π. Αλέξανδρος Σμέμαν:Τι είναι ευτυχία;

Τι είναι ευτυχία; Είναι το να ζει κανείς όπως ζούμε τώρα εμείς με την Λιάνα. Οι δύο μας, απολαμβάνοντας την κάθε ώρα- τον πρωινό καφέ, δυο-τρείς ώρες ησυχίας το βράδυ. Καμιά «ειδική» συζήτηση. Τα πάντα είναι σαφή, και γι αυτό τόσο ωραία!.... Στην αιωνιότητα, στην Βασιλεία θα χρειάζεται μόνο το «Άγιος, Άγιος, Άγιος», μόνο λέξεις δοξολογίας και ευχαριστίας, μόνο προσευχή και λάμψη του πληρώματος, και της χαράς. ..

Πολλοί άνθρωποι, αν όχι η πλειοψηφία, ηδονίζονται με την αχαλίνωτη δραστηριότητα, επειδή φοβούνται να σταθούν πρόσωπο προς πρόσωπο με την ζωή, με τον εαυτό τους, με τον θάνατο. Βαριούνται, και η πλήξη είναι το βασίλειο του διαβόλου. Βαριεστημένοι και φοβισμένοι, κλείνουν τα αυτιά τους με την δράση με τις ιδέες και τις ιδεολογίες…

http://plibyos.blogspot.com/

π. Αντώνιος Πινακούλας:Ας θησαυρίζουμε στον ουρανό ακολουθώντας τον Χριστό στον Σταυρό.

Αγαπητοί αδελφοί, τέταρτη Κυριακή του Τριωδίου σήμερα και παραμονή της Μ. Σαρακοστής. Γι’ αυτό και στο ευαγγέλιο ακούσαμε συγκεκριμένες οδηγίες του Χριστού σχετικά με τη νηστεία, την προσευχή και τη συγχώρεση. Είναι αυτά με τα οποία θα διέλθουμε τη Μ. Σαρακοστή. Αλλά εκτός αυτών, ο Χριστός μάς έδωσε ακόμα μια οδηγία, μία εντολή. «Μη θησαυρίζετε θησαυρούς επί της γης». Πέρα δηλαδή από τις συγκεκριμένες οδηγίες, μας έδωσε ακόμα και μία εντολή που περιλαμβάνει όλες τις προηγούμενες και αφορά μια συγκεκριμένη, αυτονόητη για μας δραστηριότητα: το να συγκεντρώνουμε αγαθά για το μέλλον πάνω σ’ αυτή τη γη. «Μη θησαυρίζετε θησαυρούς επί της γης», μη συγκεντρώνετε θησαυρούς στη γη που τους τρώει η σκουριά κι ο σκόρος. Μην τα συγκεντρώνετε γιατί θαρθούν οι κλέφτες, θα διαρρήξουν το σπίτι και θα τα κλέψουν. Θησαυρίστε θησαυρούς στον ουρανό, όπου δεν κινδυνεύουν ούτε από τον σκόρο ούτε από τη σκουριά. Έτσι είπε ο Χριστός.

Βέβαια, γι’ αυτή τη δραστηριότητα των ανθρώπων χρησιμοποίησε εικόνες της εποχής εκείνης. Τότε οι άνθρωποι συγκέντρωναν πολύτιμα υφάσματα και πολύτιμα μέταλλα. Γιατί αυτά είχαν αξία παντοτινή. Τα συγκέντρωναν και μάλιστα οι πλούσιοι είχαν στο σπίτι τους ένα συγκεκριμένο μέρος, έναν συγκεκριμένο χώρο που τον  ‘λέγαν «θησαυρό». Γιατί εκεί αποθησαύριζαν αυτά τα πράγματα, τα πολύτιμα μέταλλα, ενδύματα και υφάσματα και γενικά ό,τι θεωρούσαν πολύτιμο και το οποίο δεν μπορούσε να καταστραφεί. Κι γι΄ αυτό και κινδύνευαν από τους κινδύνους που είπε ο Χριστός.

Ασφαλώς εμείς σήμερα δεν σκεφτόμαστε έτσι και δεν ενεργούμε έτσι. Εμείς θησαυρίζουμε με άλλους τρόπους. Ίσως με καταθέσεις στις τράπεζες, με ασφάλειες, με άυλους τίτλους και πάντως με άλλους τρόπους. Ελάχιστοι από μας σκέφτονται με τον ίδιο εκείνο παλιό τρόπο ή τουλάχιστον σε πολύ μικρότερο βαθμό μαζεύουν και συγκεντρώνουν πολύτιμα πράγματα. Αλλά βέβαια αν κανείς συγκρίνει αυτά τα δύο, υπάρχει μια πολύ μεγάλη διαφορά πάνω στην αίσθησή μας γι’ αυτά. Σκεφτείτε έναν άνθρωπο που έχει έναν συγκεκριμένο χώρο στο σπίτι του όπου συγκεντρώνει τους θησαυρούς του και πηγαίνει πότε-πότε, τους ανοίγει και τους βλέπει. Και αισθάνεται καλά. Έχει άλλη αίσθηση του θησαυρού αυτός, από έναν άλλον άνθρωπο που έχει τα χρήματά του στις τράπεζες. Εντελώς διαφορετικά πράγματα το ένα από το άλλο.

Ο Χριστός είπε και μια άλλη παραβολή για κάποιον που ενώ έσκαβε στο  ξένο χωράφι όπου δούλευε, ξαφνικά ανακαλύπτει έναν θησαυρό. Είναι τέτοια η χαρά του που σκεπάζει αμέσως το θησαυρό, πουλάει ό,τι έχει και δεν έχει, δανείζεται ακόμα, και αγοράζει το χωράφι για να έχει τον θησαυρό δικό του. Απ’ τη μεγάλη χαρά ήρθε σε συναίσθηση αυτής της κατάστασης. Και λέει ο Χριστός ότι η βασιλεία του Θεού μοιάζει με αυτή την κατάσταση, με αυτό που αισθάνεται εκείνος που βρίσκει τον θησαυρό ενώ σκάβει, χωρίς να το περιμένει, με τρόπο δηλαδή αναπάντεχο. Ή πάλι  είπε στον νέο εκείνον που ήρθε να τον συμβουλευτεί να πουλήσει όλα όσα έχει, να τα δώσει στους φτωχούς και να αποκτήσει έτσι θησαυρό στον ουρανό και να έρθει να τον ακολουθήσει. Και στα δύο αυτά παραδείγματα, στους δύο αυτούς λόγους του Χριστού, βρίσκουμε το ίδιο πράγμα. Ότι ο ένας κουράζεται, αγωνίζεται, σκάβει μέσα στο χωράφι, και βρίσκει τον θησαυρό, που δεν τον περιμένει. Και την άλλη συμβουλή επίσης στον νέο να δώσει στους φτωχούς όλα όσα έχει για να έχει θησαυρό στον ουρανό και να τον ακολουθήσει. Δηλαδή, ξανά, να στερηθείς αυτά που έχεις, αυτά στα οποία στηρίζεσαι και να στηριχθείς σε μένα κι έτσι, έχοντας θησαυρίσει στον ουρανό, έλα να με ακολουθήσεις. Και τα δυο πράγματα, και ο κόπος για να βρει κανείς τον θησαυρό, και η στέρηση των αγαθών, έχουν ένα κοινό στοιχείο: τον πόνο, την προσπάθεια –αυτό που κάνει ο άνθρωπος και έρχεται αντιμέτωπος με τον εαυτό του.  Αυτό ακριβώς θα συμβεί με μας από αύριο, μπαίνοντας στη Μ. Σαρακοστή. Θα ‘ρθούμε αντιμέτωποι με τον εαυτό μας. Με τις επιθυμίες τις δικές μας. Με αυτές πρέπει να παλέψουμε. Αλλά στο τέλος μάς περιμένει η αίσθηση της βασιλείας του Θεού, η Ανάσταση του Χριστού. Κάτι που δεν μπορούμε να το υπολογίσουμε, που δεν μπορούμε να το σκεφτούμε, που ξεπερνάει κάθε σκέψη και λογική, γιατί αυτή είναι η αίσθηση της βασιλείας του Θεού.

