Παναγία: Μητέρα του Θεού και των ανθρώπων

            Χωρίς αμφιβολία, η Θεοτόκος είναι το πρόσωπο εκείνο, που μέσα στην ιστορία της Εκκλησίας μας έφτασε στην πληρέστερη δυνατή ενότητα με τον Θεό.

            Η Παναγία είναι ο μοναδικός άνθρωπος, που είχε την τιμή να δεχθεί την θεία πρόσκληση- πρόκληση, για να γίνει η θύρα, διά της οποίας ο Χριστός θα εισέλθει στον κόσμο, και σ’ αυτή την πρόσκληση δεν είπε όχι. Επιλέγοντας ελεύθερα (γιατί ο Θεός μας, ο Θεός της αγάπης και της ελευθερίας ) αποδέχεται την πρόταση του Θεού λέγοντας: «Ιδού η δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου» (Λουκ. 1,38). Ταυτόχρονα η Παναγία πετυχαίνει να γίνει η «Θύρα Σωτηρίας», όπως λένε οι Πατέρες της Εκκλησίας, για όλους τους ανθρώπους.

            Ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας  στην ομιλία του «Εις τον Ευαγγελισμόν» τονίζοντας την μεγάλη προσφορά της Θεοτόκου στην Οικουμένη, αναφέρει: «Και με αυτόν τον τρόπο η σάρκωση του Λόγου ήταν έργο, όχι μόνο του Πατρός, που «ευδόκησε», και της Δυνάμεώς Του, που «επεσκίασε», και του Πνεύματος, που «επεδήμησε», άλλα και της θελήσεως και της πίστεως της Παρθένου. Γιατί, όπως χωρίς εκείνους δεν ήταν δυνατόν να υπάρξει και να προσφερθεί στους ανθρώπους η απόφαση για τη σάρκωση του Λόγου, έτσι χωρίς την προσφορά της θελήσεως και της πίστεως της Πανάγνου ήταν αδύνατη η πραγματοποίηση της Θείας βουλής».

            Ή Παρθένος Μαρία, λοιπόν, γίνεται συνεργάτης-βοηθός του Χριστού στο λυτρωτικό Του έργο για τη σωτηρία του κόσμου. Ταυτόχρονα αποτελεί το δώρο της ανθρωπότητας στο Δημιουργό Της.

            Στο πρόσωπο της Παναγίας αρχίζει η εκπλήρωση του σχεδίου του Θεού για τη Θέωση όλης της δημιουργίας.

Μια πραγματικά νέα εποχή αρχίζει για τον κόσμο όλο από τη στιγμή που η Παρθένος Μαρία αποδέχεται τη μετοχή της στο θεϊκό σχέδιο.

            «Τιμούμε την Παναγία», λέει ο Κάλλιστος Γουέαρ «επειδή είναι η Μητέρα του Θεού. δεν την τιμούμε μεμονωμένα, άλλα λόγω της σχέσης της με το Χριστό. Έτσι, η τιμή που δείχνουμε στη Θεοτόκο, όχι μόνο δεν μειώνει τη λατρεία μας προς το Θεό, άλλα ακριβώς έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, όσο περισσότερο τιμούμε τη Θεοτόκο, τόσο περισσότερο συνειδητοποιούμε τη μεγαλειότητα του Υιού της, επειδή τιμούμε τη Μητέρα ακριβώς λόγω του Υιού».

            «Γεννώντας τον Χριστό, ως Παγκόσμια Εύα, τον γεννά για όλους και επομένως τον γεννά και για κάθε ψυχή» (Π. Εύδοκίμωφ).

            Γεννά το Χριστό, που είναι το φως της Αλήθειας, της δικαιοσύνης, το φως «το φωτίζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον». «Πάντα άνθρωπον» χωρίς διακρίσεις.

            Η προσφορά της Παναγίας δεν σταματά εκεί. Ακολουθεί το Γιό της παντού. Νωρίς-νωρίς παίρνει το δρόμο της εξορίας, της προσφυγιάς, για να τον γλυτώσει από τον Ηρώδη.

Μετά από χρόνια θα δει τον Σωτήρα του κόσμου Σταυρωμένο και θα υποφέρει μαζί Του.

            Οι Ευαγγελιστές τονίζουν ότι η Παναγία σ’ ολόκληρη τη ζωή της, άκουγε με προσοχή όσα ο Χριστός της έλεγε. Κι όχι μόνο τα άκουγε, άλλα και τα βίωνε. Λέει ο Λουκάς: «Η Μήτηρ αυτού διετήρει πάντα τα ρήματα ταύτα εν τη καρδία αυτής».

            Η Θεοτόκος αποτελεί πρότυπο για κάθε Χριστιανό στον αγώνα του για τελείωση-θέωση. Αν ο Χριστιανός θέλει να της μοιάσει, τότε ο μόνος δρόμος είναι στη ζωή του να τηρήσει αυτό, που η Παρθένος απηύθυνε στους υπηρέτες του γάμου στην Κανά «ό,τι αν λέγη υμίν ποιήσατε» (Ιω. 2,5). Να τηρεί δηλαδή τις εντολές του Θεού, για να φθάσει στην αγιότητα.

            Τελικά, πρώτη η Παναγία απέδειξε, θα ’λεγε κανείς, ότι η αγιοσύνη δεν είναι ουτοπία, αλλά κερδίζεται με την ομορφιά της ανθρώπινης φύσης δηλαδή, όταν  δεν αλλοιωθεί απ’ την αμαρτία .

            Η Παναγία είναι η ελπίδα για κάθε απελπισμένο. Ο Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, κατόρθωσε να ξεφύγει από τις θλίψεις και τα αδιέξοδα της ζωής και να ξαναβρεί το δρόμο της χαράς και της δημιουργίας, χάρη στη Μητέρα του Θεού. Όπως αναφέρει ο ίδιος, αυτό που το στήριξε ήταν η καθημερινή προσευχή του: «την πάσαν ελπίδα μου εις Σέ ανατίθημι. Μήτερ του Θεού, φύλαξόν με υπό την σκέπην σου». Αυτή έμαθε παιδί και αυτή τη προσευχή έμαθε στα παιδιά του.

Η Θεοτόκος μοιράζει την αγάπη της σ’ όλους, απαλύνει τον πόνο των κατατρεγμένων, γίνεται το στήριγμα για τα θύματα της ζωής και της ιστορίας.