Το νέο έτος... Μ'ανοιχτές καρδιές...να ανταμώνουμε μεσοπέλαγα!

Λιγότερες θεολογικές κραυγές,

 λιγότερη αυτάρκεια, 

λιγότερα «κηρύγματα»,

 λιγότερες συνταγές σωτηρίας, 

λιγότερη μιζέρια και κακομοιριά…

ανοιχτές καρδιές,

 ανοιχτές αγκαλιές, 

ανοιχτά μυαλά…

αγάπη ,

ελευθερία,

 ελπίδα ,

ταπείνωση, 

προσευχή, 

χαρά,

προσφορά,

συνάντηση,

ομορφιά.

Να ανταμώνουμε μεσοπέλαγα,

να μοιραζόμαστε τις αγωνίες ,

τους πόνους μας ,

τα όνειρά μας

Με ανήλικους μετανάστες γευμάτισε ο Αρχιεπίσκοπος

Μαζί με τους ανήλικους ασυνόδευτους  μετανάστες  του  ξενώνα  «Εστία»  της «Αποστολής» γευμάτισε σήμερα το μεσημέρι  ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ.κ. Ιερώνυμος.

Συνοδευόμενος από τον Γενικό Γραμματέα Θρησκευμάτων κ. Γιώργο Καλατζή και τον  Γενικό Διευθυντή της «Αποστολής» κ. Κωνσταντίνο Δήμτσα ο Αρχιεπίσκοπος υποδέχθηκε παιδιά από διαφορετικές χώρες, συνομίλησε μαζί τους,  άκουσε τις προσωπικές τους ιστορίες και ζήτησε να μάθει για τα όνειρα τους και τους στόχους τους. 

«Σκοπός της Εκκλησίας και σήμερα», είπε ο κ. Ιερώνυμος,  «είναι να στηρίζει τον άνθρωπο. Και ο Χριστός βεβαίως δεν κάνει διακρίσεις.

Ο ξένος, ο πλησίον στον οποίο αναφέρεται ο Χριστός δεν είναι μόνον ο ομόθρησκος, ο συμπατριώτης, αλλά και αυτός που είναι εντελώς διαφορετικός,  αυτός που έχει διαφορετικά πιστεύω  έχει διαφορετική θρησκεία, ακολουθεί διαφορετική ιδεολογία, έχει διαφορετικό χρώμα από μάς και ανήκει σε διαφορετική εθνότητα».

Στην διάρκεια του γεύματος ο Αρχιεπίσκοπος συζήτησε εκτενώς με τα παιδιά και το προσωπικό  υπογραμμίζοντας ότι « ο Χριστός γεννήθηκε ως πρόσφυγας, έζησε ως ξένος, μάς δίδαξε με την παραβολή του Καλού Σαμαρείτου την αγάπη για τον διπλανό μας  που ταυτίζεται με τον ξένο, και μάς διαβεβαίωσε  ότι η στάση μας απέναντι τους  είναι αποφασιστικής σημασίας κριτήριο για τη δικαίωση και σωτηρία μας. 

Ο ίδιος ο Θεός ταυτίζεται με το πρόσωπο του ξένου! λέγοντας  «Ξένος ήμην και συνηγάγετέ με»  «εφ’ όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε». 

Ο Αρχιεπίσκοπος διαβεβαίωσε τα παιδιά και το προσωπικό του ξενώνα ότι «η Εκκλησία θέλει την πνευματική καλλιέργεια του ανθρώπου, την ανάπτυξή του, αλλά είναι και συμπαραστάτης στις δυσκολίες του.

Θέλει να στηρίξει την ψυχή μας, να μας ενδυναμώσει, ώστε να πατάμε στα πόδια μας και βέβαια, όταν έχουμε πρόβλημα στέκεται πλάι μας».

Ιεραπόστολος της προσφοράς

Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΛΙΝΑΡΔΟΥ g.linardou@eleftherotypia.net

Ο Κωνσταντίνος Τσίλης, ο πρώτος μητροπολίτης της Ιεράς Μητρόπολης Σιγκαπούρης και Νοτίου Ασίας, κάνει το κήρυγμά του πράξη. «Ο χρόνος της παρουσίας μας στον πλανήτη αυτόν είναι πολύ μικρός. Αυτόν το λιγοστό χρόνο είναι κρίμα να τον χαραμίζουμε μόνο για τον εαυτό μας», δηλώνει, υπηρετώντας αγόγγυστα το εξαθλιωμένο ποίμνιό του και σώζοντας ζωές με τη δράση του

Ο Κωνσταντίνος ΤσίληςΥπάρχει ένας άνθρωπος σ' αυτόν τον κόσμο που έχει ταξιδέψει απίστευτες ώρες και έχει λυτρώσει πολλούς ανθρώπους από τον πόνο. Ενας άνθρωπος που δίνει και που ζητά αποκλειστικά και μόνο για να δώσει. Κάθε φορά που μιλώ με τον Κωνσταντίνο Τσίλη μού υπενθυμίζει την «ελαχιστότητα» της ύπαρξής μας. Είναι ο πρώτος μητροπολίτης της Ιεράς Μητρόπολης Σιγκαπούρης και Νοτίου Ασίας -δεν έχει πολύ καιρό που ιδρύθηκε-, αλλά παραμένει ένας απλός ιεραπόστολος.

Χαζεύω τις φωτογραφίες του από τη λειτουργία των Χριστουγέννων. Ενα δωμάτιο όλο κι όλο είναι η Μητρόπολη στη Σιγκαπούρη. Καμία σχέση με τη χρυσοποίκιλτη και βαριά φορεσιά ναών της χώρας μας. Οταν γεννήθηκε ο Χριστός, δεν τον υποδέχθηκαν με τυπικούρες, με γκρίνια και σπρωξίδια, με πεινασμένες γλώσσες που λαλούν «άντε να τελειώνουμε, γιατί έχουμε και δουλειές», αλλά με ένα ειλικρινές χαμόγελο που σε κάποιους ξέβραζε σκληρό πόνεμα ζωής. Οσοι -προ ημερών- μαζεύτηκαν στη Γέννηση του Χριστού, σε εκείνο το μικρό δωμάτιο στη Σιγκαπούρη, μιλούσαν σχεδόν όλες τις γλώσσες του κόσμου. Υποδέχθηκαν το Θείο Βρέφος και κατόπιν έφαγαν ζεστό φαγητό στο αλουμινόχαρτο, που είχαν ετοιμάσει λογιών λογιών άνθρωποι γι' αυτή την ξεχωριστή ημέρα.

«Δόξα τω Θεώ»

Ο Κωνσταντίνος Τσίλης είναι ένας άνθρωπος που χαμογελά συνέχεια και μαζί και τα μάτια του. Εχει αποκηρύξει τις υποκριτικά συμβατικές συμπεριφορές και, όταν πονούν και πρήζονται τα πόδια του, δεν γκρινιάζει και δεν το λέει σε κανέναν. Λέει μόνο: «Ολα καλά, δόξα τω Θεώ». Εχει γυρίσει όλους τους πλούσιους τόπους της Δύσης ζητώντας βοήθεια και αυτή τη βοήθεια την κουβαλά από αεροπλάνο σε αεροπλάνο για να την προσφέρει εκεί όπου την έχουν πραγματικά ανάγκη.

Συσσίτια, ιατρεία, ορφανοτροφεία, παροχή καθαρού νερού είναι μόνον ορισμένα από όσα έχει προσφέρει ο νεαρός μητροπολίτηςΓια δημοσιογράφος ξεκίνησε. Να γνωρίσει τον κόσμο ήθελε. Νομίζω ότι τα κατάφερε και τα δύο. Γεννήθηκε στον Πειραιά, σπούδασε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, εργάστηκε στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιά και συνεργάστηκε με το Ραδιοφωνικό Σταθμό της Πειραϊκής Εκκλησίας. Και μετά; Ακολούθησε τον αδελφό του, τον Νεκτάριο, μητροπολίτη Χόνγκ Κονγκ και Απω Ανατολής, ο οποίος και τον μύησε στην Ιεραποστολή.

Γιατί έκανε αυτό που κάνει; «Ισως, γιατί την πρώτη φορά που επισκέφθηκα την Ινδία, είδα μία άλλη πραγματικότητα από αυτή που ζούσα. Με έβαλε σε άλλα μονοπάτια σκέψης». Πιστεύει -και στ' αλήθεια συμφωνώ μαζί του- πως «ο χρόνος της παρουσίας μας στον πλανήτη αυτόν είναι πολύ μικρός». Λέει: «Αυτόν το λιγοστό χρόνο είναι κρίμα να τον χαραμίζουμε μόνο για τον εαυτό μας».

Ρωτά: «Γιατί η ευτυχία να είναι μόνον η ικανοποίηση του "εγώ"; Ζωή που δεν μοιράζεται είναι ζωή χαμένη, όπως λέει και το τραγούδι. Τίποτα σ' αυτή τη ζωή δεν κάνουμε μόνοι μας, από τη σύλληψή μας έως το θάνατό μας. Είναι κρίμα να μην απλώνουμε τα χέρια μας σε αυτούς που μας έχουν ανάγκη και να κρυβόμαστε στον εαυτό μας».

Ο Κωνσταντίνος δεν κρύβεται από τον εαυτό του... «Είδα γυναίκες στην Ασία με σπασμένα κόκαλα να έχουν σκίσει το δέρμα και να έχουν κάνει πληγές επειδή δεν είχαν δέκα ευρώ για να πάνε σε μία κλινική. Αλλες, πάλι, από την πείνα και τη στέρηση είχαν μείνει σκελετωμένες, ντυμένες με κουρέλια, να τρώνε το γρασίδι στο πλάι της ασφάλτου. Ανάπηρους, λεπρούς να κυκλοφορούν στους δρόμους, παιδιά να κλαίνε από την πείνα, γυμνά και γεμάτα πληγές, πεταμένα σε σωρούς από σκουπίδια. Εκεί όπου ευτυχία είναι η καθημερινή επιβίωση»...

Με μια μικρή ομάδα γιατρών μπαίνει σε χωριά στη ζούγκλα για να βοηθήσουν όσους δεν έχουν δει ποτέ στη ζωή τους γιατρό. «Σε ό,τι τους τυχαίνει, έχουν τους πρακτικούς ή τον αρχηγό του χωριού, όπου θα απευθυνθούν για να τους δώσει λύση. Με πρόχειρα ιατρεία κάτω από δέντρα, σε αντίξοες κλιματικές συνθήκες, με ανυπόφορη ζέστη ή την περίοδο των βροχών με πλημμυρισμένες λασποκαλύβες, με τη λάσπη να έχει καλύψει σχεδόν τα πάντα».

Υπήρξαν περιπτώσεις όπου όλο το χωριό παρακολουθούσε τους γιατρούς σαν ένα παράξενο φαινόμενο, σαν μία «παράσταση». Καθόταν ο ένας πλάι στον άλλον, με στυλωμένο το βλέμμα στα... περίεργα πλάσματα που εξέταζαν τους αρρώστους. «Αλλοι, πάλι, μας άγγιζαν σαν να έβλεπαν εξωγήινους λόγω της διαφορετικότητας του χρώματος του δέρματός μας», περιγράφει ο Κ. Τσίλης.

Σπουδαίο έργο

Μαζί με τον αδελφό του, χτίζουν εδώ και χρόνια ένα σπουδαίο έργο σε εκείνη τη γωνιά της Γης. Σε εκείνη τη γωνιά των μεγάλων αντιθέσεων, των πολύ πλούσιων και των εξαθλιωμένων: Τόνοι τροφίμων, χιλιάδες δέματα με ιματισμό, οικιακά σκεύη, φάρμακα και είδη προσωπικής υγιεινής· γάλα, μπισκότα και βιταμίνες για τα «παιδιά των σκουπιδιών»· σπίτια για πολύτεκνες, άπορες οικογένειες που ζουν στο δρόμο· γεωτρήσεις σε περιοχές της Ινδίας και των Φιλιππίνων για να έχουν οι άνθρωποι καθαρό πόσιμο νερό· ορφανοτροφείο στην Καλκούτα με 150 κορίτσια, δύο οικοτροφεία στην Ινδονησία για ορφανά και άπορα παιδιά· εννέα ιατρεία σε Ινδία και Ινδονησία· σχολεία και ειδικά προγράμματα για αναλφάβητους στην Ινδία, την Ινδονησία, τις Φιλιππίνες, την Ταϊλάνδη, το Πακιστάν.

Οι δύσκολες στιγμές; «Ισως από τις δυσκολότερες στιγμές να είναι οι στιγμές της μοναξιάς. Οχι οι στιγμές που είσαι μόνος, αλλά οι στιγμές που νιώθεις μικρός και αδύναμος μπροστά στις δυσκολίες των φυσικών καταστροφών, στην ανθρώπινη δυστυχία, που δεν μπορείς να νικήσεις την ανθρώπινη φθορά και την ανθρώπινη απαξίωση. Αυτή είναι η πραγματική μοναξιά και κάτι τέτοιες στιγμές κατανοείς την ελαχιστότητα του εαυτού σου. Και αυτή πονά και ενοχλεί διότι καταλαβαίνεις ότι δεν είσαι τίποτα. Απλώς θέλεις και νομίζεις πως είσαι κάτι...».

http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.home&id=407048

Chris de Burgh - A Spaceman Came Travelling

ένα όμορφο τραγούδι του γνωστού συνθέτη για τα Χριστούγεννα

Σταύρου Γιαγκάζογλου:Ενανθρώπηση και θέωση

Το απ’ αιώνος απόκρυφον και αγγέλοις άγνωστον μυστήριον

                                                                                              

                                              

1. Οι θεοφάνειες στην ιστορία του Ισραήλ και της Εκκλησίας

Το γεγονός της ενανθρώπησης στη βιβλική και πατερική παράδοση της Εκκλησίας συγκροτεί την πλήρη αποκάλυψη του μυστηρίου του Τριαδικού Θεού. Στην Καταβασία των Χριστουγέννων «Θεός ων ειρήνης, Πατήρ οικτιρμών, της μεγάλης βουλής σου τον άγγελον, ειρήνην παρεχόμενον απέστειλας ημίν^. όθεν θεογνωσίας προς φως οδηγηθέντες...» (Ωδή ε΄), γίνεται λόγος για την πραγματικότητα των θεοφανειών στην ιστορία του λαού του Θεού τόσο στην Παλαιά Διαθήκη όσο και στη ζωή της Εκκλησίας. Το μυστήριο του Τριαδικού Θεού γινόταν σταδιακά φανερό διαμέσου των αποκαλυπτικών θεοφανειών του άσαρκου Λόγου, του Αγγέλου της μεγάλης βουλής του Θεού και Πατρός, ο οποίος ενεργούσε με τη δύναμη και συμπαράσταση του Αγίου Πνεύματος. Ο υπερβατικός Θεός της Παλαιάς Διαθήκης προσωπικά σχετίζεται με την κτίση και την ιστορία. Η παράδοξη σχέση Πνεύματος και Λόγου στη δημιουργία και στην ιστορία του λαού του Θεού, ο Άγγελος του Γιαχβέ και οι εμφανίσεις του άσαρκου Λόγου, η Σοφία του Θεού, οι γενεαλογίες του Ισραήλ, οι τυπολογίες παράδοξων γεγονότων, οι νομοθεσίες και τα θαύματα, οι προρρήσεις και τα θεάματα των προφητών δρομολογούν το πέρασμα από την Παλαιά στην Καινή Διαθήκη και στην ένσαρκη πλέον παρουσία του Λόγου. Οι τύποι και η «μεσότητες» τερματίζονται, όταν η ίδια η ζωή της Τριαδικής θεότητας ως Χριστοφάνεια και ένσαρκη σχέση με τον Θεό εγκαινιάζει έναν εντελώς νέο τρόπο κοινωνίας μεταξύ κτιστού και ακτίστου. Τα χριστολογικά γεγονότα από τη σύλληψη της Θεοτόκου και τη γέννηση του Θεανθρώπου, τη βάπτιση, τη διδασκαλία, τα θαύματα, τον Σταυρό, την Ανάσταση, την Ανάληψη και την αποστολή του Αγίου Πνεύματος κατά την Πεντηκοστή αποκαλύπτουν την ίδια θεοφάνεια με το θαυμαστό γεγονός της Μεταμόρφωσης: ο Χριστός είναι Θεός και άνθρωπος. Η αλήθεια για τον Τριαδικό Θεό αποκαλύπτεται εν Χριστώ και η αλήθεια για τον άνθρωπο φανερώνεται στο γεγονός της θέωσης της ανθρωπότητας του Χριστού. Η θεοφανική αυτή εμπειρία είναι η καρδιά της εκκλησιαστικής πίστης και ζωής.

2. Οι βιβλικές ρίζες της πατερικής Χριστολογίας

Οι ρίζες του Τριαδικού δόγματος, άρα και της Χριστολογίας, βρίσκονται στις θεοφάνειες της Παλαιάς Διαθήκης, όπου ο άσαρκος Λόγος αποκαλύπτει τη δόξα του Τριαδικού Θεού. Όταν πλέον ο Λόγος του Θεού και Πατρός γίνεται άνθρωπος, αποκαλύπτει τη θεϊκή δόξα στον νέο λαό του Θεού. Ο Ιησούς είναι ο Χριστός, ο σαρκωμένος Λόγος, ο ενανθρωπήσας Υιός του Πατρός. Σε όλα τα κείμενα της Καινής Διαθήκης με τρόπο λιτό και περιεκτικό συναντούμε διατυπώσεις του τριαδολογικού και του χριστολογικού δόγματος: ο Χριστός είναι ο Υιός του Θεού, ο αναμενόμενος Μεσσίας, ο Λόγος που έγινε άνθρωπος και αποκαλύπτει μέσα στην ιστορία του κτιστού την αλήθεια για την Αγία Τριάδα. Η αλήθεια αυτή για τον Χριστό και την Αγία Τριάδα είναι ζωή που σώζει από τη φθορά και το θάνατο και κοινωνείται  μέσα στο ιστορικό σώμα του Χριστού που είναι η Εκκλησία.

Πράγματι, πέρα από την παλαιοδιαθηκική αντίληψη για τον Θεό, ο Χριστός προβάλλει ορισμένες αξιώσεις για το πρόσωπό του, αξιώσεις που ολοκληρώνουν την περί Θεού αντίληψη των Εβραίων. Ο Χριστός δεν είναι ένα επόμενο στάδιο στην θεογνωσία του εβραϊκού λαού, αλλά «το πλήρωμα του Νόμου και των Προφητών». Και τούτο, διότι ο Χριστός έχει μιαν αποκλειστική σχέση υιότητας με τον Θεό και Πατέρα. Στα κείμενα της Καινής Διαθήκης η σχέση υιότητας του Χριστού είναι μοναδική και εκφράζει μιαν ιδιαίτερη προσωπική σχέση με τον Θεό και πατέρα, διαφορετική από τη σχέση που έχουν οι άνθρωποι. Για τον λόγο αυτό, ο Χριστός ενσαρκώνει την τελική πράξη του Θεού στην ιστορία. Ο Χριστός είναι ο «υιός του ανθρώπου», ο εσχατολογικός κριτής της ιστορίας και του κόσμου. Για την εβραϊκή αντίληψη η τελική κρίση της ιστορίας είναι έργο του Θεού. Η ταύτιση του Χριστού με τον «υιό του ανθρώπου» δημιουργεί μιαν ιδιαίτερη σχέση του Χριστού με τον Θεό. Ο Θεός διά του Χριστού θα κρίνει τελικά την ιστορία. Ο Χριστός μετά την Ανάληψη κάθεται πλέον στα δεξιά του Θεού και Πατρός, γεγονός που δηλώνει τη θεότητά του, αφού αξιώνει προσκύνηση και λατρεία. Μέχρι την Δεύτερη επάνοδό του ο Χριστός, ενώ είναι απών από την ιστορία, ενεργεί στην Εκκλησία «εν ετέρω τρόπω», με τη συμπαράσταση και παρουσία του Αγίου Πνεύματος. Η Εκκλησία ως κοινωνία του Αγίου Πνεύματος γίνεται το Σώμα του Χριστού. 

3.  Ο Χριστός φανερώνει την Αγία Τριάδα

Το προαιώνιο μυστήριο της ενανθρώπησης του Λόγου ερμηνεύει την εξ αρχής ιδιαίτερη σχέση του Υιού με τον άνθρωπο και την κτίση ολόκληρη. Η ενανθρώπηση, ως η άμεση ένωση της ανθρώπινης με τη θεία φύση στο πρόσωπο του Χριστού, ταυτίζεται με τη σωτηρία του ανθρώπου και έχει ως αποτέλεσμα τη δυνατότητα άμεσης σχέσης με τον φανερούμενο Θεό ως Τριάδα Προσώπων. Στο πρόσωπο και στο έργο του ένσαρκου Υιού και Λόγου, ο οποίος ενεργοποίησε την κοινή θέληση της Αγίας Τριάδος για τη σωτηρία του ανθρώπου, ολοκληρώνεται η θεία οικονομία. Δίχως την προσωπική αυτή έλευση του Θεού δεν θα ήταν δυνατό στον κτιστό άνθρωπο, και μάλιστα μετά την αποτυχία του Αδάμ, να προσεγγίσει και να μετάσχει στο μυστήριο της Τριάδος των θείων Προσώπων. Ό,τι γνωρίζουμε για την Αγία Τριάδα, το γνωρίζουμε διά μέσου της ενανθρωπήσεως του Υιού και Λόγου. Η ενανθρώπηση είναι η κατ’ εξοχήν θεοφάνεια της Αγίας Τριάδος. Όλο το μυστήριο της οικονομίας του Χριστού συγκεφαλαιώνεται στο γεγονός ότι ο Θεός είναι ένας και συνάμα τρία πρόσωπα, του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Με την ενανθρώπηση του Λόγου ο ζωντανός και αληθινός Θεός γνωρίζεται πλέον ως η Αγία Τριάς των θείων υποστάσεων. 

Ωστόσο, ο Υιός γεννάται από τον Θεό και Πατέρα και δεν δημιουργείται. Το δίλημμα της προέλευσης του Υιού από την κτιστή δημιουργία ή από την άκτιστη θεότητα θα ταλανίσει την Εκκλησία κατά τον Β΄ και Γ΄ αι. Αν ο Υιός είναι κτίσμα ή αν προέρχεται απευθείας από τη φύση του Θεού θα αποτελέσει το μέγα ερώτημα που θα υποχρεώσει την Εκκλησία να προσδιορίσει την πίστη της στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο. Η αίρεση του Αρείου και η θεολογία του Μ. Αθανασίου θα οδηγήσουν την Εκκλησία να διατυπώσει την πίστη της ότι ο Υιός είναι Θεός και η Αγία Τριάς είναι ανεξάρτητη από τη δημιουργία των κτιστών όντων.

4. Οι ανθρωπολογικές προϋποθέσεις: Το κτιστό και η φθορά των όντων

Το κτιστό είναι μια ύπαρξη που οφείλει την οντότητά της στην ελεύθερη θέληση του Θεού. Συνεπώς, η κτιστή ύπαρξη δεν είναι αιώνια ούτε υπάρχει αναγκαστικά. Η κτίση θα μπορούσε και να μην είχε υπάρξει. Εφόσον δημιουργήθηκε εκ του μη όντος, η επιστροφή της στο μη ον υφίσταται πάντοτε ως υπαρκτική απειλή. Η μόνη δυνατότητα για να ξεπερασθεί η απειλή αυτή είναι η ελεύθερη σύνδεση της κτίσης και του κτιστού με την αιτία της ύπαρξής τους, δηλαδή με την ελεύθερη θέληση του ακτίστου Θεού. Η εξαρτημένη ύπαρξη του κτιστού με την αρνητική άσκηση της ελευθερίας της προέβη στη διακοπή των σχέσεων της με τον άκτιστο Θεό. Αμέσως, άρχισε να βιώνει την απειλή της τρεπτότητας, της φθοράς και του θανάτου. Η αρχική δυνατότητα του ανθρώπου να εξομοιωθεί με τον Θεό, ώστε να ενώσει και τη δημιουργία ολόκληρη με τη ζωή του ακτίστου σταμάτησε βίαια. Η μετέπειτα πορεία του ανθρώπου γίνεται από την παρέμβαση του Θεού μια φιλάνθρωπη παιδαγωγία, ώστε να μπορέσει ο άνθρωπος να ασκήσει θετικά και ελεύθερα και πάλι τον ρόλο του έναντι του κόσμου. Ο άνθρωπος μόνος από την άλογη αλλά και την λογική κτίση είχε το προνόμιο αυτό, να ενώσει, δηλαδή, το κτιστό με το άκτιστο. Συνεπώς, διά του ανθρώπου έπρεπε και πάλι να γίνει η αναμόρφωση και ανόρθωση του κτιστού. Για να ξεπεράσει ο κόσμος την εγγενή στη φύση του φθορά, λόγω της κτιστότητάς του, η οποία έγινε μόνιμη απειλή και πραγματικότητα μετά την πτώση, χρειαζόταν την άμεση επέμβαση του ακτίστου με την ελεύθερη συγκατάθεση του κτιστού. Καθόσον το πρόβλημα της φθοράς και του θανάτου δεν είναι ηθικό και υπήρχε εξαρχής ως δυνατότητα, λόγω της κτιστής και πεπερασμένης φύσης των κτιστών όντων, η σωτηρία του κτιστού δεν αποτελούσε ένα πρόβλημα ηθικό αλλά κατ’ εξοχήν υπαρκτικό. Η πρωτοβουλία αυτή του ακτίστου Θεού δεν θα έπρεπε να σημάνει απλώς υπακοή και συγχώρηση ηθικού χαρακτήρα. Επομένως, ούτε ο άνθρωπος μόνος ούτε άγγελος ούτε ο Θεός μόνος, δίχως την ελεύθερη συνεργασία και συγκατάθεση του ανθρώπου, ήταν δυνατό να ελκύσει και πάλι το κτιστό στη ζωή του ακτίστου. Η θεώρηση αυτή της πατερικής σκέψης ερμηνεύει και «το απ’ αιώνος απόκρυφον και αγγέλοις άγνωστον μυστήριον» της ενανθρώπησης του Λόγου.

5. Ενανθρώπηση και θέωση

Τη λύση του δράματος και του αδιεξόδου της κτιστής ύπαρξης μέσα στην αναγκαιότητα της φθοράς και του θανάτου παρέχει ο ίδιος ο Θεός. Η παρέμβασή του στην ανθρώπινη τραγωδία πραγματοποιείται με πλήρη ελευθερία, δίχως να συντρίψει ή να εξουθενώσει την ελευθερία και ακεραιότητα του ανθρώπου. Η λύση της Χριστολογίας στο αδιέξοδο της οικονομίας του Αδάμ θα έπρεπε να σημάνει υπέρβαση του θανάτου μέσα από την ίδια τη φύση του κτιστού, η οποία και εθελούσια τον υπέστη. Η υπέρβαση της φθοράς χρειαζόταν να αγκαλιάσει ολόκληρη την ανθρωπότητα και όχι κάποιο μεμονωμένο άνθρωπο. Χρειαζόταν νέος Αδάμ που να διαθέτει τέτοια υπόσταση, ώστε και να αποτελεί τον προσωπικό φορέα της θεϊκής παρέμβασης και να σχετίζεται και να ενσωματώνει κατά κάποιο τρόπο στην ύπαρξή του όλα τα ανθρώπινα πρόσωπα, υπερβαίνοντας τις ποικίλες διαιρέσεις της κτιστής ύπαρξης. Ακόμη η ανθρώπινη ύπαρξη, στην οποία θα πραγματοποιούνταν η σωτήρια επέμβαση, έπρεπε να ήταν πλήρης και ακέραιη και κατά το σώμα και κατά την ψυχή. Μάλιστα η υπέρβαση του θανάτου θα έπρεπε να γινόταν κτήμα και των ήδη νεκρών. Η ανθρώπινη ύπαρξη, που θα δέχονταν την παρουσία του άκτιστου Θεού, θα έπρεπε να ήταν αποδεσμευμένη από την αμαρτία. Οπωσδήποτε, μια τέτοια σωστική ενέργεια μέσα στην ίδια τη φύση και τη λειτουργία της ανθρωπότητας, ούτε άγγελος ούτε οποιοσδήποτε άνθρωπος ήταν δυνατό να κατορθώσει παρά μόνον ο ενανθρωπήσας Θεός. Στην προοπτική της κατ’ εικόνα και ομοίωσιν Θεού πλάσης του ανθρώπου, σύσσωμη η πατερική παράδοση διέγνωσε δυναμικά την αρχετυπική σχέση του Λόγου του Θεού με την ανθρώπινη ύπαρξη. Με αυτές τις ανθρωπολογικές προϋποθέσεις η θεολογία των Ελλήνων Πατέρων της Εκκλησίας διέκρινε γιατί ο Υιός ενανθρώπησε και όχι ο Πατήρ ή το Πνεύμα. Η παράδοξη παρέμβαση του Υιού περιλαμβανόταν κατά κάποιο τρόπο στη θετική ανέλιξη της οικονομίας του Αδάμ ως σταδιακής ένωσης κτιστού και ακτίστου. Η «αρχέγονη» εκείνη Χριστολογία, δίχως να αλλάζει προσανατολισμό, μετατρέπεται τώρα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν το τραγικό δεδομένο της πτώσης και της φθοράς του ανθρώπινου γένους. Η ενανθρώπηση υπήρξε ο απόλυτος και πρωταρχικός σκοπός του Θεού στην πράξη της δημιουργίας. Το ανθρώπινο γένος «και προ του θανάτου θνητόν ως εκ ρίζης τοιαύτης» είχε ανάγκη ολοκλήρωσης και ένωσης με το Αρχέτυπο. Το χριστολογικό γεγονός δεν έχει απόλυτη αιτία την πτώση του Αδάμ και το φθόνο του διαβόλου, αλλά αποτελούσε εξαρχής το τέρμα της τελείωσης του πρώτου ανθρώπου. Η ιστορία της θείας οικονομίας είναι θεολογία γεγονότων, που συντείνουν απαρχής προς το τέλος και, ως εκ τούτου, δεν εγκλωβίζεται μονοσήμαντα στο σωτηριολογικό σχήμα «πτώση-απολύτρωση», αλλά εκτείνεται από τη δημιουργία μέχρι τα έσχατα της Βασιλείας. Γι’ αυτό ακριβώς και η εν Χριστώ σωτηρία δεν είναι, απλώς, η απεμπλοκή από το προπατορικό αμάρτημα, αλλά η πραγμάτωση του αρχικού σκοπού της ένωσης κτιστού και ακτίστου. Η σωτηρία αυτή δεν εξαντλείται στη θεραπεία της έκπτωτης φύσης αλλά συντελείται στην εν Χριστώ ζωή της θεώσεως. Η σωτηρία είναι και θέωση, όταν το μυστήριο της οικονομίας συγκεφαλαιώνεται στη θεογνωσία που αποκαλύπτει το πρόσωπο του Υιού και στην κοινωνία της Αγίας Τριάδος.

6. Η Θεοτόκος και η συνεργία Θεού και ανθρώπου στο έργο της ενανθρώπησης

Η διήγηση της Παλαιάς Διαθήκης στο σύνολό της περιστρέφεται ουσιαστικά γύρω από το γενεαλογικό δένδρο της Θεοτόκου και, συνεπώς, του ίδιου του Χριστού. Η εκλογή της Παρθένου Μαρίας είναι το τέρμα μιας μακράς σειράς εκλογών και υιοθεσιών, που δεν πραγματοποιούνται με αυθαίρετη επιβολή, αλλά με την ελεύθερη συμβολή και συγκατάθεση των δικαίων της Παλαιάς Διαθήκης. Ο ρόλος τον οποίο διαδραμάτισε η Παναγία στην ενανθρώπηση του Χριστού έχει καίριες ανθρωπολογικές συνέπειες στην οικονομία της σωτηρίας. Η Παναγία Θεοτόκος δεν υπήρξε απλώς ένα φυσικό όργανο της ενσάρκωσης. Η προσωπικότητα και ο ρόλος της είναι αχώριστος από το σωτηριώδες έργο του Υιού της. Η συγκατάθεσή της στην ενανθρώπηση του Υιού υπήρξε  η σύμπτωση της ανθρώπινης με τη θεία θέληση ως ένα υπαρξιακό γεγονός αλληλοπεριχώρησης μεταξύ κτιστού και ακτίστου. Ο Θεός Λόγος έζησε ως άνθρωπος ως μέρος του σώματός της. Στην ορθόδοξη «Θεοτοκολογία» δεν παρατηρείται καμία αποδέσμευση και αυτονόμηση από τη Χριστολογία, όπως αντίθετα συμβαίνει με τη λεγόμενη Μαριολογία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Η Παναγία, μόνη μέσα από όλη τη δημιουργία,  κατόρθωσε τον σκοπό για τον οποίο υπάρχει η κτίση: να φθάσει στην πληρέστερη εγγύτητα με τον Θεό, να χωρέσει τον αχώρητο. Ολόκληρη η δημιουργία και αυτοί ακόμη οι άυλοι και νοεροί άγγελοι, διά της Θεοτόκου έχουν, πλέον, πρόσβαση στο γεγονός του Χριστού.

Το μυστήριο της ενανθρώπησης ως ένωση κτιστού και ακτίστου στην υπόσταση του Λόγου συνιστάται από την ενέργεια και χάρη του Αγίου Πνεύματος στην Παρθένο Μαρία. Θείος και ανθρώπινος παράγοντας συμβάλλουν αποφασιστικά με τον ιδιαίτερο τρόπο τους στην πραγματοποίησή του, ώστε η αλήθεια της ενανθρώπησης εξαρτάται από την εν Χριστώ ακεραιότητα και πληρότητα και της θεότητας και της ανθρωπότητας. Η πρωτοβουλία βεβαίως της ενανθρώπησης ανήκε στην ελεύθερη ευδοκία του Τριαδικού Θεού. Αν όμως η ανθρωπότητα δεν συμμετείχε και αυτή ελεύθερα στην ενσάρκωση του Υιού, τότε η όλη διαδικασία θα ήταν οπωσδήποτε αναγκαστική. Εφόσον καμία σχέση ουσίας δεν υφίσταται ανάμεσα στον άκτιστο Θεό και τον κτιστό άνθρωπο, μία βίαιη πρόσληψη του κτιστού, δίχως την ελεύθερη αποδοχή και συγκατάβασή του, δεν θα αποτελούσε παρά συντριβή και υπαρκτικό εκμηδενισμό της ανθρώπινης φύσης. Η θεϊκή ευδοκία και πρωτοβουλία αναζητούσε ως αναγκαίο όρο την ελεύθερη και ενεργητική ανταπόκριση του ανθρώπου. Ο όρος της ελεύθερης αυτής διαδικασίας εκπληρώνεται στο πρόσωπο της Παρθένου Μαρίας και σημαδεύει το γεγονός της θείας ενσάρκωσης, αναδεικνύοντας τον ενανθρωπήσαντα ελεύθερη προσωπική ύπαρξη, που προέρχεται και από την ελεύθερη συγκατάθεση της ανθρωπότητας. Η αρχή αυτή της συνεργίας Θεού και ανθρώπου εκπληρώνεται και για τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά στο μυστήριο της ενσωμάτωσής του στο σώμα του Χριστού. Η μυστηριακή χάρη συνεργεί με την ελεύθερη ασκητική συγκατάθεση του πιστού στο έργο της σωτηρίας.

7. Ο Χριστός και το Άγιον Πνεύμα

Μια άρρητη αμοιβαιότητα και περιχώρηση συνδέει τον Χριστό με το Άγιο Πνεύμα. Ο Ιησούς αναδεικνύεται ο κατ’ εξοχήν Πνευματοφόρος, ο κεχρισμένος του Πνεύματος. Σε Αυτόν ως Θεό προαιωνίως αλλά και ως άνθρωπο, πλέον, αναπαύεται το πλήρωμα των ενεργειών και των χαρίτων του Πνεύματος. Δίχως να φανερώνει το πρόσωπό του, το Άγιο Πνεύμα μαρτυρεί τον Χριστό ως Θεό σε όλα τα στάδια της επίγειας οικονομίας του και, αμοιβαίως, ο Χριστός αποκαλύπτει τη θεότητα του Αγίου Πνεύματος. Με την ενανθρώπηση του δεύτερου Αδάμ ανακαινίζεται ο άνθρωπος και επιστρέφει σ’ αυτόν το αρχέγονο δώρημα του Πνεύματος. Τώρα πλέον το Άγιο Πνεύμα εισάγεται στην κτιστή ύπαρξη ολότελα προσωπικά λόγω της υποστατικής ένωσης του Λόγου. Διά του Αγίου Πνεύματος η ανθρώπινη φύση του Χριστού γίνεται στην Εκκλησία πηγή ακένωτη των ενεργειών της Αγίας Τριάδος προς σύμπασα την ανθρωπότητα και την κτίση. Με την αποστολή και δράση του Παρακλήτου, μετά την Ανάληψη, το γεγονός του Χριστού επεκτείνεται λαμβάνοντας καθολική διάσταση, γιατί δεν υπόκειται πλέον στους περιορισμούς του χώρου και του χρόνου. Διά του Αγίου Πνεύματος ο Χριστός γίνεται η συλλογική Προσωπικότητα, η οποία περιλαμβάνει ελεύθερα και ενοποιεί χαρισματικά κάθε ανθρώπινη ύπαρξη. Ο νέος αυτός τρόπος της διαρκούς παρουσίας του Χριστού στον κόσμο ενεργοποιείται μετά την Πεντηκοστή και συνιστά τη βάση και αποτελεσματικότητα των μυστηρίων της εκκλησιαστικής κοινότητας. Το ιδιαίτερο αυτό έργο του Πνεύματος κάνει τον Χριστό να μερίζεται αμερίστως και να μετέχεται από πολλούς χριστοειδείς, από τις πολλές ανθρώπινες υπάρξεις. Ο Χριστός είναι πλέον παρών στη ζωή της Εκκλησίας διά των Μυστηρίων και αποκαλύπτεται στους καθαρούς στην καρδιά ως παρόμοια θεοφάνεια με εκείνη των μαθητών στο Θαβώρ.

Περιοδικό Εφημέριος, Δεκέμβριος 2013, σσ. 4-9.

π.Ανδρέας Κονάνος:ΝΕΟΙ ΘΕΟΛΟΓΟΙ

Πάντως, στο facebook 
παίζει 
μεγάλη θεολογική παραγωγή!

Το διαπιστώνω
απλά περιδιαβαίνοντας 
τα προφίλ διαφόρων φίλων
και συγκινούμαι 
κι απογειώνομαι εκστατικά 
καθήμενος στον καναπέ μου.

Η θεολογία ίσως του μέλλοντος
να μη γράφεται μόνο
σε συνέδρια, γραφεία
κι ομιλίες.
Μα κι από φράσεις
και ατάκες ταπεινές,
γραμμένες σε άπταιστα ελληνικά
ή greeklish
ή όπως θες.
Χωρίς ωραιολογίες.

Αλήθειες θεϊκές,
σα ¨θρόμβοι αίματος¨
από ψυχές γνήσιες.
Νεανικές.

Που νιώθουν να αγγίζουν το Θεό
όχι ως ασφάλεια
- τύπου ¨αραλίκι¨ -
μα ως αγώνισμα και πάλαισμα
με αβέβαιη τη νίκη.

Ρίσκο.
Γοητεία.

Αυτό θα πει Θεός:
Ζωή, δίψα,
κυνηγητό, ερώτημα,
πάλη, αμφιβολία.

Κι ιδρώτας
που μυρίζει ¨άνθος ερήμου¨.

Τ' άλλα,
θυμίζουν κάπως νεκροταφείο.
Τάξη πολλή
και ησυχία.
Νεκρολίβανο
και νεκρολούλουδα.

Μα απουσία
από Ουσία,
Μετουσία,
Συνουσία.

Και πώς θα γεννηθούν
οι νέοι καρποί
του αγίου Πνεύματος έτσι;

Με τόση στείρωση,
συντήρηση κι αποστείρωση,
κάνουμε
το Γονιμοποιούν Πνεύμα,
Εραστή
που δεν βρίσκει Νύμφη.

Μεγάλο κρίμα
κι άδικο.

Ευτυχώς υπάρχουν
οι νέοι,
και το άγιο Πνεύμα μέσα τους
κοχλάζει.

υ.γ. Οι του νεκροταφείου, βέβαια, βλέπουν αλλιώς τα πράγματα, έχοντας θέα τα.. ραδίκια.

Club ΠΑΟΚ Λαχαναγοράς:ΕΡΑΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΝΤΕΛΗ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ

μη ξεχνάτε....


Ο μικρός ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ δε σταμάτησε ποτέ να είναι αθλητής του Π.Α.Ο.Κ. Απλώς άλλαξε τον αγωνιστικό χώρο. Μπορεί να μην τρέχει πλέον πάνω στο χόρτο, "τρέχει" όμως καθημερινά στον αγώνα για επιβίωση. Μαζί του αγωνιζεται και η μητέρα του που μόνη της πρέπει να είναι δύο φορές πιο δυνατή για τον μικρό Π.Α.Ο.Κ.τσή.

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟΣ ΕΡΑΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΝΤΕΛΗ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ

Όπως κάθε χρόνο, έτσι για φέτος, στο πλαίσιο της φιλανθρωπικής μας δράσης, το Club ΠΑΟΚ Λαχαναγοράς, θα προσπαθήσει να βοηθήσει το νεαρό παίκτη των ακαδημιών μας, Παντελή Κυριακίδη, ο οποίος εξακολουθεί να βρίσκεται σε άγρυπνο κώμα.
Θυμίζουμε, ότι ο μικρός Παντελής, 12 χρονών τότε, είχε τραυματιστεί πολύ σοβαρά σε τροχαίο δυστύχημα στις 24 Μαϊου 2009, επιστρέφοντας μαζί με τον πατέρα του από την Αθήνα, μετά από αγώνα της ομάδας μας των ακαδημιών σε τουρνουά στα Βριλήσσια. Στο τραγικό τροχαίο σκοτώθηκε ο πατέρας του και ο ίδιος έκτοτε, νοσηλεύεται σε άγρυπνο κώμα σε κλινική αποκατάστασης, ενώ ταυτόχρονα απαιτείται σειρά επεμβάσεων, στην προσπάθεια που γίνεται να βελτιωθεί η υγεία του.
Θεωρούμαι καθήκον όλων των ΠΑΟΚτσήδων να βοηθήσουμε όσο μπορούμε αυτήν την προσπάθεια και γι αυτόν τον λόγο, όπως συνέβη και πέρυσι με τον συνοπαδό μας Μπάμπη Τσολακίδη, αναλαμβάνουμε και πάλι την πρωτοβουλία, να ενισχύσουμε οικονομικά, όσο το δυνατόν περισσότερο, τον μικρό Παντελή και την οικογένεια του, στη μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλουν για την αποθεραπεία του.
Όποιος επιθυμεί να βοηθήσει, μπορεί να καταθέσει απευθείας χρήματα στον 
τραπεζικό λογαριασμό της οικογένειας του μικρού Παντελή 397/786998-33 Εθνική Τράπεζα (Νικητίδου Μαρία, Κυριακίδης Παντελής), να επικοινωνήσει μαζί μας στο 6997 15 15 15 κ. Παπαϊωάννου Τάσος, ώστε να καταθέσει στον κουμπαρά οποιοδήποτε ποσό επιθυμεί (έστω και ένα ευρώ μετράει) ή μπορεί να παραγγείλει μπλούζες του Club Φίλων ΠΑΟΚ Λαχαναγοράς (τις οποίες μπορούμε να αποστείλουμε με αντικαταβολή σε οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδας) και 5 ευρώ από κάθε μπλούζα θα 
μπαίνει στον κουμπαρά.
Σίγουροι ότι για μία ακόμη φορά όλοι μαζί θα βοηθήσουμε ένα δικό μας παιδί που έχει τεράστια ανάγκη. Σας ευχόμαστε καλές γιορτές και ο νέος χρόνος να φέρει επιτυχίες για την ΠΑΟΚάρα μας!

Ο ΛΑΟΣ ΤΟΥ ΠΑΟΚ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΟΣ!!!

Πέτρου Βασιλειάδη:Νεωτερικότητα, «ατομική» ιδιοκτησία και ο νέος αξιακός πολιτισμός που προβάλλει ο οικουμενικός χριστιανισμός

Τα φετινά Χριστούγεννα, όπως άλλωστε και εκείνα των τελευταίων ετών, συνδέονται αναγκαστικά με την οικονομική, οικολογική, και κυρίως πολιτιστική και πνευματική κρίση, που μαστίζει την ανθρωπότητα τον τελευταίο καιρό. Πολλοί επιστήμονες επιχείρησαν τα τελευταία χρόνια να αναλύσουν την ιστορία και τον συστημικό ρόλο της «ατομικής» ιδιοκτησίας. Άλλοι πάλι επιχείρησαν να αντιπαραβάλλουν τις θεολογικές της ρίζες με την βιβλική σκέψη, και έτσι άγγιξαν αυτό που αποτελεί ταμπού και άβατο της σύγχρονης διανόησης, ακόμη και της αριστερής: την κριτική της νεωτερικότητας.

Η νεωτερικότητα, πέραν των αναμφισβήτητων θετικών για την ανθρωπότητα συνεπειών, εν πολλοίς βασίζεται στην ιδέα της «ατομικής» ιδιοκτησίας, που άλλωστε περιλαμβάνεται και στην χάρτα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και στο θεσμό του δανεισμού-τοκισμού. Με τον τρόπο αυτό σταδιακά θεσμοθετήθηκε ως μέγιστη αρετή η ατομοκρατία και ο εγωκεντρισμός, ενώ η στηλιτευόμενη παραδοσιακά από όλες τις θρησκείες πλεονεξία και απληστία μεταβλήθηκε σε βασική αξία και παράμετρο της προόδου. Ο σύγχρονος οικουμενικός χριστιανισμός, όπως διαπιστώνει κανείς από τις δηλώσεις και πρωτοβουλίες των προκαθημένων του ανατολικού και δυτικού χριστιανισμού (Πατριάρχη Βαρθολομαίου και Πάπα Φραγκίσκου) αγωνίζεται για τη θεμελίωση ενός νέου «αξιακού», σχεσιακού πολιτισμού, σε αντικατάσταση του παλαιού, ο οποίος βασισμένος στη «ατομική» ιδιοκτησία σταδιακά μετέτρεψε το ανθρώπινο υποκείμενο σε μετρήσιμο «ατομικό» μέγεθος (calculatingindividual) δύναμης. Και όλα αυτά από την εποχή της εμφάνισης και ανάπτυξης της κατανομής εργασίας, του χρήματος, της ατομικής ιδιοκτησίας, της αυτοκρατορίας και της κυριαρχίας των ανδρών, που συνεχίστηκε μέχρι και τον σύγχρονο πολιτισμό μας. Οι υγιείς θρησκευτικές δυνάμεις αγωνίζονται για την αποδόμηση της φιλοσοφίας του παλαιού αυτού «αξονικού» πολιτισμού, το τελευταίο στάδιο του οποίου στην καπιταλιστική του εκδοχή έχει μεταστρέψει την πλεονεξία από αμαρτία σε δομική για το ισχύον σύστημα αρετή! 

Οι χριστιανοί βέβαια σήμερα, μετά μια μακρά περίοδο αμφισβήτησης και ανοιχτής αντιπαλότητας πέρασαν σε ένα επίπεδο δημιουργικής συνάντησης με τη νεωτερικότητα. Παρατηρώντας όμως την αμφισημία της επιμένουν ότι θα πρέπει να υπάρχει ένα κριτήριο για το τι πρέπει να περισωθεί από την μεγάλη κατάκτηση της νεωτερικότητας και τι να υπερβαθεί. Άλλωστε, έγινε πλέον συνείδηση σε όλους, ότι με τον νεοφιλελευθερισμό η νεωτερικότητα από μαμή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μετέβαλε την ισορροπία ισχύος και έγινε ο δολοφόνος τους. Βασισμένο στις φιλοσοφικές αρχές των JohnLock, DavidHume, αλλά και ο AdamSmith, το σύγχρονο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα υποχωρείόλο και περισσότερο προς την κατεύθυνση του ολοκληρωτισμού. Μόνο στη βάση της βιβλικής θεολογίας της απελευθέρωσης μπορεί κανείς να δεχτεί και να χρησιμοποιήσει τα θετικά στοιχεία του «νεωτερικού παραδείγματος» της παλαιάς αξονικής εποχής.