Αγαπητοί αδελφοί, το να πει κάποιος σήμερα σε έναν άνθρωπο να μη σκέφτεται το μέλλον και να μην προσπαθεί να το εξασφαλίσει, θα ακουστεί ανόητο και χωρίς σκοπό. Πώς θα γίνει; Όλοι έχουμε ανάγκες κι ο καθένας από μας έχει τις δικές του ανάγκες, τις μετράει και βρίσκει πόσο απαραίτητο είναι να κάνει αυτό το πράγμα. Εκεί που δεν συμφωνούμε μεταξύ μας είναι, πού τελειώνουν οι ανάγκες μας και πού συνεχίζονται οι επιθυμίες μας. Λυσσασμένες μάχες έχουν γίνει γύρω απ’ αυτό το πράγμα. Πού τελειώνει η ανάγκη και αρχίζει η επιθυμία; Είναι πάρα πολύ δύσκολο αυτό να το διακρίνει κανείς και να το ξεχωρίσει. Κι αυτό διότι σκεφτόμαστε με τη λογική μας. Ακούμε μια εντολή τού Χριστού. Την ξέρουμε, είναι ένα συμπέρασμα από την εμπειρία των ανθρώπων. Αλλά αυτό είναι έξω από μας. Είναι πολύ μακριά από μας. Εμείς δεν σχετιζόμαστε με αυτό. Ας το σκεφτόμαστε, ας το έχουμε στο μυαλό μας. Η καρδιά μας απέχει πάρα πολύ απ’ αυτό. Κι αυτή η απόσταση δεν μπορεί να μετρηθεί. Αυτή η απόσταση χωράει τα πάντα. Και τις ελάχιστες ανάγκες και τις μεγαλύτερες επιθυμίες. Κι έτσι άκρη δεν μπορούμε να βρούμε.

Ο Χριστός όμως μας έδωσε ένα μέτρο, ένα σημάδι στο σημερινό ευαγγέλιο. Όπου είναι η καρδιά σας, εκεί είναι και ο θησαυρός σας. Ό,τι έχετε μέσα στην καρδιά σας, αυτός είναι ο θησαυρός σας. Θα σας θυμίσω ένα παράδειγμα που διαβάζουμε σε ένα παλιό βιβλίο της Εκκλησίας που έχει βίους των ασκητών. Εκεί λέει για τον αββά Ποιμένα, ένα μεγάλο ασκητή της Αιγύπτου, ότι κάποια στιγμή βρέθηκε σε έκσταση. Βρέθηκε σε κατάσταση της χάριτος του Θεού, κι ένας μαθητής του -πολύ πιστός που ήταν δίπλα του και κατάλαβε- τον ρώτησε: πού ήσουνα πριν από λίγο πάτερ; Κι εκείνος είπε: βρισκόμουν δίπλα από τον Σταυρό του Χριστού στον Γολγοθά. Μαζί με την Παναγία. Έκλαιγα κι εγώ μαζί της. Κι ήθελα πάντοτε να είμαι  εκεί. Ο θησαυρός αυτού του ανθρώπου ήταν ο Σταυρός του Χριστού. Η καρδιά του ήταν στον Σταυρό του Χριστού. Έκλαιγε μαζί με την Παναγία και ήθελε να είναι πάντα εκεί. Ό,τι δηλαδή εμείς θα αρχίσουμε από αύριο. Τι θα αρχίσουμε; Να μελετούμε το Πάθος του Χριστού. Να μελετούμε τον Σταυρό Του όλες αυτές τις πενήντα μέρες. Και στο τέλος θα βρεθούμε κι εμείς, τη Μ. Παρασκευή, δίπλα από τον Σταυρό του Χριστού μαζί με την Παναγία. Σε τι κατάσταση θα είμαστε τότε; Θα είμαστε σαν αυτή που βρισκόταν ο ασκητής, να κλαίμε κι εμείς και να θέλουμε να είμαστε πάντα εκεί, και να μη θέλουμε ποτέ να φύγουμε;

Βέβαια καταλαβαίνουμε εμείς τώρα, απ’ αυτά που γράφει το ευαγγέλιο, ότι αυτό δεν ήταν κάτι απλό. Στον Γολγοθά, στον Σταυρό του Χριστού, εκεί που καθόταν δίπλα στον Σταυρό η Παναγία και ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, εκείνη τη στιγμή δημιουργούνταν η Εκκλησία. Η οικογένεια εκείνη μέσα στην οποία βρισκόμαστε κι εμείς. Θυμόσαστε τι είπε ο Χριστός στον Ιωάννη και στην Παναγία. Στην Παναγία είπε «αυτός είναι ο γιος σου», και στον Ιωάννη «αυτή είναι η μητέρα σου». Εδώ τώρα δημιουργείται μια άλλη οικογένεια. Μια οικογένεια που έχει μητέρα την Παναγία και με έναν πρωτότοκο αδελφό. Σε αυτόν μπήκαμε όλοι μας. Η Μ. Σαρακοστή θέλει να μας δείξει, περισσότερο απ’ όλα, ακριβώς αυτό. Ότι για να γίνουμε αδελφοί του Χριστού, πρέπει να σηκώσουμε τον Σταυρό, πρέπει να καταλάβουμε κάποιες από τις δικές του ευθύνες. Πρέπει να πάψουμε να θησαυρίζουμε με οποιονδήποτε τρόπο για τον εαυτό μας. Αλλά να θησαυρίζουμε για τον Χριστό, για τον ουρανό... Όπως λέει ένας σοφός, «τίποτα δεν μπορεί να προφυλάξουμε εμείς. Μπορεί να φυλαχθεί οτιδήποτε στα χέρια ενός άλλου», και ο πιο εγγυημένος φύλακας είναι ο ίδιος ο Χριστός. Κι ο καλύτερος χώρος και το μεγαλύτερο θησαυροφυλάκιο είναι ο ουρανός, εκεί που κατοικεί ο Χριστός. Μέσα στην Εκκλησία λοιπόν, που θα τη συναντήσουμε και πάλι μπροστά μας, πορευόμενοι τώρα για την Ανάσταση, εκεί που θα μας αξιώσει ο Θεός την αίσθηση της βασιλείας του, ας έχουμε στον νου μας αυτές τις εντολές και τις οδηγίες του Χριστού. Ας στρέψουμε την πιο σοβαρή από τις δραστηριότητές  μας σε διαφορετικό τρόπο, με διαφορετικό σκοπό. Ας μη θησαυρίζουμε πάνω στη γη, και οι φτωχοί και οι πλούσιοι. Αλλά ας θησαυρίζουμε στον ουρανό ακολουθώντας τον Χριστό στον Σταυρό. Αμήν!

26-2-2012          

Θανάση Ν. Παπαθανασίου:Σαρακοστή: νηστευτές στον δρόμο

Ολόκληρη τη σαρακοστή νηστεύω. Νηστεύω, δηλαδή, από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι τα ξημερώματα της Κυριακής του Πάσχα. Νηστεύω γιατί έχω μπροστά δρόμο, κι όταν έχεις δρόμο δεν θέλεις να βαρύνεις. Καθαυτή η λέξη "σαρακοστή" δεν σημαίνει τίποτα άλλο, παρά μέτρημα του δρόμου που απομένει. Σα να λέει: "σαράντα μέρες υπολείπονται...". Η σαρακοστή δεν υπάρχει επειδή τάχα οι μέρες της είναι ιερότερες ή μαγικότερες! Υπάρχει χάριν του τερματισμού της! Υπάρχει για να μυεί στην έννοια του οράματος, του καινούργιου που βρίσκεται στο τέρμα των σαράντα ημερών: στη Μεγαλοδομάδα και εν τέλει στην Ανάσταση! Κι έτσι, νηστευτής σημαίνει ύπαρξη προσανατολισμένη στο μέλλον. Το να νηστεύω σημαίνει όχι απλώς να δηλώνω, αλλά και να ζω με όλες τις διαστάσεις της ύπαρξής μου (πνευματικές και βιολογικές αξεχώριστα) το ότι ο κόσμος τούτος, ο βυθισμένος στη φθορά και στο άδικο, οφείλει να αλλάξει. Οφείλει να βιωθεί ως ένας κόσμος ο οποίος δεν μπορεί να χορτάσει τον άνθρωπο που διψά για ζωή. Κι όταν μιλάμε για αλλαγή του κόσμου, δε μιλάμε για κατάργηση ή εξάτμισή του ή αντικατάστασή του από καποιο υπερπέραν.

