.
Θα μπορούσα στο παρόν Έμβολο να έχω ως θέμα κάτι από την τρέχουσα τοπική ή κεντρική πολιτική επικαιρότητα. Ωστόσο, «δεν αναπαύομαι» για να κάνω κάτι τέτοιο. "Δεν αναπαύομαι», μία έκφραση του αγιορείτικου λεξιλογίου που δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον να δώσει σημασία και να φέρει στην επιφάνεια αυτό που αισθάνεται σε σχέση με τα πράγματα που συμβαίνουν, τις συνήθειες που επικρατούν, τους κανόνες που προβάλλονται. Λέγοντας «δεν αναπαύομαι», βρίσκω έναν τρόπο να φέρω στην επιφάνεια ένα αίσθημα δυσφορίας τόσο από την τρέχουσα επικαιρότητα όσο και από τον σχολιασμό της. Μα γιατί; Τι είναι αυτό που κυριαρχεί μέσα στην τρέχουσα επικαιρότητα και προκαλεί αυτό το αίσθημα;
Η τρέχουσα επικαιρότητα βρίσκεται υπό την κυριαρχία ενός σκοτεινού εαυτού. Το ακριβώς αντίθετο δηλαδή που μπορεί να βιώσει κανείς, διαβάζοντας ένα αφήγημα του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη, όπως το Έρως της Εκκλησίας από τα κείμενα προς Εκκλησιασμόν (Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, Θεσσαλονίκη, 1970). Έτσι, προτιμώ να μιλήσω γι αυτό το αφήγημα, παρά να γράψω για πράγματα που επιχειρούν να μας τραβήξουν μέσα στο σκοτάδι τους, μη εξαιρουμένου και του τόσο εξυμνουμένου ποιητού του αιγαιοπελαγίτικου φωτός.
«Ακούω μία φωνή, που προσπαθεί να με πείσει, ότι τοποθετούμενος θα πάψω να υφίσταμαι, θα κονιορτοποιηθώ τελείως. Χρόνια τώρα σφυρηλατήθηκα απ’ αυτή την αίσθηση της κονιορτοποιήσεως… Πάντως, όταν το καλοκαίρι του 1933 πρωτοπήγα στο Άγιον Όρος,διατηρούσα εισέτι πολλές βεβαιότητες δια το συμπαγές σχήμα του Εγώ. Εξαιτίας αυτού θυμάμαι έκλεισα αμέσως τον Συναξαριστή, που είχα πάρει να διαβάσω, χαρακτηρίζοντας τα γραφόμενα ως μωρολογίες, όταν συνάντησα τη φράση, πως ένας Άγιος από βρέφος έδειχνε ότι θα γινόταν ευσεβής, αποποιούμενος το μαστό της μητέρας του και νηστεύοντας κάθε Τετάρτη και Παρασκευή.
Ενώ είχα αρχίσει να περιηγούμαι, μάλλον σαν τουρίστας, τα μνημεία, που άφηνε η ορθόδοξος χριστιανική πίστη, των αειμνήστων βυζαντινών μας πατέρων, συν τω χρόνω διαφοροποιούμουνα… όπως μπροστά στην Οσία Μαρία την Αιγυπτία, που μόνο αφού μετεβλήθη, σκορπίζοντας σε σύννεφο φωτός το πάγιο σχήμα του εγώ, αξιώθηκε της θείας μεταλήψεως.
Σε μία απέλπιδα στιγμή της προσπάθειας μου για αυτοπερισυλλογή, το 1945, μονάχος ένα απόγεμα, μπήκα στην Εκκλησία… καθώς προσπαθούσα να βάλω τους σκόρπιους λογισμούς μου σε κάποια τάξη, αντιλήφθηκα ότι πολύ σωστά θα μπορούσαν να διακοσμηθούν οι τοίχοι του άδειου ναού, με την απλή καταγραφή, από πάνω έως κάτω, όπως στα χαρτάκια που δίνουμε στον παπά για να διαβάσει, των ονομάτων όλων των προσφιλών μας νεκρών.
Η ανωτέρω αντίληψη μου κατέστησε σαφές (εφ όσον δια την αναγραφή των ονομάτων των νεκρών ενεργεί άλλη χειρ από την δική τους) ότι η συγκρότηση της ενότητας των λογισμών μου δεν επιτυγχάνεται δια μόνου του εαυτού μας. Χωρεί ένα είδος παραιτήσεως και επιβάλλεται να πεις το εγώ μου ειν ένας άλλος».
Αυτό είναι το κείμενο του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη. Περίεργο, ίσως δυσνόητο, μέχρι και ακατανόητο. Ωστόσο, η άσκηση της επαναλαμβανόμενης αναγνώσεως ενός τέτοιου κειμένου μπορεί να έχει μεγαλύτερη σημασία από τις δεκάδες των κηρυγμάτων για τα στραβά και τα ανάποδα που συμβαίνουν γύρω μας, είτε στη Λέσβο, είτε στην Ελλάδα, είτε στον κόσμο, καθώς πίσω από αυτά o εαυτός που δημιουργεί το πρόβλημα μένει αλώβητος, ενώ μέσα σ’ ένα τέτοιο κείμενο κονιορτοποιείται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου