Ο Κινέζος, Ο Θεός και η μοναξιά - Από την παρουσίαση Βιβλίου στην Αθήνα(4-2-2012)
Η ζωή, φίλες και φίλοι, αποκτά
νόημα από τους ανθρώπους που συναντάμε. Είμαι πολύ χαρούμενος που μετά
από χρόνια βρέθηκα από κοντά (αν και δε νομίζω να είχαμε χαθεί πνευματικά)με
τον π. Χαράλαμπο. Τον πρωτογνώρισα το διάστημα που ήταν φοιτητής στην Εκκλησιαστική
Ακαδημία. Εκείνη την εποχή, με μια ομάδα ριζοσπαστικοποιημένων πολιτικά χριστιανών εκδίδαμε ένα περιοδικό με τίτλο « Έξοδος στην κοινωνία
και τη ζωή». Το συγκεκριμένο έντυπο και η θεματολογία του, από ό,τι φάνηκε του είχε προκαλέσει το ενδιαφέρον. Έτσι ο π. Χαράλαμπος νεαρός τότε μου τηλεφωνούσε
συχνά και μου εξέθετε τις αγωνίες, την ανησυχία και τους προβληματισμούς του
για ότι συνέβαινε στην κοινωνία και την Εκκλησία. Εκείνο που τον σκανδάλιζε περισσότερο
ήταν η αδιαφορία αυτών που δήλωναν χριστιανοί , για τους φτωχούς, τους νέους, τους
φυλακισμένους, τους περιθωριακούς. Δεν
άντεχε την υποκρισία ,την τυπολατρία, τον καθωσπρεπισμό. Φαινόταν ότι δεν το
ρωτούσε από ‘’ακαδημαϊκό’’ ενδιαφέρον αλλά ότι πονούσε για τον άλλο. Κουβαλούσε
την τρέλα του χριστιανού. Να πω την αμαρτία μου, μου ακουγόταν περίεργο
φοιτητής εκκλησιαστικής ακαδημίας να έχει τέτοιους προβληματισμούς . Δεν είχα
συνηθίσει κάτι παρόμοιο σε αυτούς τους κύκλους. Έλεγα μέσα μου, «Κληρικούς σαν
τον Χαράλαμπο θέλουμε, θα αντέξει αυτός ο άνθρωπος εκεί μέσα ή θα την κάνει;».
Ευτυχώς δεν την έκανε… Μετά από χρόνια λοιπόν, βρεθήκαμε. Το
βιβλίο αυτό για μένα είναι μια μεγάλη συνάντηση, μια ευλογία αλλά και μια
ελπίδα.
Ο π. Χαράλαμπος εκπροσωπεί το
κομμάτι εκείνο της Εκκλησίας που δε ζει στην κοσμάρα του αλλά μέσα στη κοινωνία, αγωνιά για την
πορεία του κόσμου, διαλέγεται χωρίς να εκκοσμικεύεται .Δυστυχώς κάποιοι θεωρούν την Εκκλησία
ιδιοκτησία τους, την εκλαμβάνουν ως ιδεολογία ,ως παράταξη ή ακόμα και ως κομματικό
φορέα που οφείλουν να υποστηρίξουν με το χυδαιότερο τρόπο. Χαρακτηριστικό
παράδειγμα αποτελεί ο τρόπος στήριξης του πολύ γνωστού ιερωμένου που φυλακίστηκε το
τελευταίο διάστημα ,δίκαια ή άδικα ,δεν είναι αυτό το θέμα μας τώρα. Αυτό που
σόκαρε πολλούς και εμένα προσωπικά είναι
η δημόσια τοποθέτηση επισκόπου, ο οποίος φέρεται να δήλωσε: «Πρέπει να τον
υποστηρίξουμε γιατί είναι ένας από μας.»Το «ένας από μας» έχει δύο ερμηνείες, η
μια είναι η τραγική διαπίστωση ότι «όλοι αυτής της ποιότητας είμαστε», και η
δεύτερη ,είναι ένας από μας του κλειστού «κομματικού-εκκλησιαστικού» χώρου…
Όπως δηλαδή ένα κόμμα προσπαθεί να καλύψει ένα στέλεχός του που αποκαλύπτεται
ότι έχει εμπλακεί σε «περίεργες» ιστορίες ή μια μασωνική στοά ένα μέλος της, κατά τον ίδιο τρόπο λειτουργούμε κι εμείς.
Όταν άκουσα τη φράση «ένας από μας» αναρωτήθηκα πόσα μέλη της Εκκλησίας, και θα
μείνω στους κληρικούς, δε θα πάω στους λαϊκούς, στηρίχτηκαν από τη θεσμική
εκκλησία όταν τους δίωκαν για τις ιδέες
τους ,για τη δράση τους, για τους αγώνες τους; Επειδή ο π. Χαράλαμπος είναι από
την Κρήτη θα αναφέρω δύο περιπτώσεις από εκεί. Η πρώτη είναι ,του γνωστού στους παλαιότερους από τους παρόντες, του παπά-Γιώργη
Πυρουνάκη. Ιερέας –σύμβολο που τίμησε το ράσο του τα χρόνια της δικτατορίας
και όχι μόνο. Άνθρωπος θυσίας και
προσφοράς .Για δεκαετίες υπηρέτησε την Εκκλησία και το λαό με κάθε τρόπο. Και
όμως, όταν διαφώνησε με τη Διοίκηση της Εκκλησίας έφτασαν στο σημείο να του
στερήσουν τη Θ. Κοινωνία. Αυτός δεν ήταν «ένας από μας»; Η δεύτερη περίπτωση είναι από την περιοχή που
διακονεί ο π. Χαράλαμπος. Ο παπά –Γαβαλάς συνελήφθη τα χρόνια της επταετίας για
αντιδικτατορική δράση. Φυλακίστηκε για πολλούς μήνες, βασανιζόταν καθημερινά
από τους φύλακες του και όμως ουδείς από την επίσημη Εκκλησία τον στήριξε ούτε
τον επισκέφθηκε στη φυλακή . Η δράση του δεν αναφέρθηκε ποτέ σε κανένα
χριστιανικό περιοδικό και δε διδάχθηκε
σε κανένα κατηχητικό σχολείο…. και όμως
« ήταν ένας από εμάς».
Με το βιβλίο του ο π. Χαράλαμπος μας
θυμίζει την αντίφαση που κυριαρχεί πολλές φορές σε μας που είμαστε μέλη της
Εκκλησίας. Από τη μία μεριά θεωρούμε την Εκκλησία κλειστό ιερατικό club ή χώρο πιστοποιημένα
σεσωσμένων ,από την άλλη μας αρέσει να λέμε, ότι όλοι είμαστε Εκκλησία όχι από διάθεση να αγκαλιάσουμε όλο τον
κόσμο αλλά για να χρησιμοποιήσουμε τα
όποια ποσοστά (το αγαπημένο μάλιστα νούμερο κάποιων ιεραρχών και των αφελών
χειροκροτητών τους είναι το 97% )για να δηλώσουμε, ως Ορθόδοξοι, απόλυτη
πλειονότητα άρα και απόλυτη εξουσία επί των συμπολιτών που εκπροσωπούν κάτι το
διαφορετικό από μας .
Για το
συγγραφέα μας , και οι ήρωες του βιβλίου του είναι Εκκλησία. Ο «τρελός» η τραγουδιάρα , ο παπά- σύντροφος, οι αναρχικοί
έξω από τις φυλακές, ο κινέζος, ο Νίκος με το Βασίλη στο πορνείο,(εκπληκτική
ιστορία αγάπης αληθινής, όχι αγαπολογίας της πλάκας) η μικροπαντρεμένη κοπελιά
με το φιλί της Ανάστασης… Ο π. Χαράλαμπος γυρνάει την πλάτη στην κακομοιριά του
ηθικιστικού καθωσπρεπισμού, και στη «δηθενίλα» των ατσαλάκωτων χριστιανών.
Δε νοιάζεται για την πάρτη του, ούτε
για την προβολή του. Είναι κόντρα σε αυτούς που πουλάνε πίστη και πατρίδα για
να καλύψουν την ανεπάρκειά τους. Δεν ενδιαφέρεται να κερδίσει αλλά να δώσει. Στην ιστορία που αναφέρει στο
βιβλίο, με την κηδεία του πλούσιου ,ο παπάς δεν αρνήθηκε τις τελετές που έπρεπε
να γίνουν γιατί ήξερε ότι κάτι θα κερδίσει από την οικογένεια
,όπως και όλη η κοινωνία κέρδιζε. Είναι εκπληκτική ατάκα αυτή .
Εκπροσωπεί ένα κομμάτι της Εκκλησίας
που έχει « κατέβει από το συννεφάκι του».
Το συννεφάκι μας βολεύει εμάς …και τους θεολόγους και τους κληρικούς. Τί πιο
εύκολο και ανώδυνο από το να απευθύνεσαι σε ένα κοινό άβουλο, παρατημένο από τη
ζωή, ανθρώπους ανασφαλείς, φοβικούς πλην όμως «ηθικούς και καθώς πρέπει».
Κάποτε μου είπε ένας θεολόγος: «Κύριε
σύμβουλε, υπάρχει ένα τμήμα της Γ’ Λυκείου που δεν μπορώ να κάνω μάθημα, δεν
έχω καμία διάθεση. Εκεί μέσα είναι όλοι αριστεροί και άθεοι». Λίγα χιλιόμετρα
πιο πέρα στο επόμενο σχολείο ο συνάδελφός του τα έβλεπε εντελώς διαφορετικά:
«Πόσο χαίρομαι, κύριε σύμβουλε, έχω μία τάξη που οι περισσότεροι είναι αναρχικοί, άθεοι και αμφισβητίες. Εκεί
κάνω το πλέον ενδιαφέρον μάθημα. Είναι
οι πιο δημιουργικές ώρες της εβδομάδος». Αυτή είναι η άλλη θεολογία ,αυτή που
διαλέγεται. Που πατάει στα πόδια της. Που αγνοεί το φόβο, που είναι
ακομπλεξάριστη.
Μας βολεύει όμως να είμαστε με
ανθρώπους υποταγμένους στη μοίρα που τη βάφτισαν Θεό, με ανθρώπους που έμαθαν
να σέρνονται πίσω από «φωτισμένους» γεροντάδες κάθε είδους και κατηγορίας με
τον ίδιο ακριβώς τρόπο που θα σέρνονταν πίσω από τον αρχηγό κάποιας θρησκευτικής σέχτας ή ακραίας αίρεσης. Εκεί
θα μας πείραζε, επειδή όμως ο τρόπος που
σέρνονται είναι «ορθόδοξος», δεν μας πειράζει.
Ο π. Χαράλαμπος διαλέγεται και συναντιέται με τον άλλο. Ρισκάρει, σχοινοβατεί. Δεν
αρκείται σε ερμηνείες που τον βολεύουν. Δεν μένει σε απλές διαπιστώσεις. Δεν
του αρκούν. Του αρέσουν τα ζόρικα, τα δύσκολα, οι ανατροπές. Δεν κλείνει τα
μάτια μπροστά στον πόνο, στα αδιέξοδα, δε στρίβει στη γωνία. Μέσα από τις
σελίδες του βιβλίου κοντράρεται με ένα χριστιανισμό του φόβου ,του ελέγχου, της
τιμωρίας των τύψεων ,των ενοχών ,της Κόλασης, ένα χριστιανισμό που στερεί από
τους ανθρώπους τη χαρά της ζωής. Ένα χριστιανισμό που υπήρξε η αιτία του
αθεϊσμού στην Ευρώπη. Διαβάζοντας το βιβλίο, μου ήλθε στο
νου αυτό που έλεγε ο Ολιβιέ Κλεμάν: «Η θρησκεία της νίκης πάνω στην Κόλαση,
έγινε κάποια στιγμή η θρησκεία της
Κόλασης». Και με αυτή τη θρησκεία ο συγγραφέας κοντράρεται. Το βιβλίο αυτό
πρέπει να αποφεύγεται από χριστιανούς «αναπαυμένους» στην ασφάλειά τους, θρησκευόμενους της
«ηθικής και της τάξεως», κληρικούς που χειροτονήθηκαν με μόνο σκοπό να γίνουν
επίσκοποι και από fun ενός «μαγικού και μοιρολατρικού χριστιανισμού». Είναι καλό γιατί είναι « επικίνδυνο» όπως επικίνδυνος
είναι και αυτός που το έγραψε. Το τραγουδάκι από τις ΤΡΥΠΕΣ το λέει
πολύ όμορφα: «Είναι επικίνδυνοι όλοι αυτοί
Οι ονειροπόλοι, οι χαμένοι, οι τρελοί
Είναι επικίνδυνοι όλοι αυτοί
Θα έπρεπε κιόλας να χουν ήδη συλληφθεί
Είναι επικίνδυνοι όλοι αυτοί
Οι μεθυσμένοι απ το Θεό, οι εθισμένοι στη ζωή
Είναι επικίνδυνοι όλοι αυτοί
Θα έπρεπε κιόλας να χουν ήδη συλληφθεί»
Τις προάλλες που μίλησα μετά από χρόνια ,με τον παπά
–Χαράλαμπο στο τηλέφωνο μου λέει κάποια στιγμή: «Χάρηκα πολύ που σε άκουσα.
Πέρασαν τόσα χρόνια και δεν έχεις αλλάξει καθόλου».(Αναφερόταν μάλλον στην
τρέλα που κουβαλάω).Προσωπικά θα ήθελα να του πω : «ευτυχώς
μετά από χρόνια έχεις γίνει χειρότερος, δηλ. πιο χριστιανός».
Αδελφέ μου π. Χαράλαμπε,
μπορώ να σου πω ξεκάθαρα… ΠΑΟΚ
είσαι!!!!!!!!
Η πρόσκληση της εκδήλωσης
Εκδόσεις "ΑΡΜΟΣ"
Με χαρά σας προσκαλούμε στην παρουσίαση του βιβλίου
του π. Χαράλαμπου Παπαδόπουλου
Ο ΚΙΝΕΖΟΣ, Ο ΘΕΟΣ ΚΑΙΗ ΜΟΝΑΞΙΑ
που θα γίνει στο βιβλιοπωλείο του Αρμού
(Μαυροκορδάτου 11, 106 78, Αθήνα)
το Σάββατο 4 Φεβρουαρίου 2012, στις 18.00
Για το βιβλίο θα μιλήσουν
Ανδρέας Αργυρόπουλος,θεολόγος
Νικήτας Καυκιός, ψυχολόγος
και ο π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος.
Αποσπάσματα θα διαβάσει η θεατρολόγος - μουσικός
Έφη Μαστορίδη.