Αλλαγή του κόσμου, στη χριστιανική οπτική, σημαίνει απελευθέρωσή του από κάθε θάνατο, κυριολεκτικό και μεταφορικό: από κάθε τι που νεκρώνει την ανθρωπιά, που βάζει ημερομηνία λήξης στην αγάπη, που διακόπτει τον έρωτα, που κολοβώνει το δίκιο. Μέχρι τη θανάτωση του θανάτου, δηλαδή μέχρι τα ξημερώματα της Κυριακής του Πάσχα, μέχρι να ακουστεί η ιαχή "Χριστός Ανέστη!", έχουμε πόλεμο - όχι άραγμα, όχι ανεμελιά. Έχουμε μπροστά μας δρόμο που περνά από Γολγοθά, από το κόστος δηλαδή, του να αντιπολιτεύεσαι τον κόσμο τούτο. Κι ο δρόμος δεν προκύπτει αυτόματα! Τον φτιάνει η πράξη. Σαρακοστή, λοιπόν, σημαίνει άσκηση στη διάκριση. Άσκηση στο να μην είμαι αδιάκριτος παμφάγος καταναλωτής ιδεών και καταστάσεων, αλλά πηδαλιούχος του εαυτού μου. Ικανός στο να διακρίνω τι δέχομαι και τι αρνούμαι. Η σαρακοστή, κοντολογής, είναι πράξη βαθειά πολιτική και βαθειά θρησκευτκή ταυτόχρονα. Και η πίστη στην Ανάσταση είναι πράξη για την Ανάσταση, στάση βαθειά πολιτική και βαθειά θρησκευτική ταυτόχρονα, η στάση όσων αρνούνται να αναγνωρίσουν το φασισταριό του θανάτου ως μοιραίο και αναπόφευκτο. Μεγάλη κουβέντα, και μακάρι να την αντέξουμε! Και γι' αυτό οι ευχές την περίοδο αυτή είναι ευχές για κουράγια. "Καλή Σαρακοστή" σημαίνει καλό δρόμο. Μα, "καλή Ανάσταση" σημαίνει πως ο δρόμος αυτός έχει ένα φτάσιμο: το καινούργιο που σπάζει τη μιζέρια και την υποτέλεια.

Η ημερίδα του Παγκρήτιου Συνδέσμου Θεολόγων για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών Θρησκευτικών

Του Γεωργίου Στριλιγκά

Σχολικού Συμβούλου Θεολόγων

Προέδρου του Παγκρήτιου Συνδέσμου Θεολόγων

Ο Παγκρήτιος Σύνδεσμος Θεολόγων πραγματοποίησε παγκρήτια θεολογική ημερίδα στο Ηράκλειο, το Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2012. Στο πλαίσιο της ημερίδας έγινε εκδήλωση ενημέρωσης-διαλόγου, με θέμα «Το νέο πιλοτικό Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά», καθώς επίσης η ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου. Έλαβαν μέρος θεολόγοι εκπαιδευτικοί από ολόκληρη την Κρήτη.

Στην εκδήλωση για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών, την κεντρική εισήγηση με θέμα «Βασικές αρχές, προσανατολισμοί και καινοτομίες του νέου Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά», έκανε ο κ. Σταύρος Γιαγκάζογλου, δρ. θεολογίας, Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου / Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Στην ομιλία του ο εισηγητής παρουσίασε αδρομερώς τις βασικές αρχές και τα περιεχόμενα του Προγράμματος Σπουδών, με έμφαση στα καινοτομικά του χαρακτηριστικά. Εξήγησε γιατί το νέο Πρόγραμμα Σπουδών χαρακτηρίζεται σε μεγάλο βαθμό Πρόγραμμα Διαδικασίας, αφού δίνει έμφαση στη διδακτική διεργασία και έρχεται να στηρίξει πολύπλευρα και πρακτικά τη διδασκαλία-μάθηση. Αναφέρθηκε διεξοδικά στο θεωρητικό υπόβαθρο και το παιδαγωγικό πλαίσιο της αλλαγής και εξήγησε ότι πρόκειται για περαιτέρω ανάπτυξη και εμπλουτισμό των θετικών στοιχείων που ήδη στα τελευταία χρόνια έχουν δοκιμαστεί στην εκπαίδευση. Τόνισε την κεντρική θέση που έχει στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών η Ορθόδοξη παράδοση, ως τοπική ιστορία, πίστη, λατρεία, ζωή και γενικότερα πολιτισμός. Επίσης, μίλησε για το άνοιγμα διαλόγου και κριτικής προσέγγισης που επιχειρείται προς τις μεγάλες χριστιανικές και θρησκευτικές παραδόσεις του κόσμου. Πρόκειται για στοιχειώδη θέματα που εισάγονται με προσοχή και με βάση τα ιδιαίτερα ψυχοπαιδαγωγικά χαρακτηριστικά των παιδιών, με σκοπό από τη μια την καλύτερη κατανόηση της οικείας παράδοσης και από την άλλη την καλλιέργεια του αναγκαίου σεβασμού προς τη διαφορετικότητα. Τέλος, τον ελπιδοφόρο προσανατολισμό προς τη διερευνητική, συνεργατική και βιωματική μάθηση, με άφθονες διδακτικές προτάσεις και νέα διδακτικά υλικά που παρέχονται τόσο από το νέο Πρόγραμμα Σπουδών όσο και τον πολυσέλιδο Οδηγό του Εκπαιδευτικού.

Ακολούθησε εισήγηση-παρουσίαση από τον γράφοντα, με θέμα «Η διδασκαλία στα Θρησκευτικά με βάση το νέο Πρόγραμμα Σπουδών». Η εισήγηση αναφέρθηκε στο πώς προσεγγίζεται και αξιοποιείται το Πρόγραμμα Σπουδών στο διδακτικό έργο και επικεντρώθηκε σε συγκεκριμένα παραδείγματα διδακτικών προσεγγίσεων.

Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε εκτενής συζήτηση, στην οποία είχαν την ευκαιρία να μιλήσουν πολλοί θεολόγοι, που ενδιαφέρθηκαν να πληροφορηθούν κυρίως για επιμέρους διαστάσεις των προτεινόμενων περιεχομένων, τον ρόλο των νέων τεχνολογιών, τις διαδικασίες αξιολόγησης κ.ά. Πολλοί δεν έκρυψαν την ανησυχία τους για τις αναμενόμενες αλλαγές στο Γενικό και Επαγγελματικό Λύκειο και την τύχη του μαθήματος των Θρησκευτικών σε αυτά. Εντύπωση προκάλεσε η αυθόρμητη παρέμβαση εκπαιδευτικού από σχολείο όπου ήδη εφαρμόζεται πιλοτικά το νέο Πρόγραμμα Σπουδών, ο οποίος περίγραψε ως πολύ  ενθαρρυντικές  τις μέχρι τώρα εντυπώσεις, αν και δεν απουσιάζουν, όπως είναι αναμενόμενο,  ορισμένες πρακτικές δυσκολίες που αφορούν στην πιλοτική εφαρμογή.

Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος, ο οποίος υποδέχθηκε τους θεολόγους, αφού η εκδήλωση φιλοξενήθηκε σε χώρο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, παρακολούθησε τις εργασίες από την αρχή μέχρι το τέλος, υπέβαλε καίριες ερωτήσεις και παρατηρήσεις για τα θεματικά περιεχόμενα και τις μεθόδους διδασκαλίας που προτείνει το νέο Πρόγραμμα Σπουδών. Ιδιαιτέρως αναφέρθηκε στην αξία σπουδής της Ορθόδοξης παράδοσης και τόνισε το πνεύμα ομόνοιας, ενότητας και διακονίας που πρέπει να διακρίνει τους θεολόγους.

Τελικά, η πρόταση του νέου Προγράμματος Σπουδών των Θρησκευτικών, όπως παρουσιάστηκε και συζητήθηκε στην ημερίδα των θεολόγων της Κρήτης:

1.      Παρουσιάζει ένα μάθημα ανοικτό και πλουραλιστικό. Διατηρεί  και αναπλαισιώνει τον γνωστικό και παιδαγωγικό του χαρακτήρα.

