και τις κατακτήσεις τους, παραμένουν και σήμερα ουσιαστικά δέσμιες μιας κατάστασης ανισότητας που δημιούργησε ο παλιός κόσμος, και η οποία ανισότητα εκδηλώνεται καθημερινά σε προσωπικό και σε κοινωνικό επίπεδο. Αρκεί μια ματιά σε καθημερινές καταστάσεις, από το πώς μοιράζονται οι ευθύνες, οι ρόλοι και οι δουλειές μέσα στο σπίτι, μέχρι το πώς αντιμετωπίζονται οι γυναίκες ως αντικείμενα ερωτισμού στην τηλεόραση, στις διαφημίσεις, στη δουλειά, κλπ, για να διαπιστωθεί ότι η άδικη συμπεριφορά προς τις γυναίκες φτάνει συχνά τα όρια της πραγματικής καταπίεσης.
Οι χριστιανοί, λοιπόν, περισσότερο από οποιουσδήποτε άλλους, έχουν υποχρέωση να αγωνιστούν για την ανατροπή της κατάστασης αυτής. Από την άποψη αυτή η διακήρυξη της Διορθόδοξης Διάσκεψης που πραγματοποιήθηκε το 1987 στη Σόφια διατηρεί ακόμη την επικαιρότητά της:
«Ο κόσμος μας έχει μια μακρά ιστορία, κατά την οποία τόσο στις προσωπικές τοποθετήσεις όσο και στη θεσμική ζωή οι γυναίκες έτυχαν άδικης μεταχείρισης και η ουσιαστική ιδιότητά τους ως εικόνας και ομοίωσης Θεού δεν έγινε πλήρως σεβαστή. Μια τέτοια αμαρτωλή διάκριση δεν είναι παραδεκτή από ορθόδοξη χριστιανική σκοπιά (Α΄Κο 11:11). Στον αναδημιουργημένο από τον Χριστό κόσμο, άνδρας και γυναίκα είναι ισότιμοι (Γαλ 3:28)...»
Και το κείμενο καταλήγει:
«Ιδιαίτερα οι ορθόδοξοι άνδρες πρέπει να αναγνωρίσουν ότι ως πλήρη μέλη της Εκκλησίας οι γυναίκες μετέχουν στη μεσιτευτική αποστολή της Εκκλησίας να προσεύχονται ενώπιον του Κυρίου για λογαριασμό όλης της δημιουργίας. Πιο συγκεκριμένα, οφείλουμε να βρούμε τρόπους, ώστε τα σημαντικά τάλαντα των γυναικών στην Εκκλησία να τεθούν όσο το δυνατόν πλήρως στην υπηρεσία του Κυρίου για την οικοδόμηση της Βασιλείας του...»
Το παραπάνω κείμενο έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς βάζει όλους, άνδρες και γυναίκες, μπροστά στις ευθύνες τους. Δεν θα πρέπει οι άνδρες να ξεχνάνε ότι το πρότυπο της ανθρώπινης ακεραιότητας, στο οποίο αποβλέπουν όλοι, είναι μια γυναίκα, αφού χάρη σ’ αυτήν τη γυναίκα ήρθε ο Θεός στον κόσμο. Και δεν θα πρέπει οι γυναίκες να ξεχνάνε πως το ότι αναστήθηκε ο Χριστός το έμαθε ο κόσμος από τρεις γυναίκες, γεγονός που τις επιφορτίζει με ένα πρόσθετο καθήκον, να επανακτήσουν τη θέση στην οποία ο ίδιος ο Θεός τις τοποθέτησε την ημέρα της ανάστασης, ως μάρτυρες της αναστάσεως, σημάδια της αρχής του καινούργιου κόσμου του Θεού. Όταν κάθε μορφής διάκριση καταργηθεί, τότε όλοι θα βεβαιωθούν ότι ο Χριστός πραγματικά αναστήθηκε, τότε θα έχει γίνει άλλο ένα μεγάλο βήμα προς τη Βασιλεία του Θεού.

 http://www.amen.gr
/

π.Δημητρίου Θεοφίλου:Ανάσταση ή Παγανισμός;

Τα γεγονός της ζωοφόρου  και φεγγοβόλου Ανάστασης, θα έπρεπε να αποτελεί το συγκλονιστικότερο σημείο αναφοράς της καθημερινής μας ζωή, αντί αυτού όμως, παρατηρούμε όλο και περισσότερο, χρόνο με το χρόνο, μια διολίσθηση, μια απώλεια νοήματος, μια λοβοτομή σε συλλογικές μνήμες και βιωματικές εμπειρίες του χθες. Έτσι ασυνόδευτοι από την ζωντανή μας λειτουργική παράδοση αδυνατούμε πλέον να συνεχίσουμε μέσα στο χρόνο, μη κατέχοντας τον τρόπο να πορευτούμε προς τα έσχατα, τόσο ιστορικά όσο και μεταϊστορικά. 

