PACE E BENE. Don Giuseppe Berardelli

του Νίκου Βαραλή

Κυκλοφορεί μέσα μου ως ζωντανό ξυλόγλυπτο της παρουσίας του Ιησού. Το όνομα του Τζιουζέπε, στα εβραϊκά ο Ιωσήφ αυτός που μεγαλώνει για τον Θεό.

Να γεννηθείς στο Φοντένο 21 Αυγούστου του 1947 δεν σημαίνει τίποτα. Η λίμνη ντ’ Ιζο θα γυάλιζε, οι μαυραγορίτες θα αγόραζαν και θα πουλούσαν και όλοι θα είχαν την συνείδηση ήσυχη. Κι εσύ να γεννιέσαι και να σε λένε Ιωσήφ δηλαδή ο άνθρωπος που ακολουθεί τα όνειρα του. Στα 25 παπάς. Τι πάει να πει; Από τη μεριά των θρησκευόμενων εξουσία, από τη μεριά αυτών που στέκονται μακριά από την εκκλησία, κοροϊδία. Και από τις δυο μεριές ακυρωμένος. Αλλά άμα σε λένε Τζιουζέπε και τα όνειρα σου είναι πιο σημαντικά από την εικόνα των άλλων, δεν σε νοιάζει τίποτα. Στο κέντρο της καρδιάς του είχε έναν νεογέννητο Ιησού για αυτό ήταν πάντα χαρούμενος.

Μόλις έγινε παπάς αγόρασε μια βέσπα. . Ήθελε να είναι κόκκινη και κόκκινη ήταν. Με αυτή ταξίδευε τα όνειρα του ο Τζιουζέπε. Δεν έφυγε ποτέ από την Λομβαρδία. Εκεί γύρω στο Μπέργκαμο γυρνούσε. Το Μπέργκαμο των εργοστασίων των συντηρητικών των κλειστών σπιτιών. Ο Ιωσήφ έγινε το κλειδί. Το κλειδί που ξεκλείδωνε τις πόρτες και τις καρδιές. «Μα που το βρίσκει το κέφι όλη την ώρα και χαμογελάει;» έλεγαν όταν περνούσε με την κόκκινη βέσπα και χαιρετούσε “Pace e bene” όπως χαιρετούσε ο Αη Φραγκίσκος, ο φτωχούλης του Θεού. Που πάει να πει «Ειρήνη και καλοσύνη» Πρώτα η ειρήνη. Ειρήνη μέσα μας πάνω από όλα. Και πάνω εκεί χτίζεται η καλοσύνη. Pace e bene… «α ξερω ποιος πέρασε ο Ντον Τζιουζέπε»

Τελευταίος σταθμός το Κασνίγκο λίγα χιλιόμετρα μακριά από το Μπέργκαμο κι αυτό. Αγαπημένη γη της Λομβαρδίας. Την άλλη μέρα σούσουρο το χωριό «ήρθε ο καινούργιος παπάς. Τον είδαμε με την κόκκινη βέσπα». «Δεν βαριέσαι μια από τα ίδια κι αυτός τουλάχιστον να μην πίνει». Κι ο Τζιουζέπε μπήκε στην εκκλησιά του Αη Γιάννη του Βαπτιστή κι έκανε μια βαθειά υπόκλιση και μετά γέλασε. Πήρε τον μόνιμο διάκονο που ήταν στο χωριό ένας υδραυλικός το επάγγελμα μαζί με την οικογένεια τους έβγαλε έξω. Από την πρώτη εβδομάδα φήμες άρχισαν να κυκλοφορούν στο Κασνίγκο. «Δεν είναι σαν τους άλλους» έλεγε κάποιος «Τις προάλλες είχαμε μαλώσει με τον γείτονα και ήρθε ο Ντον Τζιουζέπε και δεν ξέρω τι έκανε αλλά μετά από λίγο πίναμε κρασί στην ταβέρνα ο ένας αγκαλιά με τον άλλον» . Τα σπίτια των χριστιανών άνοιγαν αλλά άνοιγαν και τα σπίτια των μη χριστιανών. Ο Ντον Τζιουζέπε δεν έκανε διακρίσεις. Όταν πέθαινε κάποιος που δεν έρχονταν στην εκκλησία αυτός έπαιρνε τηλέφωνο. « Αν θέλετε να έρθω αν δεν θέλετε εγώ θα προσευχηθώ από μακριά» Η αγάπη και ή θυσία που έδειχνε γύριζε πίσω με τόκο. Είχε τον ενθουσιασμό ενός παιδιού και την καρδιά ενός μεγάλου δέντρου. Σε αυτό το δέντρο έβρισκαν ξεκούραση όλοι οι κουρασμένοι

Η εκκλησία έκλεισε με την επιδημία. Αυτός δεν σταμάτησε ποτέ. Πήγαινε να μεταλάβει τους αρρώστους . Να τους σταθεί μαζί με τους γιατρούς. Τον καλούσαν. Ήθελαν το χαμόγελο του Ντον Τζιουζέπε, είχαν ανάγκη το θάρρος του. Δεν ήταν πια νέος είχε περάσει τα 72 είχε και άσθμα από μικρό παιδί αλλά δεν φοβόνταν. Είχε εγκαταλείψει όλη τη ζωή του στα χέρια του Θεού. Μέχρι που κόλλησε κι αυτός. Ήρθε ο πυρετός, η δύσπνοια. Τον πήγανε νοσοκομείο. Οι κάτοικοι του Κασνίγκο μαζέψανε λεφτά να του πάρουνε έναν αναπνευστήρα. Πήγαν οι φίλοι του τον βρήκαν στο νοσοκομείο να του το πούνε να χαρεί. Κι αυτός γέλασε όπως πάντα και τους είπε «Άμα τον πάρετε να τον δώσετε εδώ στο παλικάρι που είναι νέος αυτός έχει μεγαλύτερη ανάγκη»

Δεν πρόλαβε να έρθει ο αναπνευστήρας και ο Ντον Τζιουζέπε πήρε την κόκκινη βέσπα που είχε κρυμμένη στα όνειρα κι έφυγε σιωπηλά όπως ήρθε. Και οι κάτοικοι του Κασνίγκο δεν ήξεραν τι να κάνουν για να δείξουν την αγάπη τους σε αυτόν τον άνθρωπο που για 14 χρόνια ήταν σημείο αναφοράς, ήταν η εικόνα του Χριστού που δεν είχαν συναντήσει ποτέ αλλά τον έβλεπαν σε αυτόν τον Ντον Τζιουζέπε. 16 του μηνός Μαρτίου βγήκαν όλοι στα μπαλκόνια χριστιανοί και μη χριστιανοί και του δώρισαν ένα μεγάλο χειροκρότημα για να του δώσουν λίγο πίσω από την χαρά και την ελπίδα που τους μετέδιδε τόσα χρόνια.

Ο Ντον Τζιουζέπε Μπεραρντέλι δεν πέθανε. Είναι τώρα στη μεγάλη εκκλησία του Χριστού, έχει ανεβάσει το Ιησού στη κόκκινη βέσπα του και του δείχνει την λίμνη που μεγάλωσε, του δείχνει τον πόνο των ανθρώπων το θάνατο και την πίκρα και οι δυο μαζί κλαίνε στο μεγάλο τραπέζι της Ανάστασης. Ει Ντον Τζιουζέπε «pace e bene”…. "Ειρήνη και καλοσύνη".. Ντον Τζιουσέπε κράτα ένα ψίχουλο ψωμί να έχει η ελπίδα μας τροφή να μην πεινάει.

