Με πρωτοβουλία της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος πραγματοποιήθηκε ενημερωτική συνάντηση για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά. Η σύσκεψη έγινε στην έδρα της Ιεράς Συνόδου, στην Ιερά Μονή Πετράκη, την Παρασκευή 4 Μαΐου 2012.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υπό την προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Ιερωνύμου και την παρουσία των Μελών της Ιεράς Συνόδου. Προσκλήθηκαν και έλαβαν μέρος ο Σύμβουλος του Ι.Ε.Π. κ. Σταύρος Γιαγκάζουγλου, οι Σχολικοί Σύμβουλοι Θεολόγων, η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων που εκπόνησε το νέο Πρόγραμμα Σπουδών και το Διοικητικό Συμβούλιο της Π.Ε.Θ. Επίσης, έλαβαν μέρος, προσκεκλημένοι με την ιδιότητα του Σχολικού Συμβούλου ή του Μέλους της Επιτροπής, ο Πρόεδρος του Θεολογικού Συνδέσμου "Καιρός" Ανδρέας Αργυρόπουλος και ο Πρόεδρος του Παγκρήτιου Συνδέσμου Θεολόγων Γεώργιος Στριλιγκάς
Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών είχε υποβάλει στην Ιερά Σύνοδο Υπόμνημα που αναφερόταν στις βασικές θέσεις και τα χαρακτηριστικά του νέου Προγράμματος Σπουδών και του Οδηγού του Εκπαιδευτικού των Θρησκευτικών.
Κατά τη συζήτηση έγινε παρουσίαση βασικών πτυχών του νέου Προγράμματος Σπουδών και έγινε ανταλλαγή απόψεων και προτάσεων, ενώ η πρωτοβουλία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και της Ιεράς Συνόδου για την πραγματοποίηση της συνάντησης χαρακτηρίστηκε από όλους ως εξαιρετικά σημαντική για το θεολογικό χώρο και το μάθημα των Θρησκευτικών.
Τρίτη συνεδρία της Δ.Ι.Σ. για το μήνα Μάιο
Συνήλθε σήμερα Παρασκευή, 4 Μαΐου 2012, στην τρίτη Συνεδρία Της η Διαρκής
Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπό την Προεδρία του Μακαριωτάτου
Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.
Κατά την σημερινή Συνεδρία :
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος επικύρωσε τα Πρακτικά της προηγουμένης Συνεδρίας.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος ανέγνωσε την
εισήγησή του σχετικά με το «Υπόμνημα για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών στα
Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου» της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την
εκπόνηση του νέου Προγράμματος.
Ακολούθησε η συνάντηση με τους Σχολικούς Συμβούλους και τα μέλη της
Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων. Στην συνάντηση δόθηκε η δυνατότητα να
τοποθετηθούν οι Σχολικοί Σύμβουλοι και οι Θεολόγοι για τα θέματα που προκύπτουν
κατά την διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών σύμφωνα με το νέο
Πρόγραμμα Σπουδών.
Στην συζήτηση ακούσθηκαν και οι απόψεις των Σεβασμιωτάτων Μελών της
Διαρκούς Ιεράς Συνόδου. Ο Μακαριώτατος έκλεισε τον πρώτο αυτό διάλογο της
Ποιμαινούσης Εκκλησίας με τους Διδάσκοντες το μάθημα των Θρησκευτικών,
εκφράζοντας τις ευχαριστίες του και τονίζοντας ότι «αυτή η συνάντηση είναι ένα
πρώτο βήμα, πολύ χρήσιμο• όλα αυτά τα οποία ακούσθηκαν, καταγράφηκαν και θα
αξιοποιηθούν κωδικοποιώντας τα, και όταν θα ξανασυναντηθούμε, θα έχουμε ένα
κείμενο πάνω στο οποίο θα μπορούμε να συνεργαστούμε. Σας ευχαριστώ».