2.      Λαμβάνει υπόψη τις απαιτήσεις των καιρών και τις σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες των μαθητών.

3.      Οι συντεταγμένες του μαθήματος των Θρησκευτικών ξεκινούν και έχουν επίκεντρο τη θρησκευτική παράδοση του τόπου. Εάν θελήσουμε να τις απεικονίσουμε σχηματικά, στον πυρήνα του μαθήματος διακρίνουμε, σε ένα πρώτο βασικό κύκλο, την Ορθόδοξη παράδοση, στη συνέχεια ξεδιπλώνεται ένας δεύτερος κύκλος που περιλαμβάνει τις μεγάλες χριστιανικές παραδόσεις της Ευρώπης και τέλος ένας ευρύτερος κύκλος που περιλαμβάνει ορισμένα στοιχεία από τις μεγάλες θρησκείες του κόσμου. Τελικά, το Πρόγραμμα Σπουδών, εξασφαλίζοντας τον σεβασμό στον πλουραλισμό και την ετερότητα, αναφέρεται σε ένα «στιβαρό μορφωτικό πλαίσιο γνώσης και κατανόησης του Χριστιανισμού και της Ορθοδοξίας, ως πνευματικής και πολιτισμικής παράδοσης της Ελλάδας και της Ευρώπης αλλά και ως ζωντανής πηγής έμπνευσης, πίστης, ηθικής και νοηματοδότησης για τον κόσμο και τον άνθρωπο, τη ζωή και την ιστορία».

4.      Για την προσέγγιση του θρησκευτικού φαινομένου στην ιστορία και στον πολιτισμό προτείνονται ερευνητικές, κριτικές και διαλεκτικές μαθησιακές διεργασίες, καθώς επίσης η προσωπική, ελεύθερη, κριτική, δημιουργική, ενεργητική και συνεργατική συμμετοχή των μαθητών.

5.      Τέλος, η πιλοτική εφαρμογή του Προγράμματος αποσκοπεί στην ευρύτατη διδακτική δοκιμή, τον αναστοχασμό και τις αναγκαίες τροποποιήσεις και βελτιώσεις όπου αυτό κριθεί αναγκαίο. Επιβάλλεται ο καλόπιστος διάλογος και η συνεργασία όλων των συντελεστών του εκπαιδευτικού έργου, για την ευόδωση αυτού του σκοπού.

Με βάση όλα τα παραπάνω, η ημερίδα του Παγκρήτιου Συνδέσμου Θεολόγων μπορεί να θεωρηθεί ότι στέφθηκε με επιτυχία από όλες τις πλευρές: Τη συμμετοχή των θεολόγων εκπαιδευτικών, τις ενδιαφέρουσες εισηγήσεις, τη γόνιμη συζήτηση και κυρίως το πολύτιμο πνεύμα συνεργασίας που επικράτησε, με γνώμονα τον κοινό σκοπό για την προαγωγή και ανανέωση του μαθήματος των Θρησκευτικών.

Οφειλόμενη διευκρίνιση: Ο γράφων επιστράτευσε φιλότιμα το δημοσιογραφικό του δαιμόνιο για να συλλάβει τυχόν κρυφο-νεοεποχίτικες  προσεγγίσεις ή κάποιο ίχνος έστω λανθάνοντα θρησκευτικού συγκρητισμού στην εκδήλωση, χάριν του φιλοπερίεργου και φιλοθεάμονος διαδικτυακού κοινού, πλην όμως απέτυχε παταγωδώς. Κατά γενική ομολογία, σκέτη ματαιοπονία! Ίσως ο εκκλησιαστικός χώρος, ίσως τα πρόσωπα όλων των συμμετεχόντων, ίσως τα υπό διαπραγμάτευση θέματα, ίσως το εκκλησιαστικό χρώμα των ημερών, ίσως όλα αυτά μαζί ενέπνευσαν «πνεύμα σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης» αποδιώχνοντας κάθε «πνεύμα αργίας, περιεργείας, φιλαρχίας και αργολογίας». Καλή Τεσσαρακοστή αδελφοί!

http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=8550

Με αφορμή το κείμενο του Αλέξανδρου Σμέμαν ....μια ενδιαφέρουσα κουβέντα στο facebook( πέρυσι τέτοιες μέρες)..

• ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΟ facebook ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΜΕΜΑΝ ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΑΜΕ ΧΘΕΣ...
  
  
  
  Χριστοφορος Αρβανιτης 
  

  ‎" Όσο για την γενική νηστεία είναι ανάγκη αυτή να περιορίζεται σε διάρκεια και να συνδυάζεται με τη Θεία Ευχαριστία". Πώς και από πού καταλήγει ή προτείνει ο Σμέμαν σύνδεση νηστείας και Θ. Ευχαριστίας? Βιβλικές παραπομπές δεν υπάρχουν. Στην πατερική θεολογία επίσης απουσιάζει μια τέτοια σύνδεση. Στη νεώτερη εμφανίζεται από την περίοδο της Τουρκοκρατίας και μετά και συνδέεται μάλλον με μια τυποφάνεια προετοιμασίας προσέλευσης στη Θ. Κοινωνία, καθώς η προσέλευση είχε αρχίσει ήδη να παίρνει διαστάσεις περιοδικές. Αν λοιπόν υπάρχει θεο=λογία σε αυτή τη θέση του Σμέμαν θα ήθελα να ξέρω. Η δική μου θέση και πρακτική δεν αποδέχεται ούτε στο ελάχιστο μια τέτοια προϋπόθεση. Περισσότερο μια ηθικιστική παρεκτροπή διακρίνω παρά μια προτροπή άσκησης. Χρησιμοποιείται ηθικιστικά η Θ.Κοινωνία για να πείσει τον πιστό να ασκηθεί στη νηστεία ως ασκηση προετοιμασίας. Μάλλον το αντίθετο θα έπρεπε να συμβαίνει. Η κορύφωση της θ. Λειτουργίας ως κοινωνία Θεού και ανθρώπων δεν μπορεί να συνδέται με το τι έχω φάει και αν έχω φάει και κάτω από ποιές συνθήκες συνέβη αυτό.

  
  

  14 ώρες πριν ·  ·  1 άτομο
• 
  

  Thanasis Kalamatas Αγαπητέ Ανδρέα πριν λίγα χρόνια, εδώ στη Μυτιλήνη, με αφορμή αυτό το βιβλίο του π. Σμέμαν, αλλά κι ένα άλλο μικρούλικο σε σχήμα, με τίτλο: Πως πρέπει να εξομολογούμε και πως να εξομολογούμεθα, είχα γράψει μερικά άρθρα και τα δημοσίευσα στα ΑΙΟΛΙΚΑ ΝΕΑ και στο ΕΜΠΡΟΣ Μυτιλήνης. Είχα βρει τον μπελά μου, τότε. Μέχρι και λογοκρισία σε πίνακα ανακοινώσεων κεντρικού ναού της πόλης, με το όνομά μου γραμμένο φαρδιά πλατιά είχα υποστεί. Ξέρεις τι εννοώ. Τα ζεις από κοντά!!!
  