Ο παγανισμός μας υπερφαλαγγίζει, διεκδικώντας νίκη στο 2ο γύρο, όπου μας έχει σύρει, για να εξευτελίσει «τα άγια των αγίων», να αναδείξει την αδυναμία μας να αντέξουμε στο χρόνο, τη συνέπεια  και τη πίεση. Γιορτάζουμε ως δήθεν «χριστιανοί» μια ανάσταση δίχως Χριστό, με συρροή από ανεπίγνωστα πλήθη «πιστών», με οβελίες, με τζάμπο (η σχετική διαφήμιση είναι χαρακτηριστική του πασχαλινού μας ήθους),  με κροτίδες – βαρελότα – δυναμιτάκια,  με πολύ αλκοόλ που μουδιάζει τη μνήμη και με εκκλησιολογική  ασυνειδησία.

Οι πρωινές Θείες Λειτουργίες της Μ. Πέμπτης και του Μ. Σαββάτου, από κορυφαίοι πυλώνες ουσίας και συμβολικής αναπαράστασης προσώπων και γεγονότων, της πίστης μας, έχουν καταντήσει μαζικές συναθροίσεις ανεπίγνωστων – αδιάφορων ανθρώπων που πασχίζουν, άπαξ του χρόνου, να τακτοποιηθούν «θρησκευτικά», διεκπεραιώνοντας όπως – όπως  την ετήσια «μεταλαβιά» τους.

Η Μ. Παρασκευή δεν έχει καμία σχέση, επί της ουσίας,  με τα γεγονότα που συμβολίζει και αναπαριστάνει, αρκεί κάποια χρονιά,  να ακολουθήσει κανείς κάποια πομπή επιταφίου για να εξαγάγει αδάπανα τα συμπεράσματά του. Η όλη αισθητική απεικόνιση θυμίζει περισσότερο παγανιστική πομπή προχριστιανικού περιεχομένου, ή φολκλορικό ανεπίγνωστο εορτασμό.

Και τέλος φτάνοντας στη κορύφωση των γεγονότων, που είναι το Μ. Σάββατο το βράδυ, «σκοντάφτουμε» επάνω στη πλήρη αλλοίωση του ορθοδόξου ήθους, στην ισοπέδωση των εσχατολογικών αξιών της πίστης μας, και στην εξαχρείωση, του «τρόπου» διά του «χρόνου».  Όλα υποταγμένα στο νόμο της ταχύτητας, 2 λεπτά πριν και 5 μετά από τα μεσάνυχτα, «φτάνουν και περισσεύουν» για να βιώσει «επαρκώς», ο πολύξερος και παντογνώστης «ελληναράς», το πάσχα των ελλήνων, το οποίο μάλλον, εκ του αποτελέσματος,  δεν φαίνεται να έχει και μεγάλη συνάφεια με την Ανάσταση του Θεανθρώπου, στις ποικίλες ανθρωπολογικές και θεολογικές προεκτάσεις της, αλλά αυτό δεν αφορά τους πολλούς, προέχουν τα βαρελότα, η μαγειρίτσα και ο οβελίας, ο Χριστός μπορεί να περιμένει, τεμαχισμένος,  θυσιασμένος, επάνω στην αγία τράπεζα να συνεορτάσει μαζί με τα «παιδιά» Του την ΑΝΑΣΤΑΣΗ του, αλλά τα «παιδιά» του δεν μένουν πια εδώ, η μετανεωτερικότητα αντάμα με τον παλαιομοδίτικο παγανισμό, τα έχουν σύρει μακριά, από τη χάρη, τη σωτηρία, τη λύτρωση, τη όντως χαρά, το έλεος, την ενότητα των σχέσεων και την αγάπη.
 

http://www.amen.gr/