Τριαντάφυλλος Σερμέτης:Η θεολογία της Αφύπνισης (απόσπασμα)

Η θεολογία της ελπίδας κυριάρχησε στον ευρωπαϊκό χώρο και  ιδιαίτερα στον προτεσταντικό, από τα μέσα της δεκαετίας του 1960. Στην πραγματικότητα, αποτέλεσε προπομπό της πολιτικής θεολογίας που διαμορφώθηκε από το 1968 και έπειτα στην Ευρώπη. Η πολιτική θεολογία ιδιαιτεροποιεί τη θεολογία της ελπίδας και, σε συνδυασμό με τη θεολογία του θανάτου του θεού, της προσδίδει χαρακτηριστικά έντονα πολιτικά, αντίστασης και απελευθέρωσης των λαών από την καταπίεση της άρχουσας τάξης. Ο J. Moltman με τη μελέτη του «Υπαρξιστική ιστορία και ιστορία του κόσμου. Προς μια πολιτική ερμηνευτική του Ευαγγελίου» υποστηρίζει ότι αποτελεί ανάγκη πλέον ο χριστιανικός υπαρξισμός να αφήσει την ιστορία της ιδιαιτεροποίησης του υποκειμένου και να ανοιχτεί στη συλλογική ιστορία, την ιστορία του κόσμου. Ενώ, για την υπαρξιστική θεολογία ο ερμηνευτικός ορίζοντας ήταν το μέλλον του υποκειμένου μέσα στο ιστορικό πλαίσιο που βιώνουμε, η χριστιανική θεολογία θα πρέπει να ανασυνθέσει και να εφαρμόσει,  ως ερμηνευτικό ορίζοντα, όχι μόνον την ιστορία του ατόμου, αλλά και την ιστορία του κόσμου: «Αυτή η ερμηνευτική», υποστηρίζει ο Moltman, «μπορεί να ονομαστεί πολιτική ερμηνευτική γιατί αντιλαμβάνεται την πολιτική ως τον ευρύ ορίζοντα της ζωής του ανθρώπου». Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ο χριστιανικός υπαρξισμός, με το να προτάσσει το υποκείμενο, δεν είχε άλλο στόχο παρά να αλλάξει όχι μόνο το πρόσωπο αλλά και όλο τον κόσμο. Με άλλα λόγια, για να αλλάξει ο κόσμος προϋποθέτει την αλλαγή του προσώπου. Υπό το πρίσμα αυτό, στην ουσία της η υπαρξιακή θεολογία είναι μια επαναστατική θεολογία αφού πρόκειται περί της ριζικής ανατροπής του προσώπου και κατά επέκταση της ιστορίας.

Αντώνης Μαραγκός: Αξιόπλοο σκαρί, με πλήρωμα και προωθητική του δύναμη τις στέρεες και γνήσια χριστιανικές ιδέες του συγγραφέα

Εισήγηση  στην παρουσίαση του βιβλίου : «Ο Θεός, οι νέοι και άλλες rock ’n roll ιστορίες». Τήνος, 29-02-2020.

-Εκ προοιμίου οφείλω να επισημάνω ότι ούτε βιβλιοκριτικός είμαι ούτε εγκρατής περί των θεολογικών ζητημάτων τυγχάνω· έχω και βεβαρυμμένο ιστορικό ως διαρκής αμφισβητίας και με ιδιαίτερη τη δυσκολία ένταξής μου σε καλούπια και περιχαρακώσεις. Φαίνεται, όμως, ότι αυτός ο προβληματικός μου χαρακτήρας είλκυσε τον κ. Αργυρόπουλο ώστε να προτείνει τη συμμετοχή μου στην εδώ παρουσίαση τού συγκεκριμένου πονήματός του, γιατί, όπως ο ίδιος ομολογεί, με τέτοιους «τη βρίσκει» εάν (να) συνυπάρχει· ίσως η «αιρετική» μου φύση δίνει αφορμή για περαιτέρω γόνιμο διάλογο, στον οποίο τόσο αρέσκεται ο συγγραφέας και με τόση πειστικότητα υπηρετεί. Επί πλέον, παρά την ήδη προβεβηκυία ηλικία μου, ουδέποτε έχω υπάρξει παρουσιαστής οιουδήποτε βιβλίου, πολλώ μάλλον ενός βιβλίου με το λίαν εξειδικευμένο και «προχωρημένο» περιεχόμενο του προκείμενου. Συνεπώς η σημερινή παρέμβασή μου θα είναι εντελώς ερασιτεχνική και ελάχιστα διαφωτιστική για απαιτητικούς ακροατές· εν ουδεμιά δε περιπτώσει θα μπορούσε να αποβεί αυτοτελώς επαρκής σε ένα τόσο καίριο αλλά και τόσο σύνθετο θέμα ως αυτό που πραγματεύεται το επίμαχο βιβλίο. Με παρηγορεί όμως το γεγονός ότι στο ίδιο με μένα τραπέζι και για τον ίδιο με μένα σκοπό βρίσκονται δύο ογκόλιθοι της πνευματικής ζωής του τόπου μας (και όχι μόνο, δεδομένου ότι η κατάρτισή τους, το διαμέτρημά τους και η εμβέλειά τους ξεπερνά κατά πολύ τα στενά όρια του νησιού μας) που θα αναπληρώσουν και θα καλύψουν τα όποια δικά μου ελλείμματα.

-Για μένα και για πολλούς άλλους, θέλω να πιστεύω, η αμφιβολία και η αμφισβήτηση αποτελούν τη μήτρα που κυοφορεί το παραπέρα· συνιστούν τη μήτρα που σχηματοποιεί το καινούριο· είναι αυτή η μήτρα που στη θέση του κενού με έψιλον βάζει το καινό με άλφα γιώτα. Είναι αυτή που στη θέση της άγνοιας ή της άκριτης αποδοχής βάζει τον προβληματισμό και την αναζήτηση και που εν τέλει κάνει την παραδοχή και τη «θέση»-πίστη πιο στέρεη και πιο ανθεκτική σε έξωθεν επιβουλές.

Για μένα και για πολλούς άλλους, πάντα ήταν και παραμένουν απωθητικοί και ξένοι οι μονίμως ηθικολογούντες αλλά και παγίως  αδικοπράττοντες «μεγαλοσταυρίτες», οι οποίοι με το που θα βγουν από την εκκλησία γίνονται κήρυκες του μίσους και της μισαλλοδοξίας και εκφέρουν λόγο διχαστικό και, ουσιαστικά, αντιχριστιανικό. Ο Ανδρέας τολμά, και με θάρρος, παρρησία, σαφήνεια και στιβαρή και πειστική επιχειρηματολογία κονιορτοποιεί την κίβδηλη κανονικότητα των καθώς πρέπει πατριδοκάπηλων εθναμυντόρων και αποκαλύπτει, ξεμπροστιάζει και καυτηριάζει την επίφαση αληθούς πίστης και χριστιανικότητας όσων έχουν το θράσος-στο όνομα του Θεού της αγάπης, της ανεκτικότητας και της αλληλεγγύης-να αποκαλούν λαθραίους: τους πολλούς πονεμένους, απεγνωσμένους, κυνηγημένους, πεινασμένους και απελπισμένους συνανθρώπους μας που έχουν, κατά κανόνα, ως στάση και κατ’ εξαίρεση ως προορισμό την πατρίδα μας· και το πράττουν ως να επρόκειτο για πράγματα ή αντικείμενα που λαθραία εισήχθησαν στον τόπο μας· γιατί λαθραίοι άνθρωποι δεν υπάρχουν, μόνο εμπορεύματα ή αντικείμενα μπορούν να χαρακτηριστούν λαθραία. Με την ίδια λογική κι’ εγώ αυτούς που μετέρχονται τέτοια μέσα και επιδεικνύουν αυτή την απεχθή συμπεριφορά θα τους χαρακτήριζα «λαθροχριστιανούς» μια και τα πιστεύω τους και οι πρακτικές τους πόρρω απέχουν από την χριστιανική διδασκαλία.

-΄Ηδη από τον πρόλογο του βιβλίου του ο συγγραφέας του μας προϊδεάζει και μας δίνει μια πρόγευση τής δικιάς του επιλογής, της ποιότητας της πίστης του και της πρόθεσής του να μας δείξει το Θεό που αυτός πιστεύει και διακονεί. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Αργυρόπουλος ως κατακλείδα του προηγηθέντος σκεπτικού του: «Με τον άλλο (με μικρό το άλφα) μπορείς να συναντηθείς, μόνο όταν νιώσει ελεύθερος· και αυτός τότε μόνο μπορεί να συναντηθεί με τον Άλλο (με κεφαλαίο το άλφα). Γιατί ο ΄Αλλος (με κεφαλαίο το άλφα) μόνο ελεύθερους μας θέλει κοντά του. Κι’ αυτός ο Άλλος, όπως ο φίλος μου, ο Ανδρέας Αργυρόπουλος, συχνά επαναλαμβάνει, δεν είναι ο Θεός τιμωρός και δυνάστης, ο Θεός που επιζητεί την άκριτη υπακοή και την τυφλή υποταγή αλλά ο Θεός της ελευθερίας και της εκούσιας συμμόρφωσης, ο Θεός που πιότερο νοιάζεται και πονεί για τους ενδεείς και ανήμπορους και λιγότερο για το αυγάτεμα του πλούτου των ήδη πλούσιων. ΄Ενας Θεός σαν αυτόν που με τη μέχρι θυσίας αυταπάρνησή τους υπηρέτησαν οι θεολόγοι της απελευθέρωσης της λατινικής Αμερικής (με προεξάρχοντες τους: Καμίλο Τόρες και ΄Οσκαρ Ρομέρο), ένας Θεός σαν αυτόν που στις μέρες μας διακονεί η μεγαλειώδης ταπεινότητα του Αλβανίας Αναστάσιου και η κιβωτός του πατρός Αντωνίου Παπανικολάου και τόσων άλλων που η σεμνότητά τους τούς κρατά στην αφάνεια, στην οποία και οι ίδιοι επιδιώκουν να μένουν· και είναι αυτός ο Θεός που συμπάσχει, συμμερίζεται και συμπονά και δεν επιχαίρει με τις καταστροφές και τα πάθη των αλλοφύλων ή των αλλοπίστων. ΄Ενας Θεός, τέλος, που έχει αχρωματοψία και δεν προσδίδει εθνικά χαρακτηριστικά στη διδασκαλία του. Αυτός ο Θεός, που οι πραγματικοί χριστιανοί πιστεύουν, δεν μπορεί να είναι ο Θεός κάποιας Αρίας φυλής ή να έχει προτιμήσεις σε φύλα, χρώματα και θρησκευτικές δοξασίες. Η κατασκευή ενός τέτοιου θεού δεν μας κάνει περισσότερο χριστιανούς και πατριώτες· απλά μας κάνει εθνικιστές, πατριδοκάπηλους και θεέμπορους. Αυτό, όπως λέγει και ο Αλβανίας Αναστάσιος, στο χωρίο που επικαλείται στο βιβλίο του ο κ. Αργυρόπουλος, δεν μπορεί να εκπροσωπεί τη «χριστιανική θέση» αλλά αποτελεί προσωπείο και μέσο εξαπάτησης και εξυπηρέτησης δόλιων σκοπών στο όνομα του Ιησού· είναι ο θεός της φαρισαϊκής έπαρσης και υποκρισίας. Όπως δε προσφυώς είχε αποφθεγματίσει και ο Σαρλ ντε Γκολ, θέλοντας να καταδείξει την ιλιγγιώδη απόσταση που χωρίζει τον πατριώτη από τον εθνικιστή: «πατριώτης είναι αυτός που αγαπά την πατρίδα του και εθνικιστής αυτός που μισεί τις πατρίδες των άλλων». Αυτό το απόφθεγμα μεταφερμένο στα της πίστεως μεταφράζεται στο ότι: διακονούμε τη δική μας πίστη αλλά σεβόμαστε και τα πιστεύω των άλλων.

Κι’ όσο προχωρούσα στην ανάγνωση του βιβλίου του Αντρέα, συνεπαρμένος από τις όμορφες και παραστατικές εκφράσεις που αυτός μετέρχεται και την τόση αλήθεια που αυτές περικλείουν, αυτόματα συνέλαβα τον εαυτό μου να «εγκλωβίζεται» νοερά στο ακροτελεύτιο τετράστιχο κάποιου ποιήματος ενός «άθεου» αλλά πολύ χριστιανού ποιητή, του γλυκύτατου Κώστα Βάρναλη, που επιγράφεται ως το «τραγούδι του τρελού» και που, όπως επί λέξει αναφέρει, ως όνειρο και στόχευσή του ο συμπαθής αυτός τρελός έχει, αποβλέπει και εκλιπαρεί (μεταφέρω σε πρώτο πρόσωπο τα λόγια του):

«Να ιδώ τον κόσμο ανάποδα,

τον αδελφό μου ξένο

και τον οχτρό μου αδέλφι μου,

αδικοσκοτωμένο».

Και επειδή όσο μεγαλώνω γίνομαι και πιο ευσυγκίνητος αποφεύγω να κάνω ειδική αναφορά σ’ ένα άλλο ποίημα του ίδιου ως άνω «άθεου» ποιητή που επιγράφεται «η μάνα του Χριστού» γιατί θα με πάρουν τα κλάματα από τον πόνο και την ανθρωπιά που αυτό περικλείει και τον βαθύ και ουσιώδη χριστιανισμό που αποπνέει. Αρκούμαι μόνο στην επισήμανση-παρατήρηση: τι παραπάνω, τι πιο γνήσια χριστιανικό και τι πιο συγκινητικό θα μπορούσε να πει ένας «αυθεντικός», προβεβλημένος και κοινά αποδεκτός ως χριστιανός απ’ ό,τι εκστόμισε, με ταπεινότητα, ένας, επί μακρόν, φερόμενος ως υπονομευτής των ιδανικών της φυλής και της πίστεώς μας. Εξ άλλου, όπως λέει και ο Μπερντιάεφ, για να δικαιολογήσει τη διαμαρτυρία έναντι ψευδών και δουλοπρεπών ιδεών περί Θεού (αντιγράφω και πάλι από το παρουσιαζόμενο βιβλίο): «η ιδέα περί Θεού τροποποιήθηκε τόσο πολύ (από τους θεολογούντες θα πω εγώ), που κατέληξε στην άρνηση της αξιοπρέπειας του ανθρώπου». Ιδιαίτερα επιτυχείς είναι οι αναφορές του Αντρέα και σε άλλους, έλληνες και ξένους, επιφανείς ανθρώπους: της εκκλησίας, της λογοτεχνίας, της διανόησης εν γένει και της δισκογραφίας, οι οποίοι έρχονται αρωγοί στις απόψεις του και επικουρούν την προσπάθειά του. Για να μην εκμεταλλευθώ περισσότερο την κατανόησή σας κάνω μνεία μόνο στην  κατά τον Τάσο Λειβαδίτη αγιότητα και στους αγίους του που στέκουν «σιωπηλοί, χλωμοί και αναμάρτητοι, σημειωμένοι μόνο με το μικρό τους όνομα, όπως τους φώναζε η μητέρα τους. Κύριε, κανείς τους δεν ήθελε να μεγαλώσει».

Επίσης είναι εύστοχη η υπό του συγγραφέως συσχέτιση της αληθινής διδασκαλίας του ανυπόδητου Ιησού με την πρόσληψή της από τους νέους και με ιστορίες σχετικές με τη rock ’n roll. Γιατί, ως ορθά επισημαίνει ο φίλος συγγραφέας, η αληθινή διδασκαλία του Ιησού απελευθερώνει, χαροποιεί και γαληνεύει, οιστρηλατεί και ενδυναμώνει, προτρέπει να αγαπάμε πιο πολύ και να γίνουμε περισσότερο αλληλέγγυοι, πιο ειλικρινείς και λιγότερο ιδιοτελείς, πιο κοντά στους αδύναμους, ασθενείς και εμπερίστατους, λιγότερο αυστηροί και πιο επιεικείς με τους αδύναμους, λιγότερο ψοφοδεείς και δουλοπρεπείς και πιο επιτιμητικοί απέναντι στους ισχυρούς. Ακόμα και σε ιδιαζόντως δύσκολα θέματα, όπως: στη βιωματική, άμεση και αδιαμεσολάβητη σχέση μεταξύ υποκειμένου και Θεού ο συγγραφέας την πραγματεύεται με προσοχή μεν αλλά με ιδιαίτερο θάρρος, ευθυβολία και ειλικρίνεια. ΄Ισως γι’ αυτό να είναι τόσο αγαπητός στους μαθητές του, όπως και από τα παιδιά μου έχω ακούσει και από τους διαδικτυακούς του φίλους έχω πεισθεί ότι συμβαίνει. Χωρίς να θεωρηθώ υβριστής ή βέβηλος ή ακόμα και ως αναιδής, που επιχειρεί να εξισώσει ανόμοια και καταφανώς μη ισοδύναμα πράγματα, τολμώ να πω, ότι και η rock ’n roll μουσική αποτέλεσε τομή και επανάσταση στο χώρο της μουσικής με την  αυθεντικότητα και την αλήθεια της, το ανυπότακτο και το νέο που αυτή εισέφερε. Ο λόγος του κ. Αργυρόπουλου θέλγει και ρυμουλκεί, αποτελεί τον εν δυνάμει εμβρυουλκό που προσεγγίζει με ταπεινότητα και σεβασμό ανήσυχες, ψαχνόμενες και προβληματισμένες συνειδήσεις και φιλοδοξεί να τις έλξει στα χριστιανικά προτάγματα και να τις κάνει κήρυκες του αληθούς ευαγγελικού λόγου. Αφήνει θετικό αποτύπωμα και ενισχύει τον αγώνα μας για μια καλύτερη και εμπνεόμενη από ιδανικά ζωή. Αυτή η αέναη και άοκνη προσπάθεια και ο διαρκής αγώνας του Αντρέα να φέρει τους νέους κοντά στην εκκλησία, καθιστώντας απτή, και προσλήψιμη τη χριστιανική διδασκαλία και η ταυτόχρονη αγωνία του για εξοβελισμό όσων ξένων και νοσηρών η ημιμάθεια και οι πλανημένες ερμηνείες τής προσθέτουν και την καθιστούν σκιάχτρο, μπαμπούλα και απωθητική στη νεολαία μας, κατατάσσει τον κ. Αργυρόπουλο στους φωτισμένους και ξεχωριστούς δασκάλους που χαίρεσαι να διδάσκουν τα παιδιά σου.

-Τελειώνοντας, εύχομαι το βιβλίο του φίλου μου του Ανδρέα να είναι καλοτάξιδο, να βοηθήσει στην εμπέδωση του αληθούς νοήματος της χριστιανικής διδασκαλίας, να δικαιώσει τις προσδοκίες τού συγγραφέα του και να επιτύχει τη στόχευσή του. Εγώ, με τις μικρές διαγνωστικές δυνατότητες που διαθέτω, μπορώ να σας διαβεβαιώσω προς πρόκειται για αξιόπλοο σκαρί, που με πλήρωμά του και προωθητική του δύναμη τις στέρεες και γνήσια χριστιανικές ιδέες του συγγραφέα του όταν θα φτάσει στον προορισμό του: και το ήμαρ θα συναντήσει νόστιμον και την κατάληξή του θα εύρη ευτυχή. Εύχομαι και στον ίδιο τον Ανδρέα να είναι υγιής και με τη διεισδυτική του ματιά και σκέψη, τη βαθειά και ουσιαστικά χριστιανική του πίστη και το θάρρος και την ειλικρίνεια που τον διακρίνουν να συνεχίσει να εμποδίζει την καραδοκούσα πυκνή ομίχλη να κατακλύσει τα σπίτια μας και τις ψυχές μας. Εγώ, ομολογώ ότι, με τον Ανδρέα μοιράζομαι κοινές αγωνίες και αισθάνομαι ένας συνταξιδιώτης του, που μόνο οι οπαδικές μας προτιμήσεις διαφέρουν.