  12 ώρες πριν · 
• 
  

  Chrysostomos Stamoulis 
  

  Αγαπητοί φίλοι, για χάρη της συζήτησης παραπέμπω σε ένα απόσπασμα από άρθρο μου, που δημοσιεύθηκε πριν λίγα χρόνια, με τίτλο: Η «επιζήμιος ευλάβεια» και η εφαρμογή της στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Η επίδραση του αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας στον άγιο Μακάριο Κορίνθου το Νοταρά και το φιλοκαλικό κίνημα. "[...]Οπωσδήποτε στο σημείο αυτό, θα πρέπει να τονιστεί ότι η «ανοιχτή πρόσκληση» του Χριστού στο Κυριακό δείπνο δεν απευθύνεται στους καθαρούς, στους επαρκείς. Τέτοια «επιζήμιος ευλάβεια» που στοχεύει σε μια ειδική κατηγορία «αξίων», δεν υφίσταται στην πατερική αυτοσυνειδησία . Η Εκκλησία, δηλαδή ο Χριστός, δεν ζητά από τους πιστούς μια κάποια μορφή ιδεολογικής καθαρότητας, αλλά τη μετάνοιά τους, την κατανόηση της ανεπάρκειάς τους, τη διάθεση εγκατάλειψης οποιουδήποτε πεσιμιστικού ψυχολογισμού αναξιότητας και την προσφορά της υπάρξεως τους στην ευσπλαχνία του δωροδότη Θεού. Αυτοί, λοιπόν, που θέλουν να είναι εραστές της αιώνιας ζωής, αυτοί που εύχονται να έχουν εντός τους το χορηγό της αθανασίας, δεν θα πρέπει να αδιαφορούν για τη μυστική ευλογία, όπως κάποιοι αμελείς πράττουν, ούτε βέβαια θα πρέπει να καταλήγουν στην «επιζήμιο ευλάβεια», σε μια μορφή, δηλαδή, διαβολικής ευλάβειας, ψευτοευλάβειας, που τους κρατά μακριά από τη βρώση και την πόση του σώματος της ζωής. Και τούτο, διότι ο Χριστός λειτουργεί το μυστήριο της σωτηρίας και προσκαλεί κάθε ευσεβή και φιλόθεο στην μυστική τράπεζα, χωρίς να υπολογίζει τα παραπτώματα των ανθρώπων, καθώς γνωρίζει ότι η γιατρειά δίνεται σε ασθενείς και εξάπαντος όχι σε υγιείς. Με άλλα λόγια, όπως δυναμικά σημειώνει ο καθηγητής Ματσούκας, ο άνθρωπος σώζεται για την ανεπάρκειά του και οπωσδήποτε όχι για την επάρκειά του. Έτσι, η ευχαριστία δεν αποτελεί αντίδοτο μόνον του θανάτου του ανθρώπου, αλλά και των νοσημάτων του και συνεπώς εφόδιο για την επανεύρεση του χαμένου κέντρου του ηθικού βίου.
  Όταν ο άγιος της Εκκλησίας ομολογεί ότι «δοκιμάσας δε τα κατ’ εμαυτόν, ουκ άξιον όντα βλέπω», οπωσδήποτε δεν ηθικολογεί, αλλά δηλώνει το αυτονόητο της ορθόδοξης ευσέβειας, που γνωρίζει ότι η αγάπη του ανθρώπου δεν πρόκειται ποτέ να φτάσει την αγάπη του δημιουργού Θεού προς το κτίσμα, τη σταυρωμένη αγάπη. Έτσι, η σωτηρία δεν αποτελεί γι’ αυτόν κατάκτηση, αλλά δώρο που χαρίζει ο Θεός της ζωής". Να είστε καλά...και καλή Σαρακοστή.

  
  

  12 ώρες πριν ·  ·  6 άτομα
• 
  

  Paraskeva Vassa Αυτή η προσέγγιση είναι ανακουφιστική....
  

  11 ώρες πριν ·  ·  2 άτομα
• 
  

  Thanasis Kalamatas Κύριε Σταμούλη δεν θα διαφωνήσω μαζί σας. Έχω διαβάσει το άρθρο σας. Ο λόγος σας είναι πεντακάθαρος και ατόφιος. Αυτήν την "κάποια μορφή ιδεολογικής καθαρότητας" στιγμάτισα κι εγώ στα άρθρα μου, κάποτε εδώ στη Μυτιλήνη και κόντεψα να περάσω από "Ιερή Εξέταση"!!!
  

  11 ώρες πριν ·  ·  1 άτομο
• 
  

  Thanasis Kalamatas Έχοντας, βέβαια, ως μεγάλο αγκωνάρι τον αξέχαστο δάσκαλο Ν. Ματσούκα!!!
  

  11 ώρες πριν ·  ·  3 άτομα
• 
  

  Chrysostomos Stamoulis 
  

  Κυρίλλου Αλεξανδρείας, Ερμηνεία ή υπόμνημα εις το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον 4, PG 73, 584D-585 Α: «Αλλ’ είπερ εσμέν της αιωνίου ζωής ερασταί, ει τον της αθανασίας χορηγόν εν εαυτοίς έχειν ευχόμεθα, μη κατά τινας των αμελεστέρων το ευλογείσθαι παραιτώμεθα, μηδέ παγίδα και βρόχον ημίν εξαρτυέτω την επιζήμιον ευλάβειαν ο βαθύς εις πανουργίαν διάβολος. Ναι γαρ γέγραπται, φησίν× ¨ο εσθίων εκ του άρτου, και πίνων εκ του ποτηρίου αναξίως, κρίμα εαυτώ εσθίει, και πίνει×’ δοκιμάσας δε τα κατ’ εμαυτόν, ουκ άξιον όντα βλέπω. Πότε τοίνυν άξιος έση, και παρ’ ημών ο τούτο λέγων ακούσεται× πότε σαυτόν παραστήσεις τω Χριστώ; Ει γαρ μέλλεις αεί καταπτοείσθαι τοις ολισθήμασιν, ολισθαίνων δε ουκ αν ποτε παύση× ‘τις γαρ συνήσει παραπτώματα;’ κατά τον άγιον Ψαλμωδόν, αμέτοχος ευρεθήση παντελώς του αϊδίου σώζοντος αγιασμού».

  
  

  11 ώρες πριν ·  ·  3 άτομα
• 
  

  Paraskeva Vassa και όταν βλέπω τις ιερόδουλες να κοινωνούν το βράδυ της Ανάστασης στο μικρό εκκλησάκι που πηγαίνω νιώθω τη δύναμη των παραπάνω λόγων.........και όχι μόνον..
  

  11 ώρες πριν ·  ·  3 άτομα

Η παραβολή του Σπλαχνικού Πατέρα

(από το blog της συναδέλφου Αθανασίου Έλενας το οποίο και συστήνουμε ανεπιφύλακτα σε όλους τους συναδέλφους)

Την εποχή του Χριστού ήταν υπερβολικά σεβαστό αλλά συνάμα αυστηρό και τρομερό το πρόσωπο του θεού (μήπως κάπως έτσι είναι για κάποιους ακόμη και σήμερα;)
Με την παραβολή αυτή ο Ιησούς ανατρέπει την τότε ισχύουσα αντίληψη για τον Θεό και παρουσιάζει το σπλαχνικό και φιλάνθρωπο πρόσωπό του. Αποκαλύπτει τον Θεό της απέραντης αγάπης, ελευθερίας και συγνώμης για όλους.

Μέσα λοιπόν από την παραβολή του σπλαχνικού Πατέρα μαθαίνουμε ποιος είναι στ΄αλήθεια ο Θεός!
Και μάλλον η παραβολή αυτή λειτουργεί για όλους μας κάπως "θεραπευτικά" καθώς απέχει πολύ από την ιδέα ενός Θεού τιμωρού που υπάρχει στο μυαλό των περισσότερων!!!
Λες κι ο Θεός κάθεται και περιμένει πότε θα κάνεις το πρώτο λάθος για να σε τιμωρήσει!!!!
Είναι αλήθεια!!Ο Θεός ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ αλλά όχι να τιμωρήσει!!Είναι εκεί και περιμένει να δεχτεί κοντά του κάθε άνθρωπο που θέλει να βρεθεί κοντά στο Θεό!!!
Γιατί ο Θεός αυτός είναι Θεός της αγάπης.Αγαπάει και συγχωρεί!
Ο Θεός Πατέρας αγαπάει πέρα από κάθε όριο, χωρίς καμία προϋπόθεση!!!

