π. Δημήτρη Θεοφίλου:Σιωπηρή συνενοχή ή αντίδραση στον φασισμό;

Σιωπηρή συνενοχή ή αντίδραση στον φασισμό;

Του παπα Δημήτρη Θεοφίλου*

«Η τόλμη, η ειλικρίνεια και το νοιάξιμο για τον αδιάκριτα πλησίον,

 μας καθιστούν αυθεντικούς ανθρώπους,

φορείς ελπίδας και πολιτισμού για ένα ξάστερο αύριο»

Θα περίμενε κανείς η «καθεύδουσα και αυτοαπασχολούμενη» ελλαδική εκκλησία, να τολμήσει, να ρισκάρει, να διακινδυνεύσει να βρεθεί απέναντι από το σκοτάδι, το νεοφασισμό και το νεοναζισμό που εκκολάπτεται ξανά σαν το αυγό του φιδιού, και μας απειλεί σαν κοινωνία, σαν πολιτισμό, σαν δημοκρατία. Σιωπά όμως ενοχικά, όπως έκανε  το 1936-1940 με τη φασιστική-ναζιστική μεταξική δικτατορία, αλλά και πολύ πιο πρόσφατα με την αμερικανοκίνητη δικτατορία 1967-1974 των συνταγματαρχών.

Η ιστορία πώς να ξεπλύνει τόση αδιάντροπη ενοχή και συνεργασία. Ακόμη μέχρι σήμερα βγαίνουν νοσταλγοί «δεσποτάδες» (θα ήταν προσβολή για τον επισκοπικό θεσμό να τους ονοματίσουμε αλλιώτικα) και λιβανίζουν ξεδιάντροπα τους βρικόλακες και εμπόρους εθνικοφροσύνης του λαού και των ιερών και οσίων της ιστορίας μας.

Χείλη λοιπόν ερμητικά κλειστά, βρισκόμενα σε ουδέτερη σιωπή, αλλά ουδέτερη σιωπή δεν υπάρχει, παρά μόνο σιωπηρή συνενοχή. Γόνοι, παιδιά και εγγόνια συνεργατών κατακτητών, δοσίλογων και ταγματασφαλιτών σηκώσανε κεφάλι και έχουν άποψη για τα πάντα χρησιμοποιώντας τη δημοκρατία στης οποίας το σώμα έχουν ασελγήσει επανειλημμένως. Πριν αρκετούς αιώνες κάποιοι πρόγονοί μας θα αναφωνούσαν λίγη «ΑΙΔΩΣ ΑΡΓΕΙΟΙ».

Ντρέπομαι ειλικρινά σαν πολίτης αλλά και σαν κληρικός αυτού του τόπου, να ανέχομαι και να συνεχίζω να καλύπτω με τη σιωπή και ανανδρία μου, όλο αυτό το συμφερτό δήθεν αγανακτισμένων φασιστοειδών που επαγγέλλονται μια νέα ναζιστική κοινωνία με «καθαρούς φυλετικά  άρειους με βάση το DNA», έτσι αποφάσισα να σπάσω τη σιωπή μου και σε αυτό προσκαλώ και άλλους.

Αν τα τελευταία εκλογικά αποτελέσματα δεν ήταν  τόσο ανατριχιαστικά, ίσως να περιοριζόταν το όλο ζήτημα στο χώρο της ψυχιατρικής, αλλά δυστυχώς η κατάσταση «ξεφεύγει» εχθές χτύπησαν και τραυμάτισαν κάποιους που είχαν διαφορετική άποψη, σήμερα χτύπησαν γυναίκες μέλη του κοινοβουλίου αύριο θα κάνουν πογκρόμ όπου και όποιον στοχοποιήσουν. Είναι μια  επικίνδυνη μειοψηφία, θα τους αφήσουμε «αδέσποτους» να μας «υπερασπίζονται» ή να μας «κακοποιούν» ανάλογα με τις αρρωστημένες διαθέσεις τους;

Είμαστε οι πολλοί, ας βάλουμε τα όρια ανοχής και αντοχής, σαν συντεταγμένη κοινωνία, σαν πολιτισμός, σαν θρησκευτικό ή ιδεολογικό «πιστεύω» απέναντι στη βία, στο φασισμό και το σκοτάδι. Λυπάμαι πολύ γιατί τούτες εδώ οι σκέψεις αρθρώνονται από κάποιον χαμηλά στην εκκλησιαστική και κοινωνική ιεραρχία με οικογένεια και βαριές υποχρεώσεις και όχι από εκείνους που θα έπρεπε ως πνευματικοί ταγοί να αφήσουν τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα και τις αξόδευτες «ευσεβείς» προθέσεις και να εκτεθούν, να διακριθούν, να τοποθετηθούν, να τολμήσουν, αφήνοντας πίσω Mercedes, μίτρες, αυτοκρατορικούς μανδύες, πατερίτσες και αυτό-ικανοποιητικά κιτς συλλείτουργα που προκαλούν τόσο με τη χλιδή τους όσο και με τον αρχοντο-χωριατισμό τους, τον αναξιοπαθούντα αδελφό.

Στο πρόσωπο του καθενός χωριστά και όλων μαζί η εκκλησία, θα έπρεπε να αναγνωρίζει το πρόσωπο του Χριστού. Στο βαθμό λοιπόν και στην έλλειψη αναγνωρισιμότητας αυτού του ίδιου του Χριστού αναδεικνύεται περίτρανα το ξαστόχισμα του ουρανού και της Βασιλείας Εκείνου που τα έδωσε όλα δίχως να προσδοκά τίποτε.  

Ξέρω πως με τα λόγια τούτα πολλοί ξεβολεύονται και ενοχλούνται, αλλά τι να κάνουμε ο Χριστός και η διδασκαλία του ποτέ δεν υπήρξαν, βολικά εργαλεία, στα χέρια τυράννων, δημοκόπων και άπραγων θεατών της ιστορίας.

Αν η σύγχρονη ελλαδική εκκλησία δεν τολμήσει να αναμετρηθεί με τον κακό εαυτό της και δεν ανταποκριθεί με εμπειρικό και βιωματικό τρόπο (και όχι με αδάπανες φανφάρες από τους άμβωνες)  - στις ανάγκες των καιρών και του λαού της, που σίγουρα δεν περιορίζονται μόνο σε προσφορά τροφής αλλά σε δόσιμο νοήματος ζωής, με σταυρικό παράδειγμα που δείχνει και μαρτυρά την επερχόμενη φαεσφόρα ανάσταση -  είναι καταδικασμένη τόσο ενδοϊστορικά  όσο και μεταφυσικά σε μη αναγνωρισιμότητα, ως φορέα αληθινού νοήματος της όντως ζωής και κιβωτού της σωτηρίας, από τον μοναδικό Κύριο και Δεσπότη της.

* O παπα-Δημήτρης Θεοφίλου είναι εφημέριος στη  Φωκίδα. Είναι έγγαμος, πατέρας 3 παιδιών, Πτυχ. Θεολογίας, Πτυχ. Ψυχολογίας, Μaster Θεολογίας, Πτυχ. βυζαντινής μουσικής.