Εκ της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου
ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΗ ΙΕΡΑΝ ΣΥΝΟΔΟΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Επί του
"Υπομνήματος για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού και
Γυμνασίου"
της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την εκπόνηση του νέου Προγράμματος
Μακαριώτατε Αγιε Πρόεδρε, Σεβασμιώτατοι Συνοδικοί, Πατέρες και Αδελφοί,
Τα τελευταία χρόνια διεξάγεται ένας διάλογος στην ελληνική κοινωνία περί του
χαρακτήρος του μαθήματος των θρησκευτικών στα Σχολεία της Χώρας.Ο διάλογος
προέκυψε ως απάντηση αφ’ενός στο αίτημα για δημιουργική ανανέωση του
μαθήματος και αφ’ ετέρου στις προτάσεις ή απειλές βάσει συγκεκριμένης
επιχειρηματολογίας νομικών και πολιτικών κύκλων περί καταργήσεως του
μαθήματος.
Από το 2002 στο πλαίσιο προστασίας των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων,
διαμορφώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας νέο καθεστώς για την χορήγηση
απαλλαγής από το ΜτΘ σε ετεροδόξους και αλλοθρήσκους με απλή δήλωση του
κηδεμόνα ή του ενήλικου μαθητή "οτι δεν είναι Χριστιανός Ορθόδοξος, χωρίς να
είναι υποχρεωτική η αναφορά του θρησκεύματος στο οποίο ανήκει".
Το 2008 τρείς Εγκύκλιοι του Υπουργείου Παιδείας και μιά ερμηνευτική διευκρίνηση
του τότε Υπουργού, προσπάθησαν να εναρμονισθούν με αποφάσεις του Ευρωπαϊκού
Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ανεξάρτητων Αρχών της Χώρας μας,
που ήθελαν η απαλλαγή από το μάθημα να γίνεται με απλή διατύπωση του αιτήματος
από τον ενδιαφερόμενο χωρίς άλλη εξήγηση.
Προξένησαν αλληλοσυγκρουόμενες και κάποτε έντονες ανακοινώσεις της ΟΛΜΕ,
του Συνηγόρου του Πολίτη, της ΠΕΘ, των Θεολογικών Σχολών κ.α.
Με αφορμή αυτό το θόρυβο, άρχισαν να αποκρυσταλλώνονται και να προτείνονται
κάποιες "μορφές" του ΜτΘ που, όπως ήταν αναμενόμενο, πυροδότησαν άλλες
αντιπαραθέσεις και δημιούργησαν πολώσεις τόσο στην Εκπαιδευτική Κοινότητα όσο
και σε Θεολογικούς κύκλους.
Οι «μορφές» του ΜτΘ που προτάθηκαν ήταν οι εξής:
Α. ΜτΘ με ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ
(προτάθηκε από την ΟΛΜΕ, τον Συνήγορο του Πολίτη, κ.α)
Θέλει το ΜτΘ να είναι υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές επειδή:
1. ανταποκρίνεται στη νέα πραγματικότητα της σχολικής τάξης (μεγάλα ποσοστά
ετεροθρήσκων μαθητών, ετεροδόξων και θρησκευτικά αδιάφορων),
2. εξετάζει το θρησκευτικό φαινόμενο ως ιστορική και παρούσα πραγματικότητα,
3. διασφαλίζει τον ελεύθερο σχηματισμό οποιασδήποτε θρησκευτικής συνείδησης,
4. εγγυάται την απουσία απαλλαγών και τον υποχρεωτικό χαρακτήρα του μαθήματος,
5. κατοχυρώνει τα εργασιακά δικαιώματα των θεολόγων εκπαιδευτικών.
Επισημαίνεται ότι με τον θρησκειολογικό προσανατολισμό του ΜτΘ δεν συμφωνεί
κανένας θεολογικός χώρος στην Ελλάδα, σήμερα.
ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ
Προς:
- Τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος
Κοινοποίηση:
- Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο της Εκκλησίας Κρήτης
- Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (υπ’ όψιν
κ. Σταύρου Γιαγκάζογλου, Συμβούλου ΠΙ/ΙΕΠ)
Θέμα: Ενημερωτική εκδήλωση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας
της Ελλάδος για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών των Θρησκευτικών
Μ α κ α ρ ι ώ τ α τ ε Ά γ ι ε Π ρ ό ε δ ρ ε ,
Σ ε β α σ μ ι ώ τ α τ ο ι Ά γ ι ο ι Σ υ ν ο δ ι κ ο ί Α ρ χ ι ε ρ ε ί ς
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Παγκρήτιου Συνδέσμου Θεολόγων, αφού
ενημερώθηκε από τον Πρόεδρο του Συνδέσμου κ. Γεώργιο Στριλιγκά, Σχολικό
Σύμβουλο Θεολόγων και Μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του νέου
Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά, σχετικά με την ενημερωτική
εκδήλωση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, με θέμα
το νέο Πρόγραμμα Σπουδών των Θρησκευτικών, σε έκτακτη συνεδρία του
(Αριθ. Πράξ. 2/2-5-2012), αποφάσισε ομοφώνως τα παρακάτω:
Α. Καταρχάς, εκφράζουμε θερμές ευχαριστίες προς τη Διαρκή Ιερά
Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος για το αυθεντικό ενδιαφέρον για όλα τα
θέματα που αφορούν στο μάθημα των Θρησκευτικών. Εκφράζουμε ταπεινά,
προς τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.
Ιερώνυμο, Πρόεδρο της Ιεράς Συνόδου, και τους Σεβασμιωτάτους Συνοδικούς
Αρχιερείς, θερμά συγχαρητήρια για την αξιόλογη αυτή πρωτοβουλία.Β. Για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών υποβάλλουμε τις παρακάτω θέσεις:
Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών των Θρησκευτικών, καθώς και ο Οδηγός του
Εκπαιδευτικού που το συνοδεύει, συγκεντρώνουν πολλά θετικά
χαρακτηριστικά στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της αποστολής και της
διδακτικής ανανέωσης του μαθήματος των Θρησκευτικών. Η θέση μας αυτή
βασίζεται στους παρακάτω λόγους:
1. Το Πρόγραμμα Σπουδών θεμελιώνεται σε στέρεα επιστημονική και
παιδαγωγική βάση. Ακολουθεί σύγχρονες και γενικά παραδεκτές στην
εκπαιδευτική κοινότητα παιδαγωγικές θεωρίες μάθησης και
στρατηγικές διδακτικής. Με το νέο Πρόγραμμα υπερβαίνονται πολλές
από τις διδακτικές δυσκολίες του παρελθόντος, που ενώ ήταν γνωστές
δεν υπήρχε το κατάλληλο πλαίσιο για την αντιμετώπισή τους.
2. Έχει πλούσια και επίκαιρη σκοποθεσία. Πέρα από γνώσεις,
ενδιαφέρεται για αξίες, στάσεις, δεξιότητες-ικανότητες και με πολλή
ευαισθησία κινείται σε όλο το φάσμα του γνωστικού, συμμετοχικού,
συναισθηματικού και ψυχοκινητικού τομέα. Λαμβάνει υπόψη τα
παιδαγωγικά χαρακτηριστικά και τις ανάγκες των παιδιών σύμφωνα
με την ηλικία τους και όχι μόνο. Τα διδακτικά θέματα κατανέμονται
κυρίως με βάση αυτά τα χαρακτηριστικά.