Κεντρικό πρόσωπο της παραβολής είναι ο πατέρας σε σχέση προς όσα κάνει και για τους δυο γιους.Τα δυο αδέρφια περιγράφονται διαφορετικά αλλά ο πατέρας παραμένει και προς τους δυο ο ίδιος: εύσπλαχνος. Κάνει και για τους δυο το ίδιο όμως με διαφορετικό τρόπο. Προς τον μικρότερο τρέχει να τον υποδεχτεί με θέρμη και να τον αποκαταστήσει στην πρότερη του κατάσταση. Αλλά και προς τον μεγαλύτερο συμπεριφέρεται το ίδιο θερμά: τον παρακαλεί να γιορτάσει μαζί τους.
Ο Θεός, λοιπόν, αγαπά απέραντα όλους , παραμένει σπλαχνικός προς όλους, και με τον τρόπο που ο καθένας έχει ανάγκη.
Και όπως θα πει και ο Νικόλαος Καβάσιλας τον 14ο αιώνα:
"Ο Θεός είναι:
πιο στοργικός από κάθε φίλο,
πιο δίκαιος από κάθε κυβερνήτη,
πιο τρυφερός από κάθε πατέρα,
πιο πολύ μέλος μας από όσο τα ίδια μας τα μέλη,
πιο αναγκαίος σε μας από την ίδια την καρδιά μας"

Το μόνο που ζητάει είναι πραγματική μετάνοια...

"Τῆς πατρώας δόξης σου, ἀποσκιρτήσας ἀφρόνως, ἐν κακοῖς ἐσκόρπισα, ὃν μοι παρέδωκας πλοῦτον, ὅθεν σοι, τὴν τοῦ ἀσώτου, φωνὴν προσφέρω· ἥμαρτον, ἐνώπιόν σου, Πάτερ οἰκτίρμον, δέξαι με μετανοῦντα, καὶ ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου."

http://alliotikathriskeytika.blogspot.com/2012/02/blog-post_1716.html?spref=fb

Η λυτρωτική πορεία μας προς το Πάσχα και ο δυναμικός χαρακτήρας της άσκησης, μυστήριο λειτουργικό

Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑ

Θεολόγου Καθηγητού

Είναι αδύνατο να εκφράσει κανείς ορθό θεολογικό λόγο για την περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής και της λυτρωτικής πορείας του καθενός μας προς το Πάσχα, ερήμην της διδασκαλίας των Πατέρων της Εκκλησίας. Φαίνεται παράδοξο το γεγονός ότι αυτή η περίοδος της εκκλησιαστικής ζωής, για πολλούς δείχνει να αποτελείται από έναν περιορισμένο αριθμό από τυπικούς κανόνες, όπως για παράδειγμα οι κανόνες για  τη νηστεία και τη μετάνοια, που σε κάποια συγκεκριμένη ιστορική περίοδο η Εκκλησία μας θεσμοθέτησε. Θλίβεται πράγματι κανείς, όταν διαπιστώνει την αποξένωση και την εν πολλοίς ανεπάρκεια ουκ ολίγων θεολόγων και κληρικών, οι οποίοι με σχολαστικό τρόπο, που κατευθείαν παραπέμπει σε  ρωμαιοκαθολικίζουσα και προτεσταντίζουσα νοοτροπία, "διυλίζουν τον κώνωπα", ενίοτε μάλιστα στο έπακρο, προκλητικά διαστρεβλώνουν τη διδασκαλία της Εκκλησίας, και επιβάλλουν πολλές φορές μια τρομακτική τυπολατρία της πορείας μας προς το Πάσχα.

Θα πρέπει κάποτε να γίνει γνωστό, ότι η Θεολογία των Πατέρων της Εκκλησίας, ποτέ δεν βασίστηκε σε αφηρημένα αξιώματα, που τίποτε άλλο δεν κάμουν από το να ακρωτηριάζουν το Σώμα της. Το αντίθετο μάλιστα, αφετηρία της υπήρξε ο εσχατολογικός χαρακτήρας της Αποκάλυψής της. Και βέβαια, υπό την ορθή αυτή θεώρηση των πραγμάτων, η πατερική Θεολογία ουδέποτε αρκέστηκε σε εξαναγκασμούς, όπως για παράδειγμα, για να γευτείς την κοινωνία σου με το Χριστό πρέπει πρώτα να περάσεις από μια αφόρητη ευσεβιστική κατάσταση του τύπου «πριν κοινωνήσεις μην αναβάλεις την εξομολόγησή σου». Προσωπικά δεν μπορώ να συμμεριστώ  αυτήν την ηθικολογία μερικών θεολογούντων. Για το λόγο, ότι εξάπαντος η Παράδοση της Εκκλησίας τέτοιου είδους εξαναγκασμούς κατηγορηματικά τους αποτίναξε από πάνω της. Δεν είναι δυνατόν κάποιοι να μιλούν ως πνευματικοί πατέρες, στο έργο τους να συμπεριλαμβάνουν την κηδεμονία ψυχών, και παρόλο το σεβασμό που εμπνέουν πολλοί απέναντί τους, χωρίς πολλές φορές να το γνωρίζουν, να ενεργούν με ανάλογους τρόπους με αυτούς των γκουρού, να δεσμεύουν συνειδήσεις, να εκμεταλλεύονται πνευματικά τους τέκνα και γενικά η σχέση τους με αυτά να είναι τελείως καταναγκαστική. Τέτοιου είδους συμπεριφορές νεκρανασταίνουν παλαιότερες παραθρησκευτικές νοοτροπίες.

Με την ενέργεια του χαρισματικού σώματος των αγίων της, η Εκκλησία ουδέποτε είδε τη διδασκαλία της ως τρόπο συμπεριφοράς, αλλά ως τρόπο ζωής, με υπαρκτικό περιεχόμενο. Αυτό το νόημα έχει το Ευαγγέλιο και η Παράδοσή της.

Καταλαβαίνει βέβαια κανείς εύκολα, ότι τούτη η θεώρηση πολλές φορές ξενίζει. Όμως μια είναι η βασική προϋπόθεση της: η συνάντηση με το Σταυρωμένο και Αναστημένο Χριστό είναι ένα απολαυστικό πανηγύρι που καταρρακώνει τη φθορά και το θάνατο, απεγκλωβίζει την καρδιά από τη στασιμότητα, και μεταμορφώνει και ανεβάζει ψυχή και σώμα στη σφαίρα της θείας ζωής, προσφέροντάς την ευχαριστιακά στο Θεό. Γι’ αυτό η βήμα – βήμα πορεία μας προς το Πάσχα, προς το φως της Ανάστασης, ως προϋπόθεση έχει το πέρασμά μας, μέσα από την υπενθύμιση της συμβολικής γλώσσας της μέλλουσας κρίσης και από την κλίμακα των παθών και των αρετών. Μόνο που αυτή η πορεία δεν πρέπει να υπαχθεί στη σημασία της συμπεριφοράς, αλλά πληρέστερα να προσεγγιστεί μέσα από την αυτοπαράδοσή μας στην αγάπη του Αναστάντος Χριστού.         

Ο Σταυρωμένος και Αναστημένος Χριστός της Μεγάλης Εβδομάδας, μας αποκαλύπτει τον τρόπο της κενωτικής Ενανθρώπισής του, της θυσιαστικής σταυρικής αυτοπροσφοράς. Αποκαλύπτεται ο ίδιος ως τρόπος ύπαρξης και ταυτόχρονα ως τρόπος σχέσης, που στη γλώσσα των Ευαγγελιστών σημαίνεται με τη λέξη αγάπη, ισοδύναμη με αυτή του έρωτα: «όταν τω έρωτι της αγάπης προς Θεόν ο νους εκδημή, τότε ούτε τινός των όντων παντάπασιν επαισθάνεται, υπό γαρ του θείου και απείρου φωτός καταλαμπόμενος, αναισθητεί προς πάντα τα υπ' αυτού γεγονότα, καθάπερ ο οφθαλμός προς τους αστέρας, του ηλίου ανατέλλοντος», κατά την έκφραση του αγίου Μαξίμου του Ομολογητή. Υπ’ αυτές τις προϋποθέσεις και ο θεόπνευστος λόγος του αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας «Θεός ο εμός έρως εσταύρωται», πιστοποιεί τον ευαγγελικό λόγο του Ιωάννη «ο Θεός αγάπη εστί».

Η οικείωσή μας με το περιρρέον κλίμα των ημερών του Πάσχα δεν εξαρτιέται από ηθικές συνταγές του καθώς πρέπει, αλλά αποτυπώνεται και αναπαριστάνεται μέσα σε όλες τις μορφές της εκκλησιαστικής ζωής, η οποία αποτελεί το κύριο κομμάτι της Ορθόδοξης Παράδοσης. Ολάκερος ο πλούτος της, βιβλικά, πατερικά και λειτουργικά κείμενα, βυζαντινή τέχνη, συναξάρια, ήθη και έθιμα της παράδοσής μας και πλείστα άλλα πολιτιστικά στοιχεία, εκφράζουν με ακρίβεια την αλήθεια της συμφιλίωσης ολόκληρης της κτίσης με το Θεό, έλεγε ο αξέχαστος καθηγητής Νίκος Ματσούκας.

