Κυκλοφόρησε το νέο τεύχος του περιοδικού Θεολογία με αφιέρωμα «Το κήρυγμα στην Εκκλησία»

Δελτίο Τύπου

            Κυκλοφόρησε το νέο τεύχος του περιοδικού Θεολογία (τόμος 82, τεύχος 2^ο, Απρίλιος – Ιούνιος 2011) με αφιέρωμα «Το κήρυγμα στην Εκκλησία». Στο προλογικό σημείωμα με τίτλο «Κήρυγμα και Θεία Ευχαριστία», ο Σταύρος Γιαγκάζογλου αποτυπώνει την οργανική σχέση του κηρύγματος με την Ευχαριστία, σημειώνοντας τις βασικές παραμέτρους μιας εκκλησιολογικής κατανόησής του. Στο πρώτο μελέτημα του αφιερώματος με τίτλο «Ο λόγος του Θεού και η θεολογία του ενανθρωπήσαντος Λόγου στην Ορθόδοξη Παράδοση» ο Σταύρος Γιαγκάζογλου εξετάζει αρχικά την φιλοσοφική και θεολογική κατανόηση της έννοιας του λόγου από την αρχαιοελληνική σκέψη μέχρι την βιβλική αποκάλυψη και στη συνέχεια περιγράφει τον τρόπο κατανόησης και τη σχέση Αγίας Γραφής, Εκκλησίας και Παράδοσης μέσα από το πρίσμα της θεολογίας της ενανθρώπησης του Λόγου. Στη συνέχεια παρατίθεται το κείμενο του αείμνηστου Μητροπολίτη Σερβιών και Κοζάνης Διονυσίου Ψαριανού με τίτλο «Ο Λόγος του Θεού», στο οποίο περιγράφεται η βιβλική και αποστολική αφετηρία και θεμελίωση του κηρύγματος και η σημασία του λόγου του Θεού για τη ζωή των πιστών. Ο Γεώργιος Πατρώνος στο μελέτημά του «Το κήρυγμα στην Ορθόδοξη Πατερική Παράδοση», αφού αναδείξει χρήσιμα στοιχεία του κηρύγματος από την παράδοση (άρρηκτη σχέση του κηρύγματος προς τη λειτουργία, σχέση του κηρύγματος με την επιλογή των ευαγγελικών περικοπών, προσωπικό στοιχείο του κηρύγματος κ.λπ.) θα περιγράψει κεντρικά θέματα της θεολογίας του κηρύγματος (κήρυγμα και σωτηρία, δογματικό και θεολογικό περιεχόμενο κ.λπ.). Στο επόμενο άρθρο του Παναγιώτη Σκαλτσή με τίτλο «‘Κράσις ποτού τε και λόγου ευχαριστία κέκληται’. Η τράπεζα του λόγου στη θεία Λειτουργία» μέσα από πατερικές και λειτουργικές αναφορές αναδεικνύεται η στενή διασύνδεση μεταξύ Ευχαριστίας και κηρύγματος. Ο Γεώργιος Φίλιας στο κείμενό του «Θεματολογία και προβληματική της συγχρονης εκκλησιαστικής ρητορικής», αφού αναφερθεί στα είδη και στις περιστάσεις εκφοράς του σύγχρονου θεολογικού ρητορικού λόγου, θα επιχειρήσει να ανιχνεύσει τη δυνατότητα ενός συγχρονισμού του εκκλησιαστικού ρητορικού λόγου με τα δεδομένα του πολιτισμού, της  επιστήμης και της ζωής στην εκάστοτε εποχή. Στη συνέχεια παρατίθεται κήρυγμα του μακαριστού Μητροπολίτη Σερβιών και Κοζάνης Διονυσίου Ψαριανού για την ευαγγελική περικοπή Μαρκ. 2: 1-12, της Κυριακής Β΄ των Νηστειών. Στο άρθρο του με τίτλο «Το κήρυγμα στην Εκκλησία μας. Προβληματισμοί και προτάσεις» ο π. Αντώνιος Πινακούλας συζητά τη θέση, το χαρακτήρα, το ύφος και το περιεχόμενο του κηρύγματος σε σχέση με το ποιοί πρέπει να είναι οι βασικοί του άξονες σε αναφορά πάντοτε με τις σύγχρονες ανάγκες. Ο Χρήστος Καρακόλης στο άρθρο του με τίτλο «Ο οικουμενικός χαρακτήρας του αρχέγονου εκκλησιαστικού κηρύγματος: Η μαρτυρία της Καινής Διαθήκης» αναζητά τις οικουμενικές ρίζες και προοπτικές του εκκλησιαστικού κηρύγματος με βάση τα κείμενα της Καινής Διαθήκης με αφορμή και σε αντιδιαστολή με το φαινόμενο ενός συχνά εθνοκεντρικού κηρυκτικού λόγου. Ο Ευάγγελος Θεοδώρου με το κείμενό του «Προσωπικές διαστάσεις του θείου κηρύγματος» επιθυμεί να αναδείξει τον συχνά λησμονημένο προσωπικό χαρακτήρα του κηρύγματος (τόσο από την πλευρά του ιεροκήρυκα όσο και του ακροατή), αφού πρώτα συζητήσει εκτενώς την κατανόηση της έννοιας του προσώπου. Ο Αλέξανδρος Σταυρόπουλος στο μελέτημά του «Ποιμαντική θεολογική προσέγγιση του κηρύγματος», αφού προσδιορίσει πως κατανοείται η έννοια ή το έργο της ‘ποιμαντικής’, εξετάζει τις λειτουργίες του ποιμαντικού έργου, τα γνωρίσματα της Εκκλησίας που μπορούν να χαρακτηρίσουν και το κήρυγμα, τις θεμελιώδεις ποιμαντικές αρχές που κατευθύνουν την ποιμαντική πράξη κ.ά. Στο τέλος παρατίθεται παράρτημα με εικονογραφικό υλικό προδιαγεγραμμένης ευαισθησίας. Στο επόμενο άρθρο με τίτλο «Θέση και περιεχόμενο του κηρύγματος» ο Δημήτρης Μαυρόπουλος ξεκινώντας από μια σύντομη αναδρομή στην πρόσφατη ιστορία της Εκκλησίας της Ελλάδος (1838 μέχρι σήμερα) θα μιλήσει για ποικίλες ‘εκκλησιολογικές εκτροπές’ (όπως π.χ. η εμφάνιση «σώματος ιεροκηρύκων», η αλλαγή της θέσης εκφώνησης του κηρύγματος κ.λπ.), επιχειρώντας να αναδείξει τη σπουδαιότητα του κηρύγματος στην εκκλησιαστική ζωή. Στο άρθρο του «’Ινα ιδής ποιείν τα γεγραμμένα’. Η θεολογία της γραφής και οι επιβιώσεις προφορικότητας στην Ορθόδοξη Εκκλησία», ο π. Βασίλειος Θερμός αποπειράται μια διερεύνηση των θεολογικών και ψυχολογικών προϋποθέσεων με βάση τις οποίες ο κηρυκτικός λόγος συναρθρώνεται σε σχέση και αναφορά μεταξύ προφορικότητας και εγγράματου πολιτισμού. Η Δήμητρα Κούκουρα στο κείμενό της «Μεταδίδοντας το μήνυμα» επιχειρεί να αντικρούσει αρνητικές θεωρήσεις για τη χρησιμότητα του κηρύγματος στην εκκλησιαστική πράξη, επιχειρηματολογώντας για τη αναμφίβολη χρησιμότητά του. Η Εύη Βουλγαράκη – Πισίνα στο άρθρο της «Το κήρυγμα, μαρτυρία ή μαρτύριο....και ποιού;», διερευνά με τρόπο γλαφυρό ποικίλες δυσλειτουργίες του σύγχρονου κηρύγματος (π.χ. σπουδαιοφάνεια ύφους) και της εκκλησιαστικής ζωής σε σχέση προς το κήρυγμα (π.χ. πρόταξη μιας συναισθηματικής θεολογίας). Το αφιέρωμα ολοκληρώνεται με την ενδεικτική για το «κήρυγμα στην Εκκλησία» βιβλιογραφία από τον Σταύρο Τερζή. Στη συνέχεια και στη στήλη Ιδιόμελα στο κείμενο με τίτλο «Ο ξεπεσμός και η υποτέλεια δεν αρμόζουν στον άνθρωπο» ο π. Αδαμάντιος Αυγουστίδης προσεγγίζει τη κρίση των καιρών μας μέσα από μια υπαρξιακή θεώρηση του ανθρώπου. Στη στήλη Παρεμβάσεις ο Σταύρος Τερζής παρουσιάζει με εξαντλητικό τρόπο την πιο πρόσφατη και ιδιαίτερα σημαντική έκδοση ενός Κυριακοδρομίου, που περιλαμβάνει γραπτά κηρύγματα πανεπιστημιακών θεολόγων, ενώ ο Αντώνιος Παπαντωνίου ανοίγει το διάλογο και προσφέρει ιδαίτερα χρήσιμες «βιβλιοκριτικές παρατηρήσεις» πάνω σε πρόφατο βιβλίο του Θ. Παπαθανασίου. Η στήλη ολοκληρώνεται με το μελέτημα του Αντωνίου-Αιμίλιου Ταχιάου με τίτλο «Η συμβολή της Εκκλησίας στη δημιουργία των κρατών της ανατολικής χριστιανικής παράδοσης», όπου επιχειρείται μια ιστορική αναδρομή προκειμένου να αναδειχθεί ο βαθμός που η Ορθοδοξία συνέβαλε στην ανάπτυξη της κρατικής υπόστασης των χωρών που εκφράζουν την ανατολική χριστιανική παράδοση. Τo τεύχος του περιοδικού συμπληρώνεται με τις πλούσιες μόνιμες στήλες. Τα Θεολογικὰ Χρονικά, όπου περιλαμβάνονται αναφορές σε επιστημονικά συνέδρια, θεολογικά γεγονότα, ανακοινωθέντα και πορίσματα συνοδικών συνδιασκέψεων, τα Περιοδικά Ανάλεκτα, όπου γίνεται σύντομη επισκόπηση των ελληνικών και ξένων θεολογικών περιοδικών, το Βιβλιοστάσιον, όπου δη-μοσιεύονται βιβλιοκριτικὰ δοκίμια και παρουσιάσεις θεολογικών μονογραφιών, βιβλίων και λοιπών εκδόσεων και, τέλος, το Αναλόγιον, όπου δημοσιεύεται ενημερωτικό δελτίο πρόσφατων θεολογικών εκδόσεων. Το επόμενο τεύχος της Θεολογίας με θέματα ποικίλης ύλης, θα κυκλοφορήσει τον προσεχή Νοέμβριο.