3. Οδηγεί σε ένα πολυτροπικό περιβάλλον μάθησης, μέσα από την
αξιοποίηση δημιουργικών τεχνικών μάθησης και την παρουσίαση
άφθονων δειγματικών προτάσεων διδασκαλίας. Δεν είναι κατάλογος
διδακτέας ύλης. Είναι ένα εργαλείο στα χέρια του εκπαιδευτικού, με
σκοπό τη μάθηση μέσα από σύγχρονες διδακτικές προσεγγίσεις και
τεχνικές, στο πλαίσιο της διερευνητικής, συνεργατικής και βιωματικής
διδασκαλίας. Απελευθερώνει τις δημιουργικές δυνάμεις των παιδιών
που καλούνται να συμμετέχουν ενεργητικά στη διδασκαλία και να
διαμορφώνουν προσωπικό νόημα μέσα από αυτή, καθώς και του
εκπαιδευτικού ο οποίος αναδεικνύεται σε ουσιαστικό σχεδιαστή-
συντονιστή της διδασκαλίας-μάθησης.
4. Από την αρχή μέχρι το τέλος, έχει ως πυρήνα μελέτης την Ορθόδοξη
πίστη και παράδοση, αποβλέποντας καταρχήν στη δημιουργία ενός
στιβαρού μορφωτικού υποβάθρου από την οικεία θρησκευτική
παράδοση και στη συνέχεια τη γνωριμία και το διάλογο με το
διαφορετικό, διατηρώντας τις αναγκαίες ισορροπίες ανάμεσα στο
οικείο και το έτερο.
5. Αναδεικνύει και τεκμηριώνει πολύπλευρα την παιδαγωγική αποστολή
του μαθήματος των Θρησκευτικών, πράγμα που είναι εξαιρετικά
αναγκαίο, στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε, τόσο για λόγους
ουσιαστικούς, δηλ. παιδαγωγικούς και εκπαιδευτικούς, όσο και για τις
ποικίλες αμφισβητήσεις της ύπαρξης και της αποστολής του. Γι’ αυτό, είναι θετικό ότι το Πρόγραμμα Σπουδών αξιοποιεί σύγχρονη
θεολογική, παιδαγωγική και κοινωνική γλώσσα.
Γ. Επισημαίνουμε ότι άλλο είναι η ετοιμασία και παραγωγή του
Προγράμματος Σπουδών και άλλο η εφαρμογή του στην εκπαιδευτική πράξη.
Για την αποτελεσματική εφαρμογή, επιπλέον απαιτείται:
1. Ουσιαστική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.
2. Παραγωγή κατάλληλου εκπαιδευτικού και διδακτικού υλικού (νέα
βιβλία - διδακτικά πακέτα).
3. Επαρκής διοικητική υποστήριξη τόσο της πιλοτικής όσο και της
γενικευμένης εφαρμογής. Με αφορμή τις μεγάλες δυσκολίες της
κοινωνίας μας κατά την τρέχουσα περίοδο, είναι σώφρον να
συνεχιστεί η πιλοτική εφαρμογή και κατά το επόμενο σχολικό έτος και
στη συνέχεια να ακολουθήσει η καθολική εφαρμογή.
Δ. Το μάθημα των Θρησκευτικών, ως υψηλή πνευματική και παιδαγωγική
παρακαταθήκη, πρέπει να παραμείνει ανεπηρέαστο από κάθε αντιπαράθεση
(πολιτική, ακαδημαϊκή, θεολογική) που δεν αφορά στην αποστολή του. Το
γόνιμο πνεύμα διαλόγου και συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων
προσώπων και θεσμών και η συστράτευση ολόκληρου του θεολογικού
κόσμου μπορούν να φέρουν θετικά αποτελέσματα στην πορεία ανανέωσης,
αναβάθμισης και ισχυροποίησης της θέσης του μαθήματος στην Εκπαίδευση.
Με τον προσήκοντα βαθύτατο σεβασμό
Για το Δ.Σ. του Συνδέσμου
Ο Πρόεδρος
Γεώργιος Στριλιγκάς
Ο Γεν. Γραμματέας
Αντώνιος Δουνδουλάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου