Η Θεσσαλονίκη του Άη Δημήτρη και της λευτεριάς…

«Κάτω από φώτα κόκκινα

κοιμάται η Σαλονίκη…».

Νίκος Καββαδίας

     Δεν σκέφτηκα ούτε στιγμή… Ανέβηκα στο πρώτο αεροπλάνο που βρήκα μπροστά μου, αφήνοντας πίσω μου την περήφανη γη της Κρήτης… Αποχαιρετώντας τη λεβεντογένα προσωρινά… Η γενέθλια πόλη μου η Θεσσαλονίκη γιορτάζει… Πώς μπορώ λοιπόν εγώ να λείπω από τούτη τη μεγάλη γιορτή; Όλη η πόλη μια γιορτή… Κάθε μέρα και μια νέα γιορτή… Μια γιορτή που πληρώνει κάθε απουσία, που καινώνει κάθε κενό… Η γιορτή εκείνη που νοηματοδοτεί την ύπαρξη και που μετατρέπει την καθημερινότητα σε αθανασία και την κάθε στιγμή σε αιωνιότητα…

     Κι’ έτσι έφτασα στη Μητέρα Θεσσαλονίκη… Και συνάντησα και πάλι το πρώτο φως… Ο άνεμος της λευτεριάς ο μόνος κυρίαρχος… Μια γαλανόλευκη διάπλατη να χαμογελά στον ουρανό… Τα παιδιά να παίζουν ανέμελα στο πλακόστρωτο… Μητέρες χαμογελαστές να σώζουν πάντα μέσα τους την ελπίδα… Όμορφοι άνδρες με στολές –σα να είχαν ξεπηδήσει ακέραιοι από πίνακα του Τσαρούχη– να βολτάρουν στο λιμάνι κάτω απ’ το φεγγαρόφωτο… Κάτω από ένα φεγγάρι ολόγιομο… Γεμάτο ερωτισμό… Η Θεσσαλονίκη του έρωτα και των ανέμων…

     Οι στιγμές που έζησα εδώ ήταν, είναι και θα είναι ανεπανάληπτες... Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγραφούν… Μόνο να τις ζήσω μπορούσα… Ως τα βάθη της ύπαρξής μου… Με όλο μου το είναι… Απλώς τώρα, προσπαθώ μονάχα ν’ αρθρώσω λόγο ουσιαστικό, για να μεταδώσω τούτα τ’ ανείπωτα συναισθήματα και σ’ άλλους ανθρώπους που θα διαβάσουν τούτες τις λιγοστές γραμμές… Ν’ αρθρώσω λόγο ζωής… Για να τους μεταδώσω ζωή… Μέσα στον παραλογισμό του απάνθρωπου θανάτου… Η ανθρωπιά που θα μας διασώσει…

     Παντού το φως… Και η γιορτή του Άη Δημήτρη διάχυτη στην πόλη… Είπα, να κάνω έκπληξη στο δάσκαλό μου… Σ’ εκείνον που μας έμαθε την ομορφιά της έκπληξης… Όλοι οι ακαδημαϊκοί εκεί… Ακόμη κι’ ο πρόεδρος της Δημοκρατίας παρών… Κι’ ο δάσκαλος απών… Ήταν αλλού… Μια ζωή είναι αλλού… Στη μόνη αληθινή δημιουργία… Στη μόνη ζωή… Στις τελικές πρόβες του Άξιον Εστί… Πώς θα μπορούσε άλλωστε να λείπει από την αληθινή δημιουργία; Δημιουργία και Άξιον Εστί... Καρτερώντας τη Δευτέρα, όπου το αριστούργημα του Οδυσσέα Ελύτη και του Μίκη Θεοδωράκη, επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη… Καρτερώντας τη Δευτέρα σαν την Ανάσταση…

     Η Θεσσαλονίκη μου, η Θεσσαλονίκη μας, φόρεσε και πάλι τα καλά της και έτρεξε να υποδεχθεί σαν αληθινή αρχόντισσα το μέλλον… Αν κλείσεις τα μάτια σου θαρρείς πως βλέπεις τον άγιό της, τον Δημήτριο, καβαλάρη περήφανο να καλπάζει ολοζώντανος πάνω από τα τείχη της… Θεσσαλονίκη… Είναι έρωτας με την πρώτη ματιά… Αυτή είναι η Θεσσαλονίκη μου...
Και τη ξανασυνάντησα…
     Πόσοι έχουν στ’ αλήθεια επιστρέψει από το μέτωπο της μάχης για τον ήλιο; Τι σημασία έχει; Ίσως να δραπέτευσαν στ’ όνειρο... Εκείνοι «έπεσαν» για εμένα… Πέρασαν στην όχθη του Αχέροντα, από το φως, στου Άδη τα σκοτάδια… Κι’ ας μην ήξεραν το σχήμα του προσώπου μου… Ούτε τον ήχο της αναπνοής μου…  Είμαι κορμί από το κορμί τους και αίμα από το αίμα τους… Έτσι, ίσως κι’ εγώ να δώσω κάποτε τη ζωή μου, για κάποια παιδικά χαμόγελα του μέλλοντος… Γιατί η λευτεριά δεν χαρίζεται… Αλλά κατακτάται… Θεσσαλονίκη… Ένας αιώνας λευτεριάς… Χαμογελώντας προς το μέλλον…

    

Τ’ Αγίου Δημητρίου

26 του Οκτώβρη 1912 - 26 του Οκτώβρη 2012

100 χρόνια με τ’ άρωμα της λευτεριάς…

Μαρία Χατζηαποστόλου