Ατυχώς όμως σήμερα πλείστοι θεολόγοι και κληρικοί, αδυνατούν να συλλάβουν τούτη την απλή αλήθεια, αρκούμενοι μόνο στην παρουσίαση της πίστης υπό το ένδυμα ευσεβιστικών και εξωεκκλησιαστικών ή παραεκκλησιαστικών τάσεων και ομάδων. Ο ακριβής θεολογικός λόγος για τη σταυροαναστάσιμη πορεία μας προς το Πάσχα, δεν μπορεί να προσβλέπει σε σχήματα τυπικής προετοιμασίας, αλλά στον εκκλησιασμό των όντων, όπως η εμπειρία της εκκλησιαστικής κοινότητας ρωμαλέα διδάσκει. Η ψηλάφηση του θανάτου που με το θάνατο πατήθηκε, υφίσταται μόνο όταν πραγματώνεται ο δεσμός της ουράνιας και επίγειας πραγματικότητας. Όλη η πίστη μας λέγει ο αξέχαστος πατήρ Αλέξανδρος Σμέμαν «είναι ότι με το δικό Του θάνατο ο Χριστός άλλαξε τη φύση ακριβώς του θανάτου. Τον έκανε πέρασμα - "διάβαση", "Πάσχα" - στη Βασιλεία του Θεού μεταμορφώνοντας τη δραματικότερη τραγωδία σε αιώνιο θρίαμβο, σε νίκη». Σε αυτή τη δραματική πορεία προς τη νίκη του θανάτου, εκλεκτό προνόμιο του ανθρώπου, είναι ότι ο Αναστημένος Χριστός γίνεται τόπος χάρης, και χάρη στο θείο αυτό τόπο, μπορούμε να γίνουμε Θεοί κατά χάρη, επί γης και εν ουρανώ. 

Η πορεία μας προς Πάσχα στην εκκλησιαστική παράδοση, ζωντανή εν μέσω των λειτουργικών της μνημείων, απαιτεί ένα καλύτερο αίτημα ζωής, αυτό της άσκησης, που σημαίνει περιορισμό του εγωκεντρισμού και της ατομικότητάς μας. Αυτή η άσκηση δεν διδάσκεται με ηθικές εντολές, αφηρημένους κώδικες συμπεριφοράς και διαλεκτικά πυροτεχνήματα, αλλά  με σαρκωμένα πρότυπα τρόπου ζωής.  

π.Λίβυος:Ο σιωπών Θεός και οι κραυγές...

Ο Θεός επέλεξε να φανερώνεται στον κόσμο και κυρίαρχα στις ανθρώπινες καρδιές ως πάσχων και σιωπών.

Έτσι πολλοί πίστεψαν ότι μπορούν αυτή την εκκωφαντική, μεγαλειώδη σιωπή Του να την αντικαταστήσουν με τις δικές τους εμπαθείς κραυγές, γεμίζοντας με τρόμο, φόβο, πανικό, ενοχές και μεταφυσικές απειλές τις ανθρώπινες υπάρξεις.

Όμως ο Θεός μπορεί να είναι σιωπών αλλά σε καμία περίπτωση απών! Με τους δικούς του παράδοξους και ακατανόητους, μη προβλέψιμους στα ανθρώπινα κριτήρια δρόμους, κοινωνεί τον βίο της ανθρώπινης καρδιάς, που με ειλικρίνεια διψάει την μυστηριώδη παρουσία Του.

http://www.greekcafemagazine.com/o-siwpwn-theos-kai-oi-krayges/

Μαρία Χατζηαποστόλου:Η οργή του Χριστού

«Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί,

ὅτι κλείετε τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων·

ὑμεῖς γὰρ οὐκ εἰσέρχεσθε, οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένους ἀφίετε εἰσελθεῖν».

Κατά Ματθαίον, κεφ. 23, στ. 14.

«Με τρομάζεις ακόμα, οπαδέ της ομάδας,
του κόμματος σκύλε, της οργάνωσης μάγκα,
διερμηνέα του Θεού, ρασοφόρε γκουρού,
τσολιαδάκι φτιαγμένο, προσκοπάκι χαμένο...
Προσεύχεσαι και σκοτώνεις, τραυλίζεις ύμνους οργής,
έχεις πατρίδα το φόβο, γυρεύεις να βρεις γονείς,
μισείς τον μέσα σου ξένο κι όχι, δεν καταλαβαίνω,
δεν ξέρω πού πατώ και πού πηγαίνω...».

Πατρίδα, Αλκίνοος Ιωαννίδης

     Το συγκλονιστικό τούτο τραγούδι του σπάνια χαρισματικού Αλκίνοου Ιωαννίδη, είναι στη παράλογη εποχή μας επίκαιρο παρά ποτέ… Γεμίσαμε από υποκριτές και φαρισαίους… Από φανατικούς και μισανθρώπους κάθε απόχρωσης… Κατήγοροι κάθε διαφορετικού… Εκμεταλλευτές σωμάτων… Έμποροι ψυχών… Χριστέμποροι… Εγκληματίες κατά της ίδιας της ύπαρξης, κατά της ίδιας της ζωής, καθώς αφήνουν ανθρώπους ανάπηρους στη ψυχή και στο σώμα… Και το χειρότερο είναι πως τα κρούσματα αυτά του χριστιανοφασισμού, θα αυξάνονται ολοένα, εκμεταλλευόμενα την οικονομική κρίση και τους φόβους των ανθρώπων… Η παράνοια καθημερινά κερδίζει έδαφος έναντι της καρδιάς…

     Με τούτους τους συγκλονιστικούς στίχους του, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης εκφράζει στο ακέραιο και με τον ομορφότερο τρόπο την αρρωστημένη κατάσταση της ηθικιστικής ομαδοποίησης, μα και την αντίσταση προς αυτή την αρρωστημένη κατάσταση. Τη δυσάρεστη αυτή πραγματικότητα του φανατισμού, περιγράφει μοναδικά ο Αλκίνοος Ιωαννίδης στο συγκλονιστικό τραγούδι του Πατρίδα. Εκεί όπου το ανθρώπινο πρόσωπο μετατρέπεται σε άβουλη μάζα, εκεί που ο άνθρωπος μετατρέπεται σε κοπάδι. Κάθε «διερμηνέας του Θεού», κάθε «ρασοφόρος γκουρού» προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τους υπαρξιακούς φόβους των ανθρώπων, γεμίζοντάς του τη ζωή με φαντάσματα και με ασήκωτες και απάνθρωπες ενοχές που δεν βασίζονται σε καμιά Ορθόδοξη σκέψη, παρά μονάχα στη δική του αιρετική μισαλλοδοξία, οργανώνοντας έτσι το δικό του κοπάδι, προς εξυπηρέτηση των ιδιοτελών σκοπών του. Κάθε οπαδός, ακολουθεί τυφλά τις εντολές του δυνάστη του, παραδίδοντας στα χέρια του δυνάστη, αυτό που τον κάνει αληθινό άνθρωπο… Την ελευθερία του… Καθένας κάπου θα συναντήσει τον ίδιο του τον εαυτό, είτε ως δυνάστη, είτε ως δυναστευόμενο, είτε ως καταπιεστή είτε ως καταπιεζόμενο, είτε ως θύτη, είτε ως θύμα. Εκεί όπου η ανοχή είναι ανύπαρκτη και δεν χωρά καμία αγάπη, παρά μόνο η μισαλλοδοξία. Η ιαχή «ας μείνουμε στη παράδοση», εξασφαλίζει μέσα τους τη φαινομενική ασφάλεια. Μα η παράδοση δημιουργείται για να την εκφράσουμε με το να τη πάμε ακόμη πιο πέρα, να γίνει μέσα μας ένα δημιουργικό μέγεθος ζωής και όχι μια στείρα πραγματικότητα ανυπαρξίας και θανάτου. Ο άνθρωπος μετατρέπεται τότε σε άβουλο ον δίχως ανθρώπινα χαρακτηριστικά… Το ανθρώπινο πρόσωπο μετατρέπεται σε ουδέτερο προσωπείο, ενώ αντιθέτως κάθε άνθρωπος αποτελεί μοναδική και ανεπανάληπτη προσωπικότητα στη σκέψη της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

