Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2011

Ο αποπομπαίος τ(ρ)αγος






Νομίζω ότι για να φτιάξουμε λίγο την κοινωνία,
πρέπει να κρεμάσουμε έναν Δεσπότη,
έναν δικαστή, έναν πολιτικό, έναν μηχανικό,
έναν εργολάβο, έναν δικηγόρο
και δυο-τρεις δημοσιογράφους.

(πρώην Ζακύνθου Χρυσόστομος)



Ο τράγος είναι ένα ζώο με ακατάσχετες ορμές. Κάνει απίθανα πράγματα για να πλησιάσει τα θηλυκά. Αυνανίζεται και πασαλείβεται με το σπέρμα ή με τα κάτουρά του, καθιστώντας το με αυτό τον τρόπο αποκρουστικό και δύσοσμο για εμάς, ενώ αντίθετα με αυτό τον τρόπο αναδεικνύεται σ’ έναν εξαιρετικό επιβήτορα για τα θηλυκά του είδους. Δεν είναι τυχαία και η επιλογή απεικόνισης των αρχαίων σάτυρων με πόδια και ουρά τράγου σαν σύμβολα της γονιμότητας.

Στην Παλαιά Διαθήκη τώρα, ίσως να είναι γνωστή η ιστορία για τη θέση του αποδιοπομπαίου τράγου, για τον οποίο τόσα πολλά και ενδιαφέροντα έχουν γραφτεί ερμηνευτικά και από την ψυχανάλυση. Στην Παλαιά Διαθήκη λοιπόν, αφού ο Ααρών τελειώνει την τελετουργία του εξιλασμού, παίρνει τον ζωντανό τράγο, βάζει επάνω στο κεφάλι του ζώου τα δυο του χέρια, εξομολογείται επάνω του όλες τις αμαρτίες του λαού Ισραήλ και τις εναποθέτει στο κεφάλι του τράγου. Αμέσως μετά, αφού ο τράγος έχει σηκώσει επάνω του όλες τις ανομίες, θα τις φέρει σε άγονη χώρα με ειδικό άνθρωπο που ορίζεται, ο οποίος και θα τον οδηγήσει στην έρημο (εκτός Ισραήλ) και θα τον παραδώσει στον Αζαήλ. 1

Σε κάθε εποχή οι άνθρωποι έψαχναν και ψάχνουν τους εκάστοτε αποδιοπομπαίους τράγους τους. Αυτό, αν το δούμε ψυχαναλυτικά, έχει σχέση με την μετατόπιση ευθυνών και ενοχών. Αν το δούμε υπαρξιακά, ως πρόσωπα με μια ολοκληρωμένη αρχική προίκα, μπαίνουμε σαφώς στην διαδικασία και των προσωπικών ευθυνών μας αλλά και της συγκρούσεως για μια κοινωνική αποκατάσταση εκεί όπου δεν υπάρχει.
Γιατί δεν μπορεί η προσευχή των δικαίων να ισχυρίζεται πως μπορεί να αποκαταστήσει τον κοινωνικό ακτιβισμό των εξαθλιωμένων, αλλά ούτε και ο κοινωνικός ακτιβισμός των εξαθλιωμένων να ισχυρίζεται πως θα κάνει τον κόσμο καλύτερο χωρίς την προσευχή των δικαίων. Όταν συμπορευτούν και τα δυο μαζί μπορούν να γίνουν τόσο μια βόμβα για τα θεμέλια του ληστρικού καπιταλισμού όσο και εκείνου του ληστρικού αντικείμενου και υπερερόμενου Αζαήλ.

Αν κάποιοι θέλουν να «τσαντίσουν» κυριολεκτικά τον Χριστό, ας τολμάνε να συνεχίζουν να κόβουν και να στερούν τους μισθούς των εργατών. Αυτός ο στερημένος μισθός των εργατών είναι που κραυγάζει και φτάνει μέχρι τα αυτιά του Κυρίου. 2.

Απ’ την πλευρά μας, δεν μπορούμε απλά να ευχόμαστε για να σωθεί η κολασμένη ψυχούλα τους ή να βρούνε ρούχα όσοι δεν έχουν ρούχα να ντυθούν και να χορτάσουν φαγητό όσοι στερούνται το καθημερινό τους φαγητό χωρίς να κάνουμε κάτι άμεσα, έμπρακτα και για το σώμα τους. 3.