Το κυριότερο όμως είναι ότι έγινε αντιληπτό πως η παγκόσμια κρίση που μαστίζει την ανθρωπότητα, και όσο περνάει ο καιρός επιδεινώνεται, με αποτέλεσμα να απειλείται πλέον και αυτή η ζωή του πλανήτη μας, δεν είναι το αποτέλεσμα μόνον του καταστροφικού πολιτικού και οικονομικού συστήματος, αλλά ενός γενικότερου καταστροφικού πολιτισμού σε όλες τις διαστάσεις του. Οι χριστιανοί όλου του κόσμου δεν προβάλλουν απλά μια εναλλακτική λύση στον «μονόδρομο» της οικονομικής παγκοσμιοποίησης, δεν αρκούνται στο «anotherworldispossible», αλλά εκπέμπουν και ένα μήνυμα αισιοδοξίας: η νέα αξονική εποχή ήδη έχει ανατείλει και συνειδητοποιείται οριζόντια σε όλες σχεδόν τις θρησκείες.

Το έναυσμα για τη νέα αυτή δυναμική θεολογία άρχισε από τη βιβλική επιστήμη, η οποία ανέδειξε πειστικά, ότι από την περίοδο της επικράτησης της βασιλείας τον 8^ο π.Χ. αι. στον Ισραήλη χαρισματική υπόσταση του λαού του Θεού ως κοινωνίας, αλλά και ο ομοσπονδιακός τρόπος συγκρότησής του, έδωσαν τη θέση τους σε εξουσιαστικούς κανόνες με νέους οικονομικούς όρους. Ο Νόμος του Θεού αντικαταστάθηκε από τον νόμο της βασιλείας, με αποτέλεσμα ο λαός του Θεού να διολισθήσει σε τρεις επικίνδυνες καταστάσεις: (α) η απληστία των κρατούντων οδήγησε σε οικονομική εκμετάλλευση των αδυνάτων, (β) η επιβληθείσα κοινωνική ιεραρχική τάξη οδήγησε και στην πολιτική καταπίεση των αδυνάτων προς χάριν του αναδυόμενου κράτους, και (γ) η καθιέρωση επίσημης λατρείας υιοθετήθηκε για να υπηρετεί την βασιλεία και τους πολιτικούς της συμμάχους. Είναι διαφωτιστική η συνομιλία του Σαμουήλ με τον Θεό και οι επισημάνσεις για τις ηθικές και πνευματικές συνέπειες της ριζικής αυτής αλλαγής στον τρόπο συγκρότησης της κοινωνίας στο 8^ο κεφ. του Α’ βιβλίου των Βασιλειών.

Όλα αυτά, υποστηρίζεται από την βιβλική – αλλά όχι μόνον – επιστήμη, ήταν αποτέλεσμα της επικράτησης και θεσμικά της «ατομικής» ιδιοκτησίας, η οποία όπως είναι γνωστό προκάλεσε και την έντονη διαμαρτυρία, αλλά και δράση, των Προφητών, αφού το κέντρο βάρους μετατοπίστηκε από την δικαιοσύνη του Θεού και την τήρηση του Νόμου του στην ατομική ευημερία. Όλοι ανεξαιρέτως οι Προφήτες άρχισαν να κάνουν λόγο για τον Νόμο και την δικαιοσύνη, αξίες οι οποίες είχαν χαθεί εξαιτίας του νέου ιδιοκτησιακού καθεστώτος, που αλλοίωσε την παραδοσιακή έννοια της κοινωνίας.  Για τους Προφήτες της Π.Δ. η κατάργηση της δικαιοσύνης και η ακύρωση των δικαιωμάτων των φτωχών σήμαινε πάνω από όλα απόρριψη του ίδιου του Θεού του Ισραήλ. Για τον προφήτη Ιερεμία π.χ. το να γνωρίζει κανείς τον Θεό ήταν ταυτόσημο με το να είναι δίκαιος έναντι των φτωχών («οὐκ ἔγνωσαν, οὐκ ἔκριναν κρίσιν ταπεινῷ οὐδὲ κρίσιν πένητος, οὐ τοῦτό ἐστιν τὸ μὴ γνῶναί σε ἐμέ; λέγει κύριος», Ιερ 22:16). Ο προφήτης Ησαΐας μάλιστα ασκεί καυστική κριτική τόσο για το ζήτημα της απαλλοτρίωσης των χωραφιών, όσο και για την απληστία και την πλεονεξία που εκδηλώνονταν με τη συσσώρευση γης, που ήταν αποτέλεσμα της καθιέρωσης της ατομικής ιδιοκτησίας: «Οὐαὶ οἱ συνάπτοντες οἰκίαν πρὸς οἰκίαν καὶ ἀγρὸν πρὸς ἀγρὸν ἐγγίζοντες, ἵνα τοῦ πλησίον ἀφέλωνταί τι, μὴ οἰκήσετε μόνοι ἐπὶ τῆς γῆς; (Ησ. 5:8). Ο ίδιος προφήτης δεν διστάζει να χαρακτηρίσει τους άπληστους γαιοκτήμονες «κλέφτες» («οἱ ἄρχοντές σου ἀπειθοῦσιν, κοινωνοὶ κλεπτῶν», Ησ. 1:23) και να χαρακτηρίσει τη δήμευση των εκτάσεων των χρεωμένων αγροτών «αρπαγή εις βάρος των φτωχών» («ἁρπαγὴ τοῦ πτωχοῦ ἐν τοῖς οἴκοις ὑμῶν; τί ὑμεῖς ἀδικεῖτε τὸν λαόν μου καὶ τὸ πρόσωπον τῶν πτωχῶν καταισχύνετε;» Ησ 3:14-15).

Αυτήν την έννοια της συλλογικής/κοινωνικής πνευματικότητας, με βάση την κριτική της «ατομικής» ιδιοκτησίας στην διδασκαλία των Προφητών, αλλά και την θεολογική θεώρηση των θρησκευτικο-οικονομικών θεσμών του Σαββάτου, του Σαββατιαίου και του Ιωβηλαίου έτους, συναντούμε και στα κείμενα της Κ.Δ. Στα αρχαιότερα στρώματα της ευαγγελικής παράδοσης το κήρυγμα του Ιησού επικεντρώνεται στην Βασιλεία του Θεού, μέτοχοι και κληρονόμοι της οποίας κατά κύριο λόγο είναι οι «πτωχοί», ενώ όσοι απέκτησαν πλούτη με κάθε είδους μηχανισμούς που σχετίζονται με την δημόσια οικονομία (ατομική ιδιοκτησία, είσπραξη φόρων, χρήση ισχύος κλπ) κατακρίνονται με δριμύτητα.

Με βάση αυτή την προφητική και αρχέγονη χριστιανική πνευματικότητα οι Πατέρες της Εκκλησίας, κυρίως του χρυσού αιώνα, ανέπτυξαν τη γνωστή ριζοσπαστική αντίληψη για τον πλούτο, καταδικάζοντας παράλληλα την απληστία και την πλεονεξία (το να κατέχει δηλαδή κάποιος περισσότερα από όσα έχει ανάγκη για την επιβίωσή του), με σαφείς μάλιστα νομοκανονικές ρυθμίσεις «κατά τοκιζόντων». Γι’ αυτό και στις φετινές χριστουγεννιάτικες ευχές μου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επέλεξα να παραθέσω τις σχετικές επί του θέματος απόψεις του αγίου Αμβροσίου.

Η χριστιανική θεώρηση της οικονομίας προσδιορίζεται από το νόμο της δικαιοσύνης του Θεού, τον σεβασμό του ανθρώπου και όχι τον μαμμωνά, την επάρκεια (που οδηγεί στην αειφόρο ανάπτυξη) και όχι το κέρδος, τη συσσώρευσης πλούτου (πλεονεξία), το χρήμα. Η ιδιοκτησία γης και η χρήση της αποτελούν, σύμφωνα με την διαχρονική χριστιανική διδασκαλία, δάνειο από τον Θεό για το κοινωνικό, και όχι το ατομικό καλό. Και στο εύλογο ερώτημα αν επανέρχεται το κομμουνιστικό μανιφέστου με χριστιανικό αυτή τη φορά μανδύα (οι ιθύνοντες της WallStreet πρόσφατα κατηγόρησαν την αυστηρή κριτική του Πάπα Φραγκίσκου για το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα ως «καθαρό μαρξισμό»!), η απάντηση είναι πως μια τέτοια οικονομία υπερβαίνει το παλαιό δίπολο καπιταλισμού-σοσιαλισμού. Η χριστιανική αντίληψη για την οικονομία δεν εστιάζει το ενδιαφέρον της στην τεχνική και διαδικασία παραγωγής και κατανομής των υλικών αγαθών, αλλά στην πηγή τους, αφού βασική της αρχή παραμένει το ψαλμικό χωρίο: «τοῦ Κυρίου ἡ γῆ καὶ τὸ πλήρωμα αὐτῆς, οἱ κατοικοῦντες καὶ πάντα τὰἐν αὐτῇ» (Ψαλμ 24:1).

http://www.amen.gr

Αυγουστίνος Γερμανίας:Δὲν εἶναι λίγοι ἐκεῖνοι ποὺ θὰ προτιμοῦσαν μία πομπώδη εἴσοδο τοῦ Χριστοῦ στὴν Ἱστορία

Μήνυμα Χριστουγέννων 2013

---

«Λαθὼν ἐτέχθης ὑπὸ τὸ σπήλαιον...»

(Κρυφὰ γεννήθηκες [Χριστέ] μέσα στὸ σπήλαιο...)

(ὕμνος ἑσπερινοῦ Χριστουγέννων)

Ἀγαπητοί μου Χριστιανοὶ Ὀρθόδοξοι τῆς Γερμανίας!

Ἐπικοινωνῶ μαζί σας σήμερα, τὴ μεγάλη μέρα τῶν Χριστουγέννων, μὲ μεγάλη χαρά! Μέσα ἀπ᾽ αὐτὸ τὸμήνυμα νιώθω νὰ εἶμαι παρὼν σὲ ὅλες τὶς ἐνορίες τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας καὶ δοξάζω τὸν Κύριο τῆς δόξης!Ἔχω καὶ φέτος τὴ δυνατότητα νὰ συνεορτάσω μὲ ὅλους ἐσᾶς τὴ γέννηση τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ σᾶς μεταφέρω τὴν εὐλογία τῆς Μητέρας Ἐκκλησίας μας.

Τὸ πιὸ συγκλονιστικὸ γεγονὸς τοῦ κόσμου, ἡ γέννηση Ἐκείνου ποὺ χώρισε τὴν Ἱστορία στὰ δύο, πραγματοποιεῖται, ὅπως ἀκοῦμε στὰ εὐαγγελικὰ ἀναγνώσματα τῆς γιορτῆς, μὲ τρόπο λιτὸ καὶ ἀπέριττο. Σ᾽ ἕνα σπήλαιο γεννήθηκε ὁ Χριστὸς κ᾽ ἐκτὸς ἀπὸ τὴν Παναγία Μητέρα Του καὶ τὸν δίκαιο Ἰωσήφ, ἐλάχιστοι ἦταν ἐκεῖνοι ποὺ ἀντιλήφθηκαν στὴ συνέχεια τί πραγματικὰ συνέβη. Ὁ Ἄρχοντας οὐρανοῦ καὶ γῆς, ὁ Κύριος τῆς ζωῆς καὶ τοῦθανάτου, εἰσέρχεται στὴν ἀνθρώπινη ἱστορία ἀθόρυβα καὶ ταπεινά, ἔτσι ὅπως ταιριάζει σ᾽ ὅλα τὰ σπουδαῖα πράγματα τῆς ζωῆς. Καὶ πίσω ἀπὸ τὴν ἀφοπλιστικὴ ἁπλότητα αὐτοῦ τοῦ γεγονότος, ἀφοῦ ὁ Χριστὸς γεννιέται ὡςἕνας ἀπὸ μᾶς, δὲν κρύβεται τίποτε ἄλλο ἀπὸ τὸν σεβασμό Του στὴν ἐλευθερία· τὴν ἐλευθερία ποὺ ὁ Ἴδιος δώρισε στὸν ἄνθρωπο, ὅταν τὸν ἔπλασε κατ᾽ εἰκόνα δική Του καὶ ὁμοίωση. Ἡ γέννηση τοῦ Χριστοῦ δὲν ἐπιβάλλεται σὲκανένα. Ὡς κατ᾽ ἐξοχὴν ἐλεύθερη πράξη, ἀφήνει ἀπόλυτα ἐλεύθερους τοὺς ἀνθρώπους ὅλων τῶν ἐποχῶν, νὰδεχτοῦν τὴν εὐεργεσία, νὰ τὴν ἀγνοήσουν ἢ ἀκόμα καὶ νὰ τὴν ἀπορρίψουν.

Ἴσως δὲν εἶναι λίγοι ἐκεῖνοι ποὺ θὰ προτιμοῦσαν μία πομπώδη εἴσοδο τοῦ Χριστοῦ στὴν Ἱστορία, μὲ τρόπο δηλαδὴ ποὺ νὰ μὴ ἀφήνει περιθώρια ἀρνήσεώς της. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι στὸ πέρασμα τῶν αἰώνων ὑποκύψαμε, δυστυχῶς κι ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί, στὸν πειρασμὸ νὰ ἐπιθυμοῦμε ἕνα Θεό, ποὺ νὰ ἐπιβάλλει διαρκῶς τὴν παρουσία Του. Ἕνα Θεό, ποὺ νὰ εἶναι ὑπεύθυνος γιὰ τὶς ἐπιλογές μας, κατὰ προτίμηση νὰ ἱκανοποιεῖ τὶς ἐπιθυμίες μας, νὰπαρεμβαίνει καὶ ν᾽ ἀναιρεῖ αὐτομάτως καὶ μὲ θεαματικὸ τρόπο τὸ κακό, ποὺ ἐξάπαντος ἐμεῖς οἱ ἴδιοι προκαλοῦμε. Μαθημένοι στὴ δύναμη τῆς αὐτοπροβολῆς ἢ τῆς λεγόμενης κοινωνικῆς ἀναγνώρισης, νιώθουμε σχεδὸν ὡς σκάνδαλο τὴν ταπείνωση τοῦ Θεανθρώπου. Ὁ Κύριος ἐπιμένει νὰ παραμένει στὴν ἀφάνεια καί - μιλώντας μὲ τὰσημερινὰ δεδομένα - δὲν ἐπιτρέπει σὲ καμμία κάμερα νὰ καταγράψει ὅ,τι δὲν καταγράφεται, τὸ μυστήριο τῆς γέννησής Του, ὥστε νὰ προβληθεῖ στὴ συνέχεια ὡς δημοφιλὲς βίντεο στὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης, μὲ μερικὰἑκατομμύρια ὀπαδῶν νὰ δηλώνουν πόσο τοὺς ἀρέσει.

Ὁ Χριστὸς διασχίζει τὴν Ἱστορία μὲ βήματα ταπεινά, ἐπειδή, ὅταν γεννήθηκε, σαρκώθηκε στὸ πρόσωπό Του ἡ ἀγάπη. Ἔκτοτε, ὅπως τὸ γνωρίζουμε ἀπὸ τὴν καταγραφὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου, ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπᾶ δὲν καυχιέται, οὔτε εἶναι ἐγωιστής. Ἀντιθέτως· πορεύεται στὴ ζωὴ ταπεινά, μὲ μακροθυμία καὶ καλοσύνη. Ἀγαπᾶἀθόρυβα καὶ μοιράζεται μὲ τὴν ἀλληλεγγύη τὰ ὑπάρχοντά του μ᾽ ὅλο τὸν κόσμο, ποὺ πεινᾶ καὶ διψᾶ γιὰ τὸν Θεό.

Ὁλόψυχη εἶναι ἡ εὐχή μου νὰ ἐπιδοθοῦμε μὲ ταπεινὸ ζῆλο στὸ ἄθλημα τῆς ἀγάπης. Δίχως νὰ ξέρει τὸἀριστερό μας χέρι τί πράττει τὸ δεξί, νὰ δώσουμε τὸν ἕνα ἀπὸ τοὺς δύο χιτῶνες μας, νὰ μοιραστοῦμε τὸν ἐπιούσιοἄρτο καὶ τὸ ὕδωρ τῆς βιοτῆς μας, νὰ ἀφουγκραστοῦμε τὸν πόνο καὶ νὰ γιορτάσουμε τὴν χαρὰ τῶν συνοδοιπόρων μας στὸ ὑπέροχο ταξίδι τῆς ζωῆς πρὸς τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἤδη ἔφθασε καὶ ἀπομένει μόνο νὰ φανερωθεῖ σὲὅλη τὴ δόξα της στὸν μέλλοντα αἰώνα.

Βόννη, Χριστούγεννα 2013

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ

+ ὁ Γερμανίας Αὐγουστῖνος