     Αγάπη πουθενά. Μίσος στο βλέμμα για κάθε τι διαφορετικό… Η μάσκα και το προσωπείο του θρησκευόμενου που διασπά κάθε κοινωνία… Που παραμορφώνει κάθε πραγματικότητα… Που παραποιεί τους αληθινούς λόγους των Πατέρων της Εκκλησίας για να δικαιολογήσει τη δική του αίρεση… «Το πρόσωπο του τέρατος που όσο το πολεμάμε του μοιάζουμε» και «το μυαλό της κότας», όπως έλεγε ο μέγας Μάνος Χατζιδάκις: «Όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος, πάει να πει ότι του μοιάζει. Και η πιθανή προέκταση του αξιώματος είναι, να συνηθίσουμε τη φρίκη, να μας τρομάζει η ομορφιά.
[...] Από την ώρα που ο Frankenstein γίνεται στόλισμα νεανικού δωματίου, o κόσμος προχωράει μαθηματικά στην εκμηδένιση του. Γιατί δεν είναι που σταμάτησε να φοβάται, αλλά γιατί συνήθισε να φοβάται. Κι εγώ με τη σειρά μου δεν φοβάμαι τίποτα περισσότερο, απ το μυαλό της κότας. Απ’ το να υποχρεωθώ να συνομιλήσω με μια κότα ή μ’ ένα σκύλο, ή τέλος πάντων, μ’ ένα ζώο δυνατό πού βρυχάται. Τι να τους πω και πώς να τους το πω; Και μήπως δεν είναι εξευτελισμός, αν επιχειρήσω να μεταφράσω ή να καλύψω τις σκέψεις μου, κάτω από φράσεις απλοϊκές και ηλίθια νοήματα, για να καθησυχάσω τυχόν τη φιλυποψία μιας κότας, που όμως έχει άνωθεν τοποθετηθεί για να μας ελέγχει και να μας καθοδηγεί; Η υποταγή ή ο εθισμός σε μια τέτοια συνύπαρξη, ή συνδιαλλαγή, δεν προκαλεί τον κίνδυνο της αφομοίωσης ή της λήθης, του πώς πρέπει, του πώς οφείλουμε να σκεφτόμαστε, να πράττουμε και να μιλάμε; Αναμφισβήτητα αρχίσαμε να το ανεχόμαστε. Και η ανοχή, πολλαπλασιάζει τα ζώα στη δημόσια ζωή, τα ισχυροποιεί και τα βοήθα να συνθέσουν με ακρίβεια τη μορφή του τέρατος, που προΐσταται, ελέγχει και μας κυβερνά.
Το τέρας σχηματίζεται από τα ζώα κι απ’ τους εχθρούς.
Θα σας θυμίσω μια συνομιλία τότε, μέσα στη τάξη του σχολείου. Με πλησιάζει ένας ψηλός συμμαθητής, μ ένα δυσάρεστο έκζεμα στο δέρμα του προσώπου του, στραβή τη μύτη και ξεθωριασμένα τα μαλλιά του, ακατάστατα. Ήταν η πρώτη μέρα της σχολικής χρονιάς.
- Πώς λέγεσαι, ρωτάει, ενώ πλάι του είχαν σταθεί αμίλητοι δυο άλλοι, δικοί του φίλοι.
- Βασίλης, του απαντώ.
- Και που μένεις, εκείνος εξακολουθεί.
- Πάνω στο λόφο, του λέω και τον κοιτώ στα μάτια. Εκείνος χαμογέλασε κι άφησε να φανούν τα χαλασμένα δόντια του. Μου λέει:
- Εγώ μένω στην απέναντι όχθη. Είσαι λοιπόν εχθρός. Και μου δίνει μια στο κεφάλι με το χέρι του, που με πονάει ακόμα τώρα σαν το θυμηθώ. Τον κοιτάζω έτοιμος να κλάψω. Μα συγκρατιέμαι. Αυτός σκάει στα γέλια και χάνεται. Προς το παρόν. Γιατί θα τον ξαναδώ: Εισπράκτορα, εκπαιδευτή στο στρατό, τηλεγραφητή, κλητήρα στο υπουργείο, αστυνόμο, μουσικό στην ορχήστρα, παπά στην ενορία, συγκάτοικο στην πολυκατοικία, γιατρό σε κρατικό νοσοκομείο και τέλος νεκροθάφτη, όταν πετύχει να με θάψει.
[...] Πώς θ αντιδράσουμε και πώς δε θα συμβιβαστούμε με το τέρας;
[...]».[1] Πώς να μιλήσεις λοιπόν σε μια κότα; Γιατί το μυαλό ενός φανατισμένου δεν απέχει και πολύ από το μυαλό της κότας… Η μόνη διαφορά τους είναι πως μια κότα δε μισεί τους πάντες… Μ’ έναν φανατικό πώς να έλθεις σε κοινωνία; Πώς να αρθρώσεις λόγο μ’ έναν άνθρωπο που έχασε το ανθρώπινο πρόσωπό του και φορά προσωπείο; Πώς να έλθεις σε κοινωνία αγάπης με κάποιον που το μόνο που έμαθε είναι να μισεί… Κι’ όμως ο Χριστός μονάχα με τους υποκριτές και με τους Φαρισαίους τα έβαλε… Με κανέναν άλλον… Τους αμαρτωλούς τους αγάπησε και τους πόνεσε έως θανάτου… Για εκείνους πέθανε πάνω στο Σταυρό και αναστήθηκε διαλύοντας τα σκοτάδια του Άδη…

     Το επιθυμητό ζητούμενο δεν είναι η στερέωση μιας αναιμικής θεολογίας ή μιας ανεδαφικής φιλοσοφίας, τουτέστιν μιας άκρως θεωρητικής συνάφειας άνευ ζωής, αλλά η ύπαρξη ενός ισχυρού βιώματος, όπου μπορεί να συγκλονίσει την ύπαρξη και να την οδηγήσει και πάλι στη ζωή. Μια ύπαρξη η οποία θα είναι πάντα ανοιχτή στο θαύμα. Το ποθητό ζητούμενο είναι να μεταφερθούμε από το προσωπείο στο πρόσωπο. Να γίνει η Θεολογία μας λόγος ζωής, η ίδια η Ζωή και όχι θάνατος. Να σταματήσουμε το θάνατο του αιρετικού φανατισμού που κλείνει τη Βασιλεία των Ουρανών στους ανθρώπους. Η αληθινή Εκκλησία του Χριστού όμως αγκαλιάζει τους πάντες, δεν είναι καρικατούρα, δεν είναι κλειστή κάστα για εθνικόφρονες και «γνήσιους ορθοδόξους»… Αγκαλιάζει ολάκερο το Σύμπαν… Γιατί ολόκληρο το Σύμπαν είναι δημιουργία του Θεού. Είναι σώμα Χριστού Ζώντος… Του Χριστού που κρύβουν από τους ανθρώπους… Του Χριστού που κλείνουν τους δρόμους που άνοιξε… Του Χριστού που σταυρώνουν καθημερινά… Αφού σταυρώνουν στο άγιο όνομά του, οποιονδήποτε άνθρωπο που δεν τους μοιάζει… Του Χριστού που παρά το πείσμα των καιρών και των ανόητων φανατικών θα συνεχίζουμε ν’ ανασταίνουμε μέσα στη καρδιά μας…

     Στον π. Χαράλαμπο Παπαδόπουλο, τον π. Λίβυο της καρδιάς μας, αφιερωμένο με αγάπη βαθιά και με την ελπίδα πως θα συνεχίσει να μαρτυρά στους ανθρώπους που διψούν για Θεό και για τη συνάντηση με τον άνθρωπο, το φως και την αγάπη του Εσταυρωμένου Έρωτα…

---

[1] Μάνου Χατζιδάκι, Τα Σχόλια του Τρίτου, εκδ. Εξάντας, Αθήνα 1980.