Γιατί τότε, μάλλον θα έχει δίκιο αυτός που έγραψε ότι το μόνο που μας απασχολεί είναι να μετατρέπουμε, με τη βοήθεια του δάκτυλου του Θεού, την άθλια καθημερινή και καθιστική ύπαρξή μας σε θαύμα της «χάρης», της «πρόνοιας» και των «εμπειριών σωτηρίας». 4.

Το ότι αρκετοί εκκλησιαστικοί ταγοί ανακάλυψαν προσφάτως και την ηδονή της επαναστατικότητας και γράφουν μανιφέστα στα οποία καλούν το ευσεβές πλήρωμα σε πολιτική ανυπακοή, ίσως και να μην αγγίζει κανέναν πλέον.
Πώς να τους αγγίξει άλλωστε, όταν αυτός ο λαός (!) γνωρίζει ότι αρκετοί από τους συνυπογράφοντες το «πολιτικό θρησκευτικό μανιφέστο», είχαν (και έχουν) στενές πνευματικό-κοινωνικό-χωροταξικές σχέσεις και με τις δυο γνωστές εξουσίες του τόπου;

Κακός λογισμός; Όπως και να έχει, ακόμα και αν οι ταγοί αισθάνονται ενοχές και βάρη από τις μέχρι τώρα ερωτοτροπίες τους με τις εξουσίες και θέλουν να βγουν προς τα έξω, να τα πουν, να ξαλαφρώσουν και να εναποθέσουν και αυτοί τις αμαρτίες τους κάπου, δεν θα πρέπει να λησμονούν ότι αυτό το «κάπου» δεν θα πρέπει να είναι, ούτε οι πλάτες «ευσεβών» αλλά ούτε και τα κεφάλια των «ασεβών» και ορθοδόξων χριστιανών. Με τις πλάτες των άλλων (ή επάνω στα κεφάλια του λαού) δεν γίνονται ούτε επαναστάσεις αλλά ούτε και οι θυσίες γίνονται δεκτές.
Αυτό το κάπου είναι σαφέστατα η λησμονημένη κεφαλή τους, ο Χριστός. Και η οποιαδήποτε δική τους επανάσταση ή θυσία, χρειάζεται να είναι εξεγερτικά προσευχόμενη όσο και προσευχητικά εξεγερμένη για να πιάσει τόπο και σε αυτό τον τόπο όσο και στον άλλον τόπο της καρδιάς του ενός εκάστου.

Ο αποδιοπομπαίος τράγος της Παλαιάς Διαθήκης, δεν έβγαινε μόνος του έξω στην έρημο φορτωμένος επάνω του τις ανομίες του Ισραήλ για να συναντηθεί με τον δαίμονα, άλλοι τον οδηγούσαν έξω από τα τείχη του Ισραήλ.
Έτσι και ο Χριστός, σύμφωνος με το θέλημα του Πατρός, οδηγείτε έξω από τα τείχη της Ιερουσαλήμ για να θυσιαστεί. Και αφού θυσιαστεί μια φορά για να σηκώσει πάνω του τις αμαρτίες όλων μας, θα εμφανιστεί για δεύτερη φορά, όχι για να αντιμετωπίσει την αμαρτία, αλλά για να σώσει αυτούς που τον προσμένουν. 5.

Ωστόσο, το ερώτημα προς αποδιοπομπαίους τ(ρ)αγούς και αλλήλους παραμένει. Τελικά Τον προσμένουμε για μια δεύτερη φορά ή συνεχίζουμε να συνουσιαζόμαστε με τις εκάστοτε φθειρόμενες εξουσίες αυτοϊκανοποιούμενοι στα λαϊκίστικα μανιφέστα ανυπακοής μας;


1. Λευιτικόν 16:20-28
2. Ιάκωβος 5:4
3. Ιάκωβος 2:14-16
4. Φρίντριχ Νίτσε, ο αντίχριστος, σελ. 98, εκδ. Βάνιας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου