«Τί ἐστιν ἀλήθεια; (Ιω. 18, 38)»

Ο άνθρωπος, ως οντότητα με ανησυχίες, πάντοτε προσπαθεί σε όλη του τη ζωή να κατανοήσει τι είναι αυτό που ζει και τον προορισμό του μέσα στον κόσμο. Πολλές φορές το καταφέρνει, άλλες πάλι όχι. Ψάχνει να βρει την αλήθεια της ζωής, του θανάτου, της δημιουργίας, κ.α. Η αλήθεια, όμως, λένε κάποιοι, είναι υποκειμενική. Άραγε, υπάρχει αντικειμενικότητα στην αλήθεια; Μπορεί ο άνθρωπος να κατανοήσει τι όντως είναι αλήθεια; Το ερώτημα αυτό θα το ακούσουμε και τη Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ, στην ακολουθία των Παθών του Ιησού Χριστού, από τα χείλη του Ποντίου Πιλάτου: τί ἐστιν ἀλήθεια; Είναι ένα ερώτημα που καταθέτει ο Πιλάτος στον Ιησού Χριστό, αφού πρωτύτερα ο Ιησούς του αποκάλυψε τον σκοπό της ζωής και δράσης Του: εἰς τοῦτο γεγέννημαι καὶ εἰς τοῦτο ἐλήλυθα εἰς τὸν κόσμον, ἵνα μαρτυρήσω τῇ ἀληθείᾳ (Ιω. 18, 37). Στο ερώτημα αυτό ο Πιλάτος απάντηση δεν έλαβε από τα χείλη του Ιησού. Και τίθεται το εξής ζήτημα: γιατί ο Ιησούς δεν απάντησε; Πόσοι από εμάς δεν θα έχουν βρεθεί στη θέση του Πιλάτου; Πόσοι από εμάς θέτουμε ερωτήματα και δεν παίρνουμε απαντήσεις; Ή έχουμε την άποψη ότι δεν λάβαμε απαντήσεις. Στο ερώτημα του Πιλάτου δεν χρειάζονται απαντήσεις διότι η απάντηση, για το τι είναι αλήθεια, είναι φανερή και ζωντανή μπροστά του. Το πρόσωπο του Χριστού, ο ενανθρωπήσας Υιός και Λόγος του Θεού, είναι η απάντηση στο ερώτημα που κατατέθηκε. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο Ίδιος η αλήθεια που ψάχνει ο άνθρωπος. Το γεγονός του Χριστού, που ολοκληρώνεται με την Ανάσταση και Ανάληψή Του, είναι η απάντηση σε κάθε μύχιο ερώτημα της ψυχής του ανθρώπου. Η Μεγάλη Σαρακοστή ολοκληρώθηκε. Βαδίζουμε, πλέον, στην Μεγάλη Εβδομάδα και θα γίνουμε μάρτυρες των Παθών του Κυρίου, αλλά και της Ανάστασής Του. Το ταξίδι αυτό, των πενήντα περίπου ημερών, λαμβάνει τέλος. Όμως, τίθεται το ερώτημα: γίνεται αντιληπτό το τι ακριβώς έχει συμβεί; Συνειδητοποιούμε ποιος είναι Αυτός που σταυρώνεται; Τι κορυφαίο γεγονός για τη ζωή μας είναι η Ανάσταση του Χριστού; Τι καταργείται οριστικά και αμετάκλητα; Πιθανόν όχι. Προφανώς και ο ίδιος ο Πιλάτος δεν είχε αντιληφθεί ποιον είχε μπροστά του, εκείνες τις τραγικές ώρες. Τραγικές, τόσο για τον ίδιο όσο και για όλη την ανθρωπότητα. Παρόντες σε ένα γεγονός που θέτει τα όρια, ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα, ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο. Τραγικές, γιατί η άγνοια καταλαμβάνει τη θέση της γνώσης, το ψέμα τη θέση της αλήθειας και ο θάνατος τη θέση της ζωής. Τραγικές, διότι τα μάτια βλέπουν, αλλά η ψυχή δεν κατανοεί ποιος είναι Αυτός που στέκεται όρθιος ανάμεσα στο παρόν και το μέλλον, στα πάντα και στο τίποτε, στο μίσος και την αγάπη. Η αλήθεια που πρεσβεύει ο Ιησούς Χριστός, δεν είναι έννοια φιλοσοφική και αόριστη. Δεν είναι κάτι που εγκλωβίζεται στο μυαλό και στη σκέψη κάποιων ανθρώπων. Κυρίως, δεν είναι αποτέλεσμα έρευνας και ανακάλυψης του ίδιου του ανθρώπου. Δεν είναι κάτι που μπορεί να αποτυπωθεί σε νόμους, όπως της φυσικής. Η αλήθεια για την οποία ήρθε να μαρτυρήσει ο Χριστός, είναι ο ίδιος Του ο εαυτός. Είναι το πρόσωπο του Ιησού που θα βασανιστεί, θα χλευαστεί, θα σταυρωθεί και θα πεθάνει, ως άνθρωπος, μα κυρίως θα αναστηθεί από τους νεκρούς. Η αλήθεια που ρωτάει να μάθει ο Πιλάτος και μαζί με αυτόν όλη η ανθρωπότητα, είναι το γεγονός του Χριστού, το γεγονός της Ανάστασής Του. Μια αλήθεια που αποκαλύπτεται. Ένα γεγονός που καλείται ο άνθρωπος να το δεχθεί ή να το απορρίψει και ανάλογα τη στάση του, ανάλογη θα είναι και η πορεία του στο στίβο της ζωής. Δεν είναι μια αλήθεια υποκειμενική, αλλά ένα αντικειμενικό γεγονός. Ορατό από τους πάντες, κατανοητό από λίγους. Ο Ιησούς Χριστός είναι η αλήθεια που απελευθερώνει τον άνθρωπο από τα πάθη του, από την αμαρτία, μα κυρίως από το θάνατο. Το μόνο που οφείλει ο άνθρωπος, τόσο στον εαυτό του όσο και στον Θεό, δεν είναι απλώς να τη δει και να την κατανοήσει, αλλά να συμβαδίσει μαζί της. Να μην γίνει σαν τον Πιλάτο που βλέπει μπροστά του τον Υιό του Θεού και δεν τον αναγνωρίζει. Που συνομιλεί με τον Χριστό και δεν τον ακούει. Που βλέπει τον Ιησού και του γυρίζει την πλάτη. Να μην γίνει τραγικός ήρωας, σαν τον Πιλάτο, που είχε την ευκαιρία να νιώσει το μεγαλείο του Θεού και το αρνήθηκε, που προέταξε την ανθρώπινη μικρότητα μπροστά στο μεγαλείο του Θεού. Η σταύρωση του Χριστού είναι αποτέλεσμα του ότι ο άνθρωπος δεν αντιλήφθηκε ποιος πραγματικά ήταν ο Ιησούς. Το ζήτημα, όμως, είναι ο άνθρωπος να μην μείνει σε αυτό το τραγικό γεγονός, αλλά να δει τον Κενό Τάφο του Χριστού και να κατανοήσει τι αξία έχει για τον ίδιο αυτό το αξεπέραστο και μοναδικό γεγονός του Χριστού. Αυτή την αλήθεια που αποκαλύπτει με όλη Του την αγάπη ο Τριαδικός Θεός. Γιατί αυτή είναι η μοναδική απάντηση στο ερώτημα του Πιλάτου: τί ἐστιν ἀλήθεια; Ανδρέας Φαρσάρης Θεολόγος