ΕΚΚΛΗΣΙΑ-ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ-ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ.ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ Ή ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ;

 

Η επιλεκτική ή ψευδής παρουσίαση ιστορικών στοιχείων δεν είναι Ιστορία , είναι προπαγάνδα. Ιδεολογική ή θρησκευτική δεν έχει σημασία, πάντως ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ είναι.

     Οι δηλώσεις Φίλη για το ρόλο της Εκκλησίας ήταν απογοητευτικές. Περίμενε κανείς  από ένα Υπουργό της Αριστεράς να γνωρίζει καλύτερα την ιστορία της Εθνικής Αντίστασης . Με τον  Υπουργό Παιδείας  μπορεί να διαφωνώ ιδεολογικά αλλά εκτιμώ ότι είναι από τους πολιτικούς που είναι ενημερωμένος σε ζητήματα θεολογικού ενδιαφέροντος . Αυτός είναι και ο λόγος που μου ακούστηκαν περίεργα οι θέσεις του για τη στάση της Εκκλησίας το διάστημα της Γερμανικής κατοχής. Άγνοια  ή  ιδεολογική εμμονή;

Η αναφορά του Υπουργού στη στάση της Εκκλησίας τα χρόνια της Δικτατορίας ιστορικά δεν ήταν λάθος. Ήταν όμως εκτός τόπου και χρόνου. Ακούστηκε σαν ιδεολογική καραμέλα για όλες τις χρήσεις και κυρίως όταν μας στριμώχνουν. Ήταν ακριβώς στην ίδια λογική της Διοίκησης της Εκκλησίας. Μόλις βλέπει τα δύσκολα( κανένα οικονομικό έλεγχο, κανένα σκάνδαλο κ. λ. π.)ανεβάζει τους τόνους, πετάει την ατάκα «για την προσφορά της Εκκλησίας στους αγώνες του Έθνους»(και αυτό δεν είναι λάθος ιστορικά) και «τελειώνει ο πρόλογος» που λέμε εκεί στο Βορρά.

Τη χούντα όμως κ. Υπουργέ, δεν τη στήριξε μόνο η Διοίκηση της Εκκλησίας. Ποια ήταν η στάση του λεγόμενου πνευματικού κόσμου; της πλειονότητας των δημοσιογράφων; των ακαδημαϊκών δασκάλων; των λειτουργών της δικαιοσύνης; Ξεχνάμε ότι η χούντα στηρίχθηκε και από ανθρώπους του πολιτικού κόσμου; Ο Θεοφύλακτος Παπακωνσταντίνου που την υπηρέτησε ως Υπουργός δεν προέρχονταν από το χώρο του Κέντρου; Σε αυτούς όμως και σε πολλούς άλλους δεν αναφέρεται κανένας.

Οι δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου με σόκαραν .Αδυνατώ να πιστεύσω ότι ο ίδιος όπως και ο Σεβ. Σιατίστης κ.Παύλος θεωρούν ότι η Εκκλησία έπραξε το καθήκον της τα μαύρα χρόνια της Δικτατορίας. Παρόμοιες δηλώσεις δεν είχε κάνει κανένας Ιεράρχης στο παρελθόν. Όταν τις ακούς από ανθρώπους που εκτιμάς τη μέχρι τώρα στάση ζωής τους, τότε;;

      Ώστε « ο ρόλος της Εκκλησίας ήταν συνεπής και αδιάβλητος προς την αποστολή της» Μακαριότατε; Πότε; Όταν τα πνευματικοπαίδια του Αμβρόσιου Καλαβρύτων(αλήθεια αυτός δεν είχε την πνευματική ευθύνη των ανδρών των Σωμάτων Ασφαλείας;) βασάνιζαν τον Παναγούλη ,τον Μουστακλή και εκατοντάδες άλλους αγνούς αγωνιστές και αγωνίστριες στα κρατητήρια της ΕΣΑ; Όταν χιλιάδες διώκονταν και εκτοπίζονταν στη Γυάρο αφήνοντας πίσω διαλυμένες και άπορες οικογένειες; Όταν η τρομοκρατία ήταν μια καθημερινή πραγματικότητα;

Ναι, όταν συνέβαιναν όλα αυτά η Διοίκηση της Εκκλησίας δεν ήτα απλά απούσα, ήταν ΠΑΡΟΥΣΑ στο πλευρό των θυτών και όχι των θυμάτων της ιστορίας.

 

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

        Στα χρόνια της Χιτλερικής Κατοχής της πατρίδας μας υπήρχαν και κάποιοι ιεράρχες, ευτυχώς ελάχιστοι, που συνεργάστηκαν με τους κατακτητές. Η μεγάλη όμως πλειονότητα εντάχθηκε στις αντιστασιακές οργανώσεις και στήριξε το λαό με κάθε τρόπο. Περισσότεροι από 10 επίσκοποι και 4.000 ιερείς ήταν μέλη του Ε.Α.Μ. Αυτό ο κ. Υπουργός έπρεπε να το γνωρίζει. Αν συνυπολογίσει κανείς και αυτούς που ανήκαν στον Ε.Δ.Ε.Σ. και σε άλλες ομάδες κατανοεί πολλά πράγματα για την προσφορά της Εκκλησίας τη συγκεκριμένη περίοδο . Υπήρχαν περιοχές όπως αυτή του Βόρειου Αιγαίου(Μυτιλήνη, Χίος ,Σάμος) όπου η Εθνική Αντίσταση θα είχε πετύχει πολύ λιγότερα αν δεν είχε την στήριξη των εκεί μητροπολιτών. Αυτές οι εκτιμήσεις δεν είναι προσωπικές. Υπάρχουν στα κείμενα των ηγετικών στελεχών του Ε.Α.Μ. και ιστορικών της Αριστεράς. Ελπίζω το επόμενο διάστημα να βρεθεί χρόνος για μία εκτενή παρουσίαση της δράσης του κλήρου κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Τα στοιχεία ευτυχώς υπάρχουν και είναι πολλά.

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ

Ξεκάθαρη προδοσία της αποστολής της Εκκλησίας και του Ευαγγελικού μηνύματος. Ταύτιση της πλειονότητας των Ιεραρχών της Ελλαδικής Εκκλησίας αλλά και των εκπροσώπων των Πατριαρχείων ,πανεπιστημιακών δασκάλων, θεολογικών ενώσεων και χριστιανικών αδελφοτήτων με τους Συνταγματάρχες της Χούντας. Ελάχιστοι αυτοί που τίμησαν με την παρουσία και τους αγώνες τους τις χριστιανικές τους αρχές. Το βάρος της υπεράσπισης της Χριστιανικής Αλήθειας σήκωσαν κυρίως ο Νίκος Ψαρουδάκης με τα στελέχη της «Χριστιανικής Δημοκρατίας» και ο  π. Γεώργιος Πυρουνάκης. Αξιοσημείωτες δράσεις  κατά της Χούντας ανέπτυξαν : ο διάκονος Τιμόθεος Λαγουδάκης, οι φοιτητές της Θεολογικής Αθήνας ,ο Ελευθερουπόλεως Αμβρόσιος, ο παπά-Γαβαλάς από την Κρήτη και ελάχιστοι κληρικοί ακόμα.

Τέτοια ήταν η θεολογική μαυρίλα εκείνα τα χρόνια που ακόμα και η δράση του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου να μπορεί να αποτιμηθεί από τον ιστορικό του μέλλοντος  ως προοδευτική σε σχέση με αυτή άλλων ιεραρχών αλλά και στελεχών της ακαδημαϊκής θεολογικής κοινότητας.

 Το τραγικό είναι ότι, αντί ως όφειλε, η Διοίκηση της Εκκλησίας να ζητήσει συγνώμη έφθασε στο σημείο στις μέρες μας, όχι απλά να συγκαλύπτει καταστάσεις, αλλά να υπεραμύνεται των επιλογών της .Γιατί δεν έχουμε το θάρρος και την τόλμη να πούμε: κάναμε λάθος. Η μετάνοια ,η οποία περισσεύει στα κηρύγματά μας είναι μόνο για τους άλλους;

Και κάτι που δεν έχει θιγεί. Το έγκλημα σε επίπεδο ποιμαντικής δεν  απασχόλησε την Ιεραρχία μας ποτέ. Θυμάστε τις άδειες από νέους και νέες εκκλησίες τα χρόνια μετά τη δικτατορία; Πόσες χιλιάδες νέα παιδιά εγκατέλειψαν την Εκκλησία εκείνο το διάστημα; Πολλοί δεν επέστρεψαν ποτέ. Δε θα δώσει λόγο κανείς γι ’αυτό;Όχι σε εμάς βέβαια…      

       Κάποιους στην Ιεραρχία τους βόλευε και τους βολεύει  να ζουν «στο συννεφάκι τους», να σφυρίζουν αδιάφορα. Η αλήθεια όμως είναι σκληρή .Μπορούμε να την κοιτάζουμε στα μάτια ή θα βολευόμαστε  στο θαυμασμό των αυλοκολάκων  και στα υποκριτικά χειροκροτήματα  των ατσαλάκωτων νονών της «θεολογικής» νύχτας; Για να παραφράσω την ασπρόμαυρη ατάκα. Ο Θεός συγχωρεί, η Ιστορία ΠΟΤΕ.

Υ. γ. Για όποιον πραγματικά ενδιαφέρεται για στοιχεία και ντοκουμέντα σχετικά με τα ζητήματα αυτά(ΕΚΚΛΗΣΙΑ-ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ-ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ) υπάρχουν σε ηλεκτρονική μορφή στο blog «Η θεολογία μεσοπέλαγα» κείμενα σχετικά με την συγκεκριμένη θεματολογία καθώς επίσης και αποσπάσματα από το βιβλίο μου που έχει τον τίτλο: «Χριστιανοί και πολιτική δράση κατά την περίοδο της δικτατορίας 1967-74»,εκδ Ψηφίδα